Proza 1

Miku i Librit

Në një vend të humbur e të  harruar në vite, ku era e harlisur e lirisë kurrë nuk kishte depërtuar deri në thellësinë e mendjes njerëzore, unë fillova të quhem "Miku i Librit". Një emër që ndoshta duket i thjeshtë për të tjerët, por që mban mbi vete peshën e një filozofie të tërë, një përkushtim ndaj një bote të heshtur që është e fshehur midis fletëve të pluhurosura, një botë që vetëm pak sy kanë pasur kurajon ta hapin dhe t'i hedhin një vështrim. Në këtë vend ku librat janë relike të një kohe që ka kaluar pa lënë gjurmë, unë gjej ngushëllim midis rreshtave të fjalëve që për të tjerët nuk kanë asnjë kuptim.

Jetoj në një botë ku ndjenja për librin është zbehur, ku frika ndaj të panjohurës dhe ndaj asaj që nuk mund të kontrollohet ka bërë që leximi të konsiderohet një luks i tepërt, një shpërdorim i kotë i kohës. Por unë, i ndikuar nga një zë i brendshëm, nga një thirrje e largët që nuk e kam dëgjuar kurrë, por që e ndiej çdo ditë, guxova të bëja një hap drejt diçkaje që shumëkush e konsideronte të marrë. Fillova të shkruaja për këtë vend, për njerëzit e tij, për botën e tyre të mbyllur në një kafaz të ngushtë të asaj që ata quajnë realitet. Ishte një akt i guximshëm, një sakrificë, sepse e dija që çdo fjalë e shkruar nga unë do të përplasej kundër murit të moskuptimit, do të binte në një tokë shterpë ku asnjë farë nuk mund të mbinte.

Por unë nuk ndalova. Vendosa të ndaja këto copëza letre, këto pjesëza të shpirtit tim, duke shpresuar që ndoshta një ditë, një njeri, qoftë dhe vetëm një, të kapte një fije të asaj që unë doja të përcillja. Por çfarë ndodhi? Letrat u përdorën për gjithçka tjetër përveç asaj që ishin menduar. Njerëzit i përdornin ato për të mbuluar hallin e tyre të përditshëm, për të plotësuar nevojat më të ulëta dhe më të thjeshta. Fjalët e mia u zhdukën nën peshën e mosinteresimit, të harrimit, të një realiteti që nuk kishte vend për ëndrra dhe për imagjinatën që unë po përpiqesha të ngjallja.

Më dhembi shpirti, jo për shkak të veprimit të tyre të pavlerë, por për shkak të kuptimit të thellë që ky akt mbante për mua: një vend ku asnjë nuk lexon është një vend që ka humbur shpirtin e tij, një vend i braktisur nga vetëdija e vet, një vend që nuk ka më aftësinë të shohë përtej sipërfaqes së asaj që ekziston. Ndaj, vendosa të ndryshoj rrugë. Vendosa të jem ai lexuesi i vetëm në këtë vend, ai që do të mbajë të gjallë një shkëndijë të vogël shprese, një dritë që ndoshta një ditë do të ndriçojë një tjetër shpirt.

U shndërrova në atë që njerëzit filluan të më quanin: "Miku i Librit". Një emër që për ta ishte vetëm një nofkë, por për mua ishte një simbol i betejës sime të heshtur, i rezistencës ndaj indiferencës dhe mungesës së interesit që mbizotëronte në këtë vend. Lexoja kudo, në çdo cep, në çdo rrugë, në çdo moment që mund të krijoja, me shpresën se ndoshta një ditë, në një të ardhme të largët, ky vend nuk do të njihet vetëm për heshtjen e tij të ftohtë, por për zërat që mund të ngrihen nga faqet e pluhurosura të librave të harruar.

Në fund, kuptova se njeriu është ajo që bën, dhe vendi ku jeton nuk është asgjë tjetër veçse reflektimi i tij. Unë, "Miku i Librit", nuk isha thjesht një njeri që lexonte libra; unë isha një rebel, një ëndërrimtar, një luftëtar i heshtur që mbante një flakë të vogël të shpresës në një vend ku kjo flakë ishte në prag të shuarjes. Dhe ndoshta, një ditë, kjo flakë do të ndizet në një zjarr më të madh, që do të ngrohë dhe ndriçojë shpirtin e një vendi që e ka harruar se çfarë do të thotë të jesh vërtetë gjallë.

#lejohetshpërndarja
#ndalohetkopjimi

Transformimi i lidhjeve

Dikur, në kohërat e shkuara, kur dita niste me rrezet e diellit që shkrinin akullin e mëngjesit, ne kishim rrugë të ngushta, të ndërthurura si filli i fatit tonë, rrugë që çonin drejt njëri-tjetrit, drejt botëve tona të brendshme. Në ato rrugë, të shtrënguara dhe të pasigurta, gjenim hapësirë të mjaftueshme për të ndarë zemrat tona, të cilat rrihnin me një gjerësi të pamasë, me një bujari që nuk njihte kufij. Çdo hap që hidhnim në këto shtigje të thurura nga dora e kohës, ishte një hap drejt unitetit, një thirrje për të dëgjuar zërin e shpirtit që ndan jetën me të tjerët.

Por sot, kur rrugët janë zgjeruar, kur çdo nyjë e asfaltit na ofron më shumë hapësirë për të ecur, për të ngarë makinën, për të shpejtuar, duket sikur kemi humbur rrugën drejt zemrave të njëri-tjetrit. Rrugët e gjera na kanë dhënë më shumë mundësi për të udhëtuar larg, për të arritur destinacione të reja dhe për më tepër mund ta takojmë dikë brenda ditës, dikë që është mijëra kilometra larg, por ato janë bërë gjithashtu dëshmi e distancës që kemi vendosur mes zemrave tona. Zemrat tona, që dikur ishin si dete të pafund, sot janë tkurrur, janë ngushtuar si lumenjtë e tharë në shkretëtirë, duke lënë pas vetes veç gjurmë të shpresës së humbur.

- Në rrugët e ngushta të së shkuarës, ne gjenim hapësirë për të përjetuar ndjesitë më të thella, për të kuptuar dhimbjen dhe lumturinë e njëri-tjetrit.
- Zemrat e gjëra na lejonin të përqafonim botën me një ndjenjë të përbashkët dashurie dhe dhembshurie, duke krijuar ura të padukshme që lidhin shpirtin njerëzor.
- Zgjerimi i rrugëve fizike është bërë pasqyra e zbehjes së rrugëve shpirtërore, që dikur na bashkonin në të njëjtën rrugë të përvojave të ndërsjella.
- Zemrat, që dikur ishin si fenerë të ndritshëm në natën e errët, sot janë tkurrur, duke lënë botën tonë më të errët dhe më të ftohtë.

E kështu, ndërsa rrugët janë zgjeruar, hapësirat tona të brendshme janë ngushtuar, duke krijuar një botë ku ne jetojmë afër njëri-tjetrit, por të ndarë nga një boshllëk i pafund, një boshllëk që as rrugët më të gjera nuk mund ta kapërcejnë. Ky është paradoksi i kohës sonë: më shumë hapësirë për të lëvizur, por më pak hapësirë për të ndjerë, për të dashuruar, për të jetuar me gjithë zemër.

Gjithnjë e më shumë ne shtojmë kilometra mbi kilometrat e asaj që quajmë përparim, por humbasim rrugën drejt thellësisë së qenies sonë, drejt asaj hapësire ku zemra mund të hapet pa frikë, ku ndjenjat janë të pakufizuara, dhe ku dashuria nuk matet me hapa apo me distanca. Në këtë botë të re, ne ndjekim gjurmët e rrugëve të asfaltuara, të dizajnuara për të na çuar gjithnjë më larg, por kurrë më afër vetes apo njëri-tjetrit.

Në këtë univers të gjerë, ku qytetet zgjaten si hije në horizontin e pafund, ku shikimi i njeriut humbet në pamjet e larta të ndërtesave që shtrihen në qiell, zemrat tona janë tkurrur, janë mbyllur brenda mureve të frikës dhe pasigurisë. Kemi ndërtuar ura prej betoni që lidhin brigje të largëta, por kemi prishur urat shpirtërore që dikur lidhin zemrat tona në një simfoni të harmonisë dhe të mirëkuptimit.

Kështu, në një epokë ku teknologjia dhe përparimi na japin më shumë mundësi për të lëvizur lirshëm, ne e gjejmë veten të bllokuar në labirinte të shpirtit, ku dritat e kuqe të semaforëve ndalojnë jo vetëm makinat, por edhe ndjenjat tona. Kjo epokë e shpejtësisë dhe e lëvizjes së vazhdueshme na ka dhënë aftësinë për të fluturuar mbi re, për të zbritur në thellësitë e oqeanit, por na ka privuar nga aftësia për tu zhytur në thellësitë e shpirtit tonë, për të ndjerë pulsimin e jetës me një intensitet që sfidon kohën dhe hapësirën.

- Kemi më shumë shpejtësi, por më pak thellësi.
- Kemi më shumë mundësi për të takuar, por më pak aftësi për të kuptuar.
- Kemi më shumë informacione, por më pak urtësi.

Ndërsa shtojmë shpejtësinë e jetës sonë, humbasim ritmin e zemrës që dikur na udhëhiqte me një melodi të ngrohtë dhe të qetë. Ndërsa zgjerojmë rrugët dhe ndërtojmë autostrada që përshkojnë çdo skaj të botës, harrojmë rrugën e kthimit në shtëpi, jo shtëpia prej tullash dhe çatish, por shtëpia e brendshme, ku ndjenjat dhe kujtimet janë gurët themelorë.

Kjo është era ku rrugët e zgjeruara na kanë mësuar të ecim shpejt, por zemrat e ngushtuara na kanë detyruar të dashurojmë ngadalë, të ndjejmë me masë, të jetojmë me frikë se mos humbasim veten në hapësirat e pafundme që ne vetë i kemi krijuar. Një epokë ku kemi më shumë zgjedhje, por më pak liri të vërtetë, sepse liria e vërtetë vjen nga brendësia, nga zemra që di të hapet, që di të zgjedhë të dashurojë pa kushte, pa kufij, pa frikë.

Në një epokë ku teknologjia na ka dhënë mundësinë për të qenë të lidhur më shumë se kurrë më parë, paradoksalisht, ndjenja e lidhjes mes nesh po venitet si një flakë. Çdo ditë, ne mbajmë në duar një pasqyrë të botës, një dritare të vogël të përbërë nga ekrani i celularit, që na lidh me miliona të tjerë, por na ndan nga ata që janë pranë nesh, nga shikimi i syve, nga prekja e një dore.

Në këtë botë të zhurmshme ku njoftimet dhe mesazhet ndriçojnë ekranet tona si fishekzjarrë që shpërthejnë papushim, ne jemi bërë robër të zhurmës, të shpërqendrimit të vazhdueshëm. Jemi gjithnjë në kërkim të informacionit të radhës, të lajmit të fundit, të fotos së fundit në rrjetet sociale, ndërsa thellësia e zemrave tona shteret nga shterpësia e lidhjeve të cekëta. Çdo bisedë e mbajtur përmes një mesazhi të shpejtë, çdo pëlqim i shpërndarë pa menduar, na largon më shumë nga ndjenja e vërtetë e bashkimit, duke krijuar një iluzion të afërsisë, një shpresë të rreme se jemi të lidhur, kur në të vërtetë, jemi më të vetmuar se kurrë.

- Celularët, që dikur ishin mjete komunikimi, sot janë bërë porta drejt një bote virtuale, ku lidhjet janë të shpejta, por jo të qëndrueshme.
- Rrjetet sociale, që premtojnë të na lidhin me gjithë botën, na kanë shndërruar në spektatorë të jetës së të tjerëve, duke lënë jetët tona të pa jetuara, të pa përjetuara në thellësinë e tyre.
- Mesazhet e shpejta dhe postimet e përditshme na kanë mësuar të komunikojmë më shumë, por të kuptojmë më pak, të flasim më shumë, por të dëgjojmë më pak.

Në këtë realitet të ri, bota duket e vogël dhe e arritshme, por zemrat tona janë vendosur larg dhe të paarritshme. Ndërsa përpiqemi të shfaqim jetën tonë në mënyrën më të përsosur në ekranet e ndritshme të telefonave tanë, humbasim kontaktin me imperfeksionin e bukur të përditshmërisë, me ndjenjat që vijnë kur jemi të pranishëm plotësisht, kur jemi të përkushtuar në një bisedë pa ndërprerje, pa shpërqendrime.

- Teknologjia na ka dhënë më shumë mundësi për të folur, por më pak për të dëgjuar.
- Na ka dhënë më shumë shanse për të parë, por më pak për të parë thellësisht.
- Na ka ofruar më shumë miq virtualë, por më pak miq të vërtetë.

Në fund, ne ndodhemi në një labirint të ndërtuar prej vetë nesh, një labirint ku rrugët janë të gjera, por udhët janë të ngushta, ku kemi më shumë lidhje, por më pak afërsi, ku bisedat tona janë të mbushura me fjalë, por zemrat tona mbeten bosh, pa përmbajtjen e një ndjenje të sinqertë, pa thellësinë e një përjetimi të vërtetë.

Kështu, ndërsa rrugët zgjerohen, ne mbetemi të humbur në një botë ku zemrat ngushtohen, ku teknologjia që duhej të na afronte, na ka lënë të ndarë, të larguar, të kapur në një rrjetë iluzionesh dhe keqkuptimesh. Ky është çmimi i përparimit tonë, një çmim që paguajmë çdo ditë, me çdo moment të humbur, me çdo ndjenjë të pa shprehur, me çdo dashuri që nuk jetojmë plotësisht.

#lejohetshpërndarja

#ndalohetkopjimi 

Vetmia, ah, vetmia... Ajo si është një pyetje e pafundme, një zhbirim i thellë i shpirtit të njeriut, një tingull i zhurmshëm në qetësinë e ekzistencës. Çfarë është vetmia? Vetmia është hija e padukshme që të ndjek nga pas, ajo jehonë që përplaset në murin e mendimeve të tua dhe kthehet tek ti, gjithmonë më e zymtë, gjithmonë më e thellë. Kur flet dhe s’të kuptojnë, nuk është thjesht mungesa e fjalëve, por mungesa e një shpirti tjetër që mund të gjejë kuptimin në ato tinguj që përplasen në eter, në ajrin e ftohtë dhe të zbrazët.

Është kur ha dhe s'ke me kë të ndash bukën, kur çdo kafshatë që shkon drejt gojës të duket e hidhur, jo nga mungesa e kripës, por nga mungesa e një shpirti tjetër që mund të ndajë me ty peshën e atij çasti, shijen e jetës që tretet me çdo kafshatë.

Festimi, ai akt i përbashkët, kthehet në një valle tragjike të një njeriu të vetëm, kur dëshira për të qeshur përzihet me lotin që shket ngadalë nga cepi i syrit, një pikë e vogël që bart peshën e një bote të tërë. Një brengë që të tret shpirtin, që gërryen thellë në qenien tënde, ndërsa ti, si një filozof i çmendur në mes të shkretëtirës, i jep vetes shpresë se dita tjetër do jetë më e mirë, ndoshta e nesërmja do sjellë një ngrohtësi të re, një zgjim nga ky makth i vetmisë.

Frymëmarrja jote, ai tingull i jetës që nganjëherë duket sikur humbet në peshën e plagëve të fshehta, në kujtimet e asaj që ke humbur dhe që vazhdon të të dhemb në një mënyrë që askush nuk e kupton. Është nevoja për një përqafim, për atë ngrohtësi njerëzore që ndonjëherë ndihet më e rëndësishme se vetë uji, se vetë ajri që thithim, si një zëvendësim për çdo gjë tjetër që ka kuptim në këtë botë të ftohtë.

Buzëqeshja e një të panjohuri, ajo rreze e vetme dielli që shpërthen papritur në mes të errësirës së ftohtë, si një shkëlqim i vogël, i zbehtë por i mjaftueshëm për të të kujtuar se jeta ka ende dritë, ende ngjyra të fshehta në atë paletë gri që vetmia shpesh përpiqet të të bëjë të harrosh.

Dhe pastaj, ato fjalë të thjeshta, “si je” dhe “ç’kemi”, që të hutojnë, që të bëjnë të ndalosh për një çast dhe të mendosh se mos ndoshta nuk je aq vetëm sa ke menduar, se ndoshta ekziston një lidhje, një fije e hollë që të mban ende të lidhur me botën, me njerëzit, me dashurinë që ndoshta nuk e ke ndjerë prej kohësh, por që është ende aty, duke pritur të zgjohet.

Vetmia është një simfoni e pambaruar, një këngë e trishtuar e shpirtit, një pyetje e përsëritur pafundësisht në vetminë e ekzistencës sonë. Dhe ndoshta, në fund të fundit, vetmia nuk është asgjë tjetër veçse kërkimi ynë i pashtershëm për kuptim, për lidhje, për atë shkëndijë të vogël që mund të na ndriçojë rrugën në errësirën e shpirtit.

#lejohetshpërndarja
#ndalohetkopjimi

Maskat

Mendo dhe reflekto gjatë rreth vetes, ndoshta je ti njeriu që bart një valixhe të rënduar me maska, i humbur në një rrugë të mjegulluar, të gjatë dhe pa fund. Secila maskë në duart e tua është një fytyrë e rreme që i ke dhënë botës, një fytyrë që s’është e jotja. Ndoshta të gjitha janë pjesë e një loje të sofistikuar që ti ke mësuar ta luash, një lojë që nganjëherë të sjellë fitime, nganjëherë të shpëton nga dhimbjet, por gjithnjë të lë bosh. Ti i jep botës një buzëqeshje të fabrikuar, një ndjenjë që nuk është e jotja, një maskë që fsheh zemrën tënde të vërtetë.

Por a ke menduar ndonjëherë për atë që ndodh kur maskat bien? Kur rruga në të cilën je duke ecur përfundon dhe duhet të përballesh me fytyrën tënde të vërtetë, të zhveshur nga çdo shtirje? A do të njohësh veten kur asnjë maskë nuk të mbetet për të mbajtur, kur asnjë gënjeshtër nuk të mbështjell më, kur e gjithë bota kërkon të shohë atë që je në të vërtetë?

Kjo rrugë e gjatë, ky terr i paanë është udha e shpirtit tënd. Çdo hap që hedh është një vendim i marrë, një maskë e zgjedhur për t’u veshur. Por maskat nuk janë më të lehta për shpirtin. Ato janë të rënda, të ngarkuara me peshën e gënjeshtrave, të mbyllura me zinxhirët e frikës dhe pasigurisë. Dhe një ditë, pesha e tyre do të bëhet e papërballueshme. Do të tërhiqesh poshtë, në thellësitë e errëta të vetëdijes tënde, ku nuk ka dritë për të shpëtuar as të tjerë dhe as vetveten.

Por ka shpresë, një fije shprese që endet përmes mjegullës së dendur. Është zëri i zemrës tënde, një urim i ngrohtë për ata që e kanë humbur rrugën midis maskave, për ata që kanë harruar se kush janë. Zëri i urtësisë që të thërret të heqësh maskën, të tregosh fytyrën tënde të vërtetë, të pranosh të gjitha dështimet, dobësitë, dhe gabimet e tua.

Ti nuk je maskat që mban, nuk je gënjeshtrat që tregon, nuk je rruga që ke zgjedhur. Ti je diçka më shumë, diçka e vërtetë dhe e pastër që jeton brenda teje. Ti je një shpirt që dëshiron të jetë i lirë, një shpirt që meriton dashuri dhe mirëkuptim, pa pasur nevojë të fshihet pas maskave.

Zbuloje veten tënde, liroje shpirtin nga valixhja e rënduar me maska. Ec përpara, por këtë herë pa maska, pa gënjeshtra, pa frikë. Ec drejt vetes tënde të vërtetë dhe lëre botën të të njohë ashtu siç je, të të dojë ashtu siç je, sepse vetëm atëherë do të ndjesh peshën e vërtetë të lirisë, të lumturisë, të dashurisë së pakushtëzuar.

Ky është urimi im për ty, për të gjithë ata që kanë luajtur me maska, për ata që kanë lënduar dhe janë lënduar. Të lëshojnë të gjitha shtirjet dhe të përqafojnë të vërtetën që është brenda tyre, sepse vetëm aty do të gjejnë paqen e vërtetë.

#lejohetshpërndarja
#ndalohetkopjimi

Një siluetë e vetmuar, përhumbur në reflektimet e tij, përshkruan një udhëtim shpirtëror nën perëndimin e diellit, ku qielli derdh ngjyrat e tij të zjarrta mbi botën e heshtur. Leximi i një libri në këtë qetësi të thellë është më shumë se një akt fizik; është një zhytje në thellësitë e qenies, një përpjekje për të kapur kuptimin e ekzistencës nëpërmjet fjalëve të tjera, për të ndriçuar anët e errëta të mendjes që rrinë të fshehura gjatë ditëve të zhurmshme.

Në këtë moment, koha humbet kuptimin e saj linear. Në heshtjen që mbretëron midis rreshtave, është e mundur të dëgjosh zërin e vetë natyrës, një simfoni që bashkon valët e detit dhe frymëmarrjen e lehtë të erës, sikur universi po merr pjesë në këtë meditim. Këtu, në pragun midis ditës dhe natës, ku drita dhe errësira përqafohen, njeriu ndjen peshën e kohës.

Çdo fjalë e lexuar është si një fije e endur në tapetin e përvojave të tij, një udhërrëfyes për të gjetur rrugën drejt vetvetes. Është një akt i përshpirtshëm, i mbushur me një dëshirë të thellë për të kuptuar atë që është përtej të dukshmes, për të depërtuar në esencën e jetës. Vetëm në këtë izolim të zgjedhur, larg nga kaosi i përditshëm, njeriu mund të gjejë paqen që kërkon me aq dëshpërim.

Por kjo paqe nuk është e lirë nga trazimi. Në sfondin e një qielli që përvijon fundin e ditës, ekziston një ndjenjë e thellë e kalueshmërisë, një kujtesë se gjithçka është e përkohshme, sikurse drita që zbehet në horizont. Kjo është një thirrje për të jetuar plotësisht, për të përqafuar çdo moment, duke e ditur se asgjë nuk është e garantuar dhe se gjithçka është në lëvizje të vazhdueshme.

Në fund, kuptimi i këtij çasti është i gdhendur në zemrën e njeriut që përqafon vetminë dhe gjen brenda saj pasqyrën e shpirtit të tij. Ai nuk është vetëm; është në shoqërinë e mendimeve të tij, të kujtimeve dhe ëndrrave, të cilat, si fluturime të lehta, i japin formë dhe kuptim jetës që po jeton. Në këtë akt të thjeshtë leximi, njeriu përjeton universin brenda vetes, dhe në atë hapësirë të pafundme, gjen vetë jetën që shpërfaqet me tërë bukurinë dhe dhimbjen e saj.

#lejohetshpërndarja 

#ndalohetkopjimi 

Mendimet që përçahen, zemrat që plagosen

Në rrugëtimin tonë në këtë botë të përzier me dritë dhe errësirë, ka momente kur ne ndalojmë dhe mendojmë mbi thellësinë e njeriut, mbi misteret e shpirtit dhe labirintet e mendjes. Të kujdesesh për zemrën tënde është një art i thellë dhe i lashtë, sepse ka forca që përpiqen ta trazojnë atë, ta ndajnë në copa, ta bëjnë të digjet në flakën e konfliktit.

Kur dëgjoni fjalë që ngjajnë si zjarr, që kërkojnë të ndezin zemrën tuaj me urrejtje dhe zemërim, ndaloni. Reflektoni. Mendoni se çdo flakë që ndizet në brendinë tuaj, është një forcë që mund të djegë të tjerët dhe veten tuaj. Manipulimi fillon në mendjen tuaj, kur dikush përpiqet të mbjellë farën e dyshimit dhe të përçajë unitetin e shpirtit tuaj. Është një lojë e vjetër sa vetë koha, ku shpirtrat e ndjeshëm bëhen pre e intrigave të ngatërruara.

Mos lejoni që mendja juaj të bëhet një fushë beteje për idetë e të tjerëve. Bëni pyetje, kërkoni përgjigje, por gjithmonë mbani thellë brenda vetes një qetësi që nuk e lëshon lehtë. Sepse vetëm përmes asaj qetësie, ju do të shihni të vërtetën, të zhveshur nga propaganda dhe gënjeshtrat.

Të jesh i kujdesshëm është të kuptosh se çdo fjalë, çdo gjest, ka peshën e vet në univers. Të jesh i zgjuar është të njohësh kufirin mes të drejtës dhe së keqes, mes dritës dhe hijes. Dhe të mos harrosh kurrë se një zemër e pastër është një mburojë kundër helmit të manipulimit.

Në këtë botë, ku fjalët mund të kthehen në armë, mos lejoni që mendimet tuaja të kapen në rrjetat e konfliktit. Qëndroni të fortë, të kujdesshëm dhe të drejtë. Sepse vetëm kështu, zemra juaj do të mbetet e paprekur, dhe shpirti juaj do të ndriçojë si një dritë që udhëheq të tjerët drejt paqes dhe mirëkuptimit.

Ruani shpirtin tuaj nga erërat e forta të dyshimit dhe përçmimit, dhe kujtoni se qetësia e brendshme është aleati juaj më i mirë. Le të jetë zemra juaj si një det i qetë, që refuzon të trazojë valët e saj nga stuhitë e botës. Sepse vetëm kur jemi të qetë, të kujdesshëm dhe të drejtë, mund të shohim të vërtetën e pastër, e cila qëndron përtej çdo konflikti dhe manipulimi.

#lejohetshpërndarja
#ndalohetkopjimi

Leximi i librave

Në çdo faqe të lexuar, në çdo rresht që përthithte syri im, kam ndjerë pulsin e jetës duke rrahur nën gishtat e mi, sikur vetë jeta të ishte shtrirë midis fletëve të asaj faqeje të hapur. Nuk kam hyrë kurrë në një libër për të kërkuar strehë nga e ardhmja, as për të ndërtuar një urë drejt saj. Kam lexuar, jo për të përgatitur një rrugëtim, por për të ndjerë frymëmarrjen e çastit, për të përjetuar këtë botë të përkohshme që shkrihet në kohë dhe hapësirë, për të ndjerë peshën e një fjale që qëndron në buzë të heshtjes.

Leximi për mua ka qenë si të ecesh në një pyll të paanë, ku çdo pemë është një mendim, çdo gjethe një ndjenjë, dhe çdo degë një rrugë për të humbur vetveten në thellësitë e ekzistencës. Nuk kam lexuar për të mbërritur në një destinacion të përcaktuar, por për të humbur veten në labirintin e mendimeve, për të gjetur paqen në këtë humbje, për të ndjerë çdo copëz të botës që rrjedh përmes një vargu. Çdo libër, një mik i heshtur, një shok i udhëtimit të brendshëm, që më fton të zbuloj botët e panjohura të shpirtit tim.

Në librat kam parë pasqyrën e vetvetes, një reflektim të shpirtit tim, të papërcaktuar nga koha, i lirë nga kufijtë e tokës dhe qiellit. Aty ku jeta e përditshme kufizon dhe ndan, libri i thyen këto mure dhe më fton të hyj në një hapësirë ku koha ndalon së ekzistuari. Leximi nuk është një përgatitje për të nesërmen, por një zhytje e plotë në të sotmen, në atë çast të vetëm që të lidh me gjithçka që ka qenë dhe do të jetë.

Libri ka qenë ajri im, fryma që më mban gjallë, ushqimi i shpirtit tim të uritur për kuptim. Ai është uji që shuan etjen time për dijeni, për të ndjerë lidhjen me njerëzimin dhe me vetveten. Pa librin, jeta ime do të ishte një tokë e shkretë, një horizont i shteruar nga drita e kuptimit. Leximi për mua nuk është thjesht një veprim, por është vetë frymëmarrja e shpirtit tim, një akt i domosdoshëm, pa të cilin nuk mund të ekzistoj.

Kur flas për jetën, nuk mund ta mendoj atë pa librat që e kanë ushqyer dhe formuar atë. Ashtu si ajri që thithim pa ndërgjegje, ashtu dhe leximi ka hyrë në qenien time, duke u bërë pjesë e pandashme e çdo qelize, çdo mendimi, çdo ndjenje. Jeta ime dhe librat janë të endura së bashku në një gërshet të ngushtë, ku çdo fije përfaqëson një moment, një mendim, një emocion që ka marrë formë përmes fjalëve të lexuara.

Pa këtë lidhje të pandashme, jeta ime do të ishte si një melodi pa tinguj, si një det pa valë, si një zemër që rreh pa ritmin e saj të natyrshëm. Në heshtjen e natës, kur gjithçka tjetër është zhytur në qetësi dhe errësirë, unë e gjej veten duke u kthyer te librat e mi, si një udhëtar që kërkon yllin e tij për t'u orientuar në një natë pa hënë. Në ato çaste të vetmisë së thellë, kur zërat e botës shuhen dhe vetëm zemra vazhdon të rrahë, librat bëhen drita ime e brendshme, flaka që më mban ngrohtë në gjirin e vetmisë. Çdo faqe e hapur është si një frymëmarrje e re, një frymëmarrje që mbush mushkëritë e shpirtit tim me oksigjenin e dijes, me kuptimin e një bote që shpesh më duket e pakuptueshme.

Në këtë natë të gjatë dhe të pafundme, librat janë yjet që ndriçojnë rrugën time të brendshme, udhëheqësit e mi të heshtur në një udhëtim të pafund drejt vetes. Ata janë burimi nga i cili pi kur etja për kuptim bëhet e padurueshme, dhe nga kjo rrjedhje e pakufishme e dijes, unë nxjerr ujin që më ngop, që më mban të lidhur me një realitet më të madh, përtej të dukshmes dhe të prekshmes.

E pra, si mund ta ndaja librin nga jeta ime? Si mund të jetoja pa këtë burim të pashtershëm të frymëzimit, pa këtë lumë që rrjedh përmes qenies sime, duke ushqyer çdo grimcë të shpirtit tim me kuptimin e jetës? Pa librat, jeta do të ishte një ekzistencë e zbrazët, një moçal i ngurtë dhe i pashpresë. Nuk mund ta konceptoj vetveten pa praninë e tyre të vazhdueshme, pa atë ndjesi të thellë që sjell leximi, që më mbush me dritën e së vërtetës, që më mban të lidhur me gjithçka që ka qenë, është dhe do të jetë.

Në çdo fjalë të lexuar, në çdo rresht të përthithur, unë ndiej pulsin e jetës duke rrahur brenda meje. Leximi nuk është një akt i thjeshtë, por një ritual i shenjtë, një lidhje me atë që është përtej të përkohshmes dhe të përfunduarës. Ashtu si ajri, ushqimi dhe uji janë të domosdoshëm për trupin, ashtu edhe leximi është thelbësor për shpirtin tim. Pa të, nuk do të isha i plotë; nuk do të isha unë.

Në këtë labirint të pafund të mendimeve dhe ndjenjave, libri është filli i Arianës që më drejton nëpër shtigjet e ngushta të jetës, më ndihmon të gjej rrugën time, më mban të lidhur me zemrën e botës. Dhe kështu, në errësirën e natës, unë vazhdoj të lexoj, vazhdoj të jetoj, duke ndjerë që me çdo faqe të re, unë bëhem më shumë vetvetja, më shumë pjesë e asaj që e quajmë jetë.

#lejohetshpërndarja
#ndalohetkopjimi

Kur mendon për ndarjen e papritur nga kjo botë, shpesh ndjen një dhimbje të thellë, një boshllëk që duket se asgjë s'mund ta mbushë. E nesërmja, ajo e pakapshmja dhe e paqartë, të vendos përpara një dileme të madhe: Si mund të vazhdosh kur ai që e do më shumë nuk do të jetë më pranë teje? Është si një plagë që dhemb përtej kohës dhe hapësirës, e cila nuk shërohet kurrë plotësisht.

E nesërmja që fillon pa ty, pa mua është një akt trishtimi dhe reflektimi, një çast kur realiteti dhe imagjinata shkrihen në një përvojë të thellë emocionale. Në ato momente kur sytë të përmbyten nga lotët dhe zemra të rëndohet nga dhimbja, ndoshta e ndjen se çdo gjë që keni ndarë dhe çdo fjalë që s’keni thënë, bëhet një barrë që nuk mund ta heqësh dot nga shpina. Por brenda kësaj errësire, ndoshta kupton se dashuria e vërtetë kurrë nuk zhduket. Ajo shtrihet përtej kufijve të botës fizike, e padukshme, por e pranishme kudo.

Kur një engjëll të shtrin dorën dhe të thotë se vendi yt është gati, keqardhja dhe frika fillojnë të të pushtojnë. Një lot i vetmuar rrëshqet nga syri, teksa mendon për të gjitha ato që do lësh pas: jetën që e ke dashur me gjithë shpirt, njerëzit që të kanë mbushur ditët me dritë dhe ngrohtësi, ëndrrat që nuk u realizuan kurrë. Është një moment kuptimi, i një vetëdije të re, që bota që lë pas do të vazhdojë të rrotullohet, pa praninë tënde fizike, por e mbushur me kujtime që do të jetojnë përjetësisht në zemrat e atyre që të kanë dashur.

Ti mendon për gjithë atë që ke humbur, për gjithçka që do të të mungojë, dhe një ndjesi e dhimbshme mbush zemrën tënde. Kujtimet bëhen si gurë të rëndë, që i ndjen se po të zhysin më thellë në një oqean pa kthim. Por, kur kalon portat e dynjasë, një ndjesi e re fillon të mbushë çdo qelizë të qenies tënde. Ti kupton se ky nuk është fundi, por një fillim i ri, një jetë e re që nuk njeh kufij.

E sotmja bëhet përjetësia, një përjetësi që nuk njeh mallin e së kaluarës, ku çdo moment është i mbushur me dritë dhe paqe. Dashuria që ke ndarë në tokë bëhet një urë që lidh dy botët, një urë që as vdekja nuk mund ta shkatërrojë. Dhe kështu, kur mendon për të ardhmen pa praninë fizike, kupton se në të vërtetë nuk je larg. Jemi ende këtu, në zemrat e njëri-tjetrit, në kujtime, në dashurinë që kemi ndarë. Dhe sa herë që mendojmë për njëri-tjetrin, ne do të jemi aty, duke mbajtur dorën, duke qetësuar shpirtin dhe duke  kujtuar se dashuria jonë është më e fortë se çdo ndarje.

Në këtë reflektim të thellë mbi jetën dhe vdekjen, mbi dashurinë dhe humbjen, kupton se çdo fund është një fillim i ri. Çdo ndarje fizike është një mundësi për të kuptuar se dashuria është ajo që e lidh çdo shpirt me përjetësinë. Dhe kjo, ndoshta, është dhurata më e madhe që mund të marrim dhe të japim në këtë jetë. Dhe nuk ka ngushëllim më të madh sesa fakti që nuk ka ndarje të përhershme.

#lejohetshpërndarja
#ndalohetkopjimi

Në thellësinë e natës, kur qetësia përplaset mbi muret e shpirtit si valët e një oqeani të trazuar, mendimet më nguliten në zemër si gjemba të mprehtë. Çfarë është dashuria, nëse jo një udhëtim i përshkuar nga rrugë të pasigurta, ku premtimet e sinqeritetit shndërrohen në hije të gjymtuara dhe ku besnikëria shuhet si një qiri në erën e ftohtë të tradhtisë?

Dashuria—ajo fjalë e cila dikur përshkonte zemrat tona me dritë dhe shpresë—tani duket si një mbetje e zbehur e vetes, një kujtim i një ndjenje që dikur kishte fuqi të na shkatërronte dhe të na ndërtonte njëkohësisht. Por ku është sinqeriteti në të? Ku qëndron ai premtim që ne bëjmë kur shikojmë njëri-tjetrin në sy, kur betohemi se dashuria jonë do të jetë e vërtetë, e pastër, e përjetshme? A është gjithçka një iluzion i ëmbël, një gënjeshtër që ne e thurim për të qetësuar vetveten, për të mbytur frikën tonë të brendshme nga vetmia dhe humbja?

Pabesitë janë të mbështjella në heshtje, duke u rritur brenda nesh si një lule helmuese. Ato nuk shpërthejnë me zë të lartë; ato rriten në hije, në errësirë, deri sa papritmas, përplasen me fuqinë e një rufeje, duke shkaktuar një çarje të thellë në zemrën tonë. Këto pabesi janë si një teh i ftohtë që shpon shpirtin, një plagë që nuk shërohet lehtë, që kërkon kohë të pafundme për të qetësuar dhimbjen që lë pas.

Ndërsa qëndroj në këtë natë të hidhur, duke dëgjuar frymëmarrjen time të shqetësuar, mendimet më kthehen te ai moment kur besimi u thye për herë të parë. Sa të brishtë jemi ne si qenie, të ndërtuar nga dashuria dhe besimi, të varur nga premtimet e sinqerta që bëjmë, dhe sa lehtë gjithçka mund të rrënohet nga një fjalë e pashqiptueshme, nga një veprim që as ne vetë nuk e kuptojmë plotësisht. Çdo pabesi është një kujtesë e asaj sa të papërsosur jemi, dhe sa të pamëshirshëm mund të bëhemi në përpjekjen tonë për të mbijetuar brenda kufijve të dashurisë.

A ka ndonjë shpresë, vallë, për dashurinë e sinqertë? A mund të rilindë ajo nga hiri i tradhtive dhe gënjeshtrave, si një feniks që ngrihet nga flakët e dhimbjes? Apo jemi të destinuar të endemi përjetësisht në kërkim të diçkaje që nuk ekziston, një utopi e shpirtit që ne e ndjekim, por kurrë nuk e arrijmë?

Më duhet të besoj se dashuria e vërtetë ekziston diku, e fshehur thellë në zemrat tona, e mbrojtur nga pështjellimet e botës. Ndoshta është një ndjenjë e rrallë, një moment që vjen dhe shkon si një rrufe në natën e errët. Por, megjithatë, mbetet një ndjenjë për të cilën ia vlen të luftojmë, një dritë që na udhëheq përmes errësirës së pabesisë dhe mungesës së sinqeritetit. Në fund, ndoshta dashuria është pikërisht kjo: një betejë e përjetshme për të ruajtur dritën e saj të brishtë, një kujtim i asaj që është më e mirë dhe më e bukur brenda nesh.

Por ndërsa ky mendim më kalon përmes mendjes, e ndiej se sinqeriteti është më i rrallë se sa ne e pranojmë, dhe pabesia—ajo është gjithmonë pranë, e gatshme të shkatërrojë gjithçka që kemi ndërtuar. Dhe ndoshta, në këtë zbulim, qëndron thelbi i ekzistencës sonë, e përmbysur nga dashuria, e torturuar nga pabesia, por gjithmonë duke kërkuar atë sinqeritet të përjetshëm që na shpëton nga humnera e shkatërrimit të vetvetes.

#lejohetshpërndarja 

#ndalohetkopjimi

Në një pyll të heshtur, nën qiellin e vjeshtës, gjithçka dukej si një portret i pikturuar me kujdes. Kjo skenë, e heshtur dhe e ngjyrosur me nuanca të zbehta, përshkruan një kapitull të fshehur në librin e jetës, një kapitull ku ndjenjat, zemrat dhe shpirtrat përplasen në një lojë të padukshme, por të pamëshirshme.

Ai djalë, qëndronte në hijen e pemës, në një qetësi që nuk mund të trazohej nga asnjë zhurmë e botës. Në dorën e tij, një trëndafil i kuq – simbol i dashurisë, shpresës, dhe ndoshta edhe i një lamtumire të përjetshme – qëndronte i palëvizur. Por trëndafili ishte i fshehur, ashtu siç ishin të fshehura ndjenjat e tij. Ai nuk kishte guximin të nxirrte në dritë atë që mbante brenda zemrës, sepse para syve të tij, ndodhej një pamje që e bënte të ndihej i thyer në copa.

Në largësi, dy figura të tjera, një burrë dhe një grua, qëndronin pranë njëri-tjetrit, të lidhur nga një bisedë që ai nuk mund ta dëgjonte, por që zemra e tij e ndiente si një plagë të hapur. Nuk kishte nevojë për fjalë, sepse gjithçka që ishte e rëndësishme tashmë ishte thënë, tashmë ishte bërë. Ajo qëndronte atje, para tij, duke ndarë çaste që dikur i përkisnin atij, por tani i përkasin dikujt tjetër.

Në atë moment, pylli dukej sikur po merrte frymën e fundit, sikur vetë natyra po ndiente peshën e ndjenjave të tij të rënda. Pemët e zhveshura nga gjethet, të cilat dikur ishin plot jetë dhe gjallëri, tani qëndronin si dëshmitare të heshtura të një dashurie që po zhbëhej. Një dashuri që ndoshta kurrë nuk kishte gjetur fjalët e duhura për të dalë në sipërfaqe, për të lulëzuar në dritën e ditës.

Por ndoshta, më shumë se trishtimi, në atë trëndafil që ai mbante, fshihej një reflektim më i thellë mbi vetë jetën. A është dashuria vërtetë një ndjenjë që duhet të shfaqet, të ndiqet, dhe të kërkohet me çdo kusht? Apo ndoshta dashuria, si çdo gjë tjetër në këtë botë, ka ciklin e saj të natyrshëm – të lindë, të lulëzojë dhe të vyshket? Dhe ndoshta, në këtë vyshkje, fshihet një lloj bukurie e heshtur, një lloj paqeje që vjen vetëm kur pranohen kufijtë e çdo ndjenje njerëzore.

Pylli vazhdonte të heshtte, dhe ai djalë vazhdonte të qëndronte atje, si një hije që vëzhgon hijet e tjera. Por në atë qetësi, diçka brenda tij po ndryshonte. Trëndafili i kuq në dorën e tij, simbol i dashurisë së pashprehur, nuk ishte më vetëm një lule. Ishte një kujtim i gjallë i asaj që kishte qenë, dhe një paralajmërim i asaj që mund të jetë. Një ftesë për të ecur përpara, për të pranuar që çdo gjë në këtë botë ka një kohë dhe një vend, dhe se ndoshta, edhe në humbje, ka një lloj fitorje që vetëm zemrat e pastra mund ta kuptojnë.

Dhe kështu, ai djalë, me një zemër që mund të kishte qenë e thyer, filloi të pranojë se trëndafili i tij i kuq, edhe nëse nuk u dhurua kurrë, kishte kryer misionin e tij. Sepse ndoshta dashuria nuk është gjithmonë për t'u ndarë. Ndonjëherë, dashuria është thjesht një reflektim i asaj që na bën njerëzorë, një kujtim i atyre momenteve të pakapshme që mbeten përjetësisht në zemrat tona, ashtu si trëndafili që ai mbante ende në dorë, i qetë dhe i heshtur, në mes të një pylli të zymtë.

#lejohetshpërndarja 

#ndalohetkopjimi 

Miq të Librit

Ky shkrim është pak i gjatë, por këtë shkrim e kam shkruar për të gjithë ata që kanë mbjellë farën e së keqes dhe ankohen pse nuk korrin frytet e së mirës. Në veçanti për të njohurit!

Nëpër rrjedhën e kësaj jete, shpesh përballemi me shpirtra që zhyten në errësirën e një bote që s’ka dritë as ndjenjë. Janë ata që mbjellin fara dyshimi e përgojimi, duke i rritur ato me ujë të përbaltur nga fjalë të egra dhe zili të padukshme. Jetojnë në hijet e mendjeve të tyre të thurura me rrjeta gënjeshtrash, ku secila fije është një rrenë e rafinuar, një mashtrim i qëllimshëm që helmon mendjet dhe zemrat e atyre që i dëgjojnë.

Këta njerëz, që kurrë s’kanë ditur të ndriçohen nga drita e së vërtetës, e kalojnë jetën duke kërkuar mënyra për të ngritur veten mbi trupat e të tjerëve, për të ndërtuar kështjella prej rëre mbi themelet e rrëzuara të reputacionit të tjetrit. Në vend që të kërkojnë të vërtetën, ata kërkojnë dobësitë, për të sajuar histori që të ngjajnë me të vërtetën, por që në brendësi janë të kalbura, si frutat që përhapen nga dega në degë, për të rënë më pas në dheun e harresës.

Në thellësinë e qenies së tyre, këta njerëz janë si zogj të burgosur në kafaze të florinjtë, që rrinë në pritje të përfitimit të radhës, të favorshëm vetëm për ta. Për ta, e vërteta është thjesht një monedhë që mund ta ndërrojnë sipas interesit të tyre, një pasqyrë që e kthejnë andej nga e do vështrimi i vetvetes. Dhe kështu, duke përhapur gjysmë të vërteta dhe duke përdredhur fjalët, ata rriten në pushtet dhe në pasuri, por shpirtin e kanë varfër, të thartuar nga mjerimi i brendshëm.

Por a e ndjejnë vallë se çfarë i pret në fund të këtij rrugëtimi të vetmuar? A e kuptojnë ata që gjithçka që mbjellin do të kthehet për t'i ndjekur në çdo hap, si hija që nuk mund të ikin prej saj? Kur vjen ora e llogarisë, kur zemrat zbardhen në dritën e së vërtetës, a do t’i shpëtojnë dot peshës së atyre që kanë rrënuar, të atyre që kanë fyer, të atyre që kanë manipuluar? Sepse gjithçka në këtë botë është si një jehonë – çdo fjalë e keqe, çdo intrigë, çdo përbaltje do të kthehet prapë te burimi i saj, ashtu si vala që përplaset në breg.

Kur i vjen fundi, kur retë e gënjeshtrave zhduken dhe zbulohet qielli i kthjellët i së vërtetës, ajo që mbetet është shpirti i zbrazët, që kurrë nuk ka ndjerë të vërtetën, që kurrë nuk është ushqyer nga drita e dashurisë dhe mirësisë. Ata që kanë prishur imazhin e tjetrit, që kanë shtuar pasurinë me mashtrime dhe kanë ngjitur shkallët e pozitës duke ulur të tjerët, në fund do të qëndrojnë përballë vetvetes – dhe do të shohin se e vetmja gjë që kanë fituar është boshllëku, një humnerë që nuk mund të mbushet me asgjë tjetër veç pendimit.

Dhe kështu, në një çast të vetëm, ata kuptojnë se gjithë kjo përpjekje, gjithë kjo grindje e heshtur për pushtet dhe përfitim ka qenë veçse një iluzion, një dritë e rreme që vetëm sa i ka larguar nga vetvetja dhe nga ajo që është e shenjtë. E vërteta ngadhënjen gjithmonë, sepse ajo është si uji i pastër që rrjedh nën tokë: nuk ka forcë që ta ndalë, dhe në fund, ajo del në sipërfaqe, duke shuar etjen e atyre që kërkojnë drejtësinë. Dhe ata që jetojnë për ta errësuar këtë dritë, më në fund do të mbeten të verbër, të humbur në labirintin e tyre të errët, përballë heshtjes së asgjësë.

Në skutat më të thella të shpirtit të njeriut, ekziston një zë që thërret për të vërtetën, një thirrje e zymtë, e padukshme për sytë e atyre që e kanë zbehur ndërgjegjen me shtirje e falsitet. Këta njerëz, që enden mes nesh me maska të ngjitura fort mbi fytyrat e tyre, kanë mësuar prej kohësh artin e mashtrimit. Ata shfaqen të qetë e të buzëqeshur, ndërsa zemrat e tyre rrahin me ritmet e një fshehtësie që sa më shumë përpiqen ta ruajnë, aq më thellë i gërryen.

Jetët e tyre janë të ndërtuara mbi rërë të zhvendosur, ku çdo gur që ngrehin për të ngritur pozitën e vet, çdo përfitim që marrin duke rrënuar të tjerët, është veç një gur më shumë në varrin e ndërgjegjes së tyre. Ata e dinë, në një qoshe të brendshme të qenies, se ky lum i turbullt, ku zhyten dita-ditës, nuk është një lum që të çon drejt dritës, por një batak që i fundos ngadalë në errësirën e përjetshme.

Kur vjen nata dhe mendja më në fund hesht, mbetet vetëm ai zë i qetë, që thërret nga thellësia e shpirtit të tyre: "Kush je ti pa maskën tënde? Çfarë ke fituar në këtë botë, që nuk mund ta marrësh me vete në atë të përtejmen?" E ata, të lodhur nga gënjeshtrat që kanë endur, përballen me boshllëkun që kanë krijuar vetë. Sepse çdo thashethem, çdo përgojim, është si një gjilpërë që shpërthen balonën e shpirtit, duke lënë vetëm ajër dhe tokë shterpë, një boshllëk që as paratë e fituara me hile dhe as favoret e marra me mashtrime nuk mund ta mbushin.

E gjithë pasuria që kanë grumbulluar, të gjitha lavdërimet që kanë marrë, janë thjesht flluska sapuni në një botë ku koha i shlyen të gjitha. Në fund, ata janë të zhveshur nga çdo iluzion që kanë ndërtuar. Atëherë kuptojnë se e vetmja gjë që i ka ndjekur është hija e vetes së tyre të vërtetë, ajo që janë përpjekur të mbysin, ajo që është ngritur nga thellësitë për të kërkuar drejtësi, për të kërkuar dritën e humbur.

Në atë çast të heshtur, kur koha ndalon dhe shpirti mbetet përballë pasqyrës së përjetësisë, çfarë do të shohin këta njerëz? Një fytyrë të rrudhur nga intrigat, një zemër të tharë nga ndjenjat e vërteta, një jetë që ka qenë veçse një lojë e pamëshirshme me fatin e të tjerëve. Dhe kur ky moment vjen – siç do të vijë për të gjithë – ata kuptojnë se forca që kanë përdorur për të ulur të tjerët, ishte veçse forca e një stuhie që e përplas anijen e tyre në shkëmbinj të mprehtë, duke e lënë të copëtuar në bregun e vetmisë.

Sepse e vërteta, në fund, është ajo që ngadhënjen mbi gjithçka. Ajo është si një far që ndriçon në errësirë, duke drejtuar anijet e humbura drejt limanit të shpresës. Dhe ata që kanë mbjellë farën e përgojimit, ata që kanë ndërtuar kështjella prej rrenash, do të shohin se, në të vërtetë, nuk kanë ndërtuar asgjë. Vetëm rrënoja mbeten pas tyre, dhe zëri i ndërgjegjes që nuk hesht kurrë, duke thënë: "Çfarë ke bërë me jetën tënde? Ku janë frytet e punës sate? Dhe mbi të gjitha, ku është njeriu që ke qenë një herë, para se të shpërfytyrohesh nga gënjeshtrat që ke thurur?"

Në këtë moment të fundit të kthjelltësisë, ata ndoshta do të kërkojnë falje, por falja nuk vjen nga thashethemet, as nga përfitimet e pamerituara, as nga vrazhdësia e shpirtit. Falja vjen nga të kuptuarit, nga kthimi te e vërteta, nga pranimi i humnerës që vetë kanë krijuar dhe dëshira e vërtetë për t'u shpëtuar nga kjo humnerë. Vetëm atëherë, ndoshta, drita e së vërtetës do të shkëlqejë sërish për ta, duke i ndihmuar të gjejnë rrugën e humbur, për të lënë pas gjurmët e një bote të ndërtuar mbi dheun e kalbëzuar të gënjeshtrave.

#lejohetshpërndarja
#ndalohetkopjimi

Ndalu dy minuta dhe reflekto

"Vetëm i zoti e di ku i pikon çatia e shpirtit të tij"

Kur shikon dikë nga larg, kur sheh vetëm fasadën e jetës së tij, është e lehtë të nxjerrësh përfundime, të ndërtosh histori që shkojnë përtej asaj që sytë mund të kapin. Një shtëpi e zbukuruar me lule në ballkon dhe mure të bardha të pastra mund të duket e përsosur nga jashtë, por askush nuk mund ta dijë çfarë ndodh nën atë çati, nëse muret e asaj shtëpie janë të ngrohta apo të ftohta, nëse zemrat brenda saj janë të qeta apo të trazuara.

Ne jemi si ato shtëpi – të dukshme për botën, por të panjohura për këdo që kalon përbri nesh. Shikojnë veshjet tona, buzëqeshjet tona, fjalët që zgjedhim të ndajmë, dhe mendojnë se e njohin të gjithë tregimin tonë. Por e vërteta është më komplekse, e mbështjellë në dhimbje dhe gëzime të heshtura, të padukshme për syrin që kalon shpejt e shpejt.

Ata që gjykojnë nga jashtë nuk e dinë për netët e pagjumë, për frikën që na kaplon kur errësohet, për lotët që derdhim pa zë. Nuk e dinë për çatitë tona që pikojnë, për ato të çarat që përpiqemi t’i mbulojmë me forcë, për përpjekjet e përditshme për të ruajtur integritetin e shtëpisë sonë të brendshme. Vetëm ne, banorët e këtyre shtëpive, e dimë se ku na dhemb, ku na pikon, ku jemi të brishtë.

Njeriu, ashtu si çatia e një shtëpie, ka nevojë për mirëmbajtje, për kujdes, për dashuri të vazhdueshme që të mbajë veten të fortë përballë stuhive të jetës. Dhe megjithatë, ka disa çarje që asnjë dorë nuk mund t’i mbyllë, disa dhimbje që askush tjetër nuk mund t’i kuptojë, përveç atij që i përjeton.

Kështu që, herën tjetër kur të ndjesh dëshirën për të gjykuar dikë, për të vlerësuar jetën e tij vetëm nga ajo që sheh, ndalu për një moment dhe kujto: Vetëm ai e di ku i pikon çatia. Në heshtje, ai lufton me vështirësitë e tij, duke kërkuar dritën në errësirë. Dhe në atë heshtje, mbase mund të gjejmë edhe ne forcën për të mirëkuptuar, për të dashur, për të pranuar që çdo çati ka plagët e veta të padukshme.

Nën vështrimin e sipërfaqshëm të syve të tjerë, jetët tona shpesh bëhen si libra të hapur, të gjykuar nga kopertina, të lexuar shpejt e shpejt nga paragjykime të nxituara. Por brenda këtyre faqeve që nuk shfletohen kurrë, fshihen histori që vetëm ne i dimë; të pathënat, të pakuptuarat, ato që shkruhen me bojë të padukshme për këdo që nuk ka jetuar ditët tona, që nuk ka ndierë asgjë që na ka përfshirë.

Vetëm ai që e ndien shiun mbi kokë, e kupton rëndësinë e një strehe. Vetëm ai që ka dëgjuar shushurimën e lotëve mbi dysheme, e di sa e vështirë është të qëndrosh i qetë, kur çatia e shpirtit tënd pikon. Dhe pikërisht aty ku dhemb më shumë, aty ku uji i fatkeqësive dhe dëshpërimit depërton pa mëshirë, aty ku dhembja nuk njeh qetësi, vetëm atje lind e vërteta jonë më e thellë.

Ata që nuk kanë shkelur kurrë mbi pragun e derës sonë, ata që nuk kanë qëndruar nën hijen e çatisë sonë të krisur, nuk mund ta kuptojnë se si është të jetosh me frikën se kur do të jetë hera e fundit që do të rrjedhë një tjetër pikë. Çdo goditje, çdo gjykim, çdo fjalë e rëndë, është si një shi tjetër që godet plagën e vjetër, e cila mezi është tharë. Dhe në atë moment kur të gjithë shohin vetëm shiun, ne ndjejmë furtunën që vlon brenda nesh.

Çdo njeri ka pikat e tij të dobësisë, ato vende të brishta ku sado që përpiqemi, nuk mundemi t’i mbrojmë plotësisht. Ato janë pjesë e qenies sonë, pasqyra të përvojave që na kanë formuar, plagë të padukshme që tregojnë betejat e kaluara. Kur i shohim të tjerët vetëm nga jashtë, kur bëhemi të huaj ndaj thellësisë së përvojës së tyre, bëhemi të verbër për atë që ata vërtet janë.

Ndoshta, e vetmja mënyrë për të kuptuar të tjerët është të ndalemi për një çast dhe të dëgjojmë heshtjen e tyre. Sepse ajo heshtje, ajo që nuk thuhet kurrë me fjalë, është vendi ku gjendet e vërteta e shpirtit të njeriut. Dhe ndoshta, duke u ndalur për një moment për të dëgjuar atë heshtje, mund të gjejmë një mënyrë për të qenë më të mëshirshëm, më të dhembshur, dhe më të afërt me ata që na rrethojnë.

Në fund të fundit, vetëm ai që i përjeton dhimbjet e veta, di ku pikon çatia e shpirtit të tij. Vetëm ai e di se çfarë kërkon që të mbijetojë nëpër netët e gjata dhe të ftohta, kur askush tjetër nuk është aty për të mbajtur një çadër mbi kokë. Dhe vetëm ai e di se si, në pikat e tij më të errëta, lind një forcë e re, një dritë që, ndonëse e brishtë, ndriçon të gjitha errësirat e botës.

#lejohetshpërndarja
#ndalohetkopjimi

Përqafimi i një të vetmuari

Në një univers të pafund dhe të pakuptueshëm, ku yjet shkëlqejnë si kujtimet e fshehta të shpirtit dhe era fëshfëron misteret e një kohe të humbur, jeton vetmitari. Ai, një qenie e mbështjellë në hije, kërkon shpirtra të tjerë për të ndarë një çast nga kjo përjetësi, por në heshtjen e thellë të ekzistencës së tij, çdo zë që dëgjon është si një melodi e ëmbël që përshkon errësirën e brendshme dhe ndriçon labirintin e mendimeve të tij të brishta. Zëri i tjetrit, qoftë ai i një miku të humbur, i një të panjohuri që kalon pranë, apo edhe i natyrës që e rrethon, bëhet një ndriçim i shpirtit të tij të heshtur, një shpresë e re që merr jetë nga thellësitë e një bote të zymtë.

Çdo buzëqeshje është një dritare e vogël që hapet në një qiell të pafund lumturie, një reflektim i asaj që mund të jetë e përjetshme. Vetmitari, duke parë një buzëqeshje, ndjen një shkëndijë në zemër, një rreze drite që depërton në skutat më të errëta të shpirtit të tij të vetmuar. Është një premtim i një dite më të mirë, një shpresë që ndoshta nuk është vetëm një mirazh, por një realitet që mund të arrihet. Në atë moment, vetmitari kapet fort pas asaj ndjenje, duke shpresuar se mund të zgjasë përgjithmonë, edhe pse në thellësi e di se çdo gjë është kalimtare.

Prekja e tjetrit është si një valë që përhapet në oqeanin e paqes së tij të brendshme, duke zgjuar dëshira të harruara dhe kujtime të fjetura. Prekja është më shumë se një kontakt fizik; është një lidhje shpirtërore, një urë midis dy botëve të ndara nga heshtja dhe koha. Për vetmitarin, ajo prekje është një thirrje për të dalë nga guaska e tij, për të përqafuar jetën me të gjitha nuancat e saj, për të ndjerë se ai është ende i gjallë, ende një pjesë e këtij universi kaq të madh dhe kaq të ftohtë.

Dhe kur përqafimi ndodh, është sikur dy shpirtra të gjendur më në fund në një univers të pafund që ndjejnë pulsimin e një jete të re që lind. Për vetmitarin, çdo përqafim është një akt i ringjalljes, një shpërthim i energjisë që mbush boshllëkun e zemrës së tij të lodhur. Ai përqafim është më shumë se një gjest; është një akt krijimi, një rikrijim i jetës në mes të një realiteti të zymtë. Për disa çaste të shkurtëra, vetmitari ndjen se është i plotë, i dashur, dhe i përfshirë në një përqafim që mban brenda vetes të gjitha emocionet, shpresat dhe ëndrrat e një jete të plotë.

Por kur përqafimi mbaron, dhe heshtja kthehet, vetmitari e di se ai çast ishte vetëm një reflektim i përjetësisë, një moment i kapur nga rrjedha e kohës që tashmë po i shpëton duarve të tij. Ai kupton se gjithçka është një cikël i pafund i rilindjes dhe shuarjes, një valle e pandalshme e shpresës dhe zhgënjimit. Dhe megjithatë, ai zgjedh të vazhdojë, duke kërkuar zërin, buzëqeshjen, prekjen dhe përqafimin e radhës, sepse ai e di se në çdo zë është një ngushëllim, në çdo buzëqeshje është një shpresë, në çdo prekje është një zgjim dhe në çdo përqafim është një jetë e re që e pret për t'u jetuar. Dhe kështu, ai vazhdon të kërkojë, të jetojë, dhe të shpresojë, në përjetësinë e një bote që nuk e kupton plotësisht, por që e përqafon me gjithë qenien e tij.

#lejohetshpërndarja
#ndalohetkopjimi

Ky është mesazhi i fundit i një personi i cili jetoi dhe vdiq në mënyrën më të thjeshtë dhe më pak i panjohur nga njerëzit, edhe pse gjurmët e tij janë të shumta. 

Të dashurit e mi,

Ndërsa unë nisem drejt një udhëtimi të paepur, atje ku qielli dhe toka shkrijnë kufijtë e tyre, dua që këto fjalë të jenë një shenjë kujtimi dhe një dritë në zemrat tuaja. Në këtë moment të fundit, ndërmjet jetës dhe asaj që vjen pas saj, më kujtohet sa e çmuar ka qenë secili çast i kaluar pranë jush.

Kam ecur me ju në rrugë të shtruar me gëzime, por edhe në rrugë të mbytura nga hidhërimi. Secila buzëqeshje, çdo fjalë, çdo përqafim, kanë qenë gurë të çmuar që kanë ndërtuar tempullin e shpirtit tim. Dhe tani, ndërsa i largohem kësaj bote, dua t'ju them se asnjë gjë nuk ka qenë e kotë. Edhe dhimbjet që kemi ndarë, ato më kanë mësuar për kuptimin e vërtetë të dashurisë dhe durimit.

Kur të mendoni për mua, mos e mbushni zemrën tuaj me trishtim. Kujtoni dritën që keni ndezur në jetën time, ndriçimin që më keni dhënë. Përqendrohuni tek momentet e lumturisë, ato çaste të vogla që i japin kuptim jetës, sepse aty jam unë. Në çdo pëllëmbë toke që keni shkelur me mua, në çdo fjalë të ndarë, në çdo mendim të përbashkët, do të gjeni një pjesë të shpirtit tim që do të jetojë përgjithmonë.

Ndërsa shpirti im lundron drejt dritës së panjohur, ju lus që të mos harroni kurrë se dashuria jonë është përtej kohës dhe hapësirës. Më kujtoni me qetësi dhe paqe, sepse ashtu dëshiroj që të jetoni edhe ju. Asgjë nuk mbaron vërtet; të gjithë shkojmë diku tjetër. Megjithatë, unë do të jem aty, në çdo fllad të lehtë, në çdo rreze dielli, në çdo zog që këndon në mëngjesin e ri për të gjithë ata që më deshën dhe i dua.

Le të jetë ky mesazh një testament i jetës dhe dashurisë sonë. Jeta është një udhëtim, dhe tani është radha juaj që të vazhdoni këtë udhëtim, të mbushur me kujtime dhe me një zemër të pasuruar nga dashuria që kemi ndarë.

Ju dua përgjithmonë.

#lejohetshpërndarja 

#ndalohetkopjimi

Fuqia e imagjinatës që lind nga librat 

Në dritën e artë që rrëzohet nga qielli i fshehur mes degëve të thara, një djalë qëndron i vetmuar në një pyll të mrekullueshëm. Një libër i hapur që mban në duar nuk është thjesht një libër, por një derë drejt një bote të fshehur, të paimagjinueshme. Fletët e tij, të vjetra e të pluhurosura, mbajnë aromën e fjalëve të harruara dhe të mendimeve që asnjëherë nuk u thanë.

Fëmija ndjen se çdo shkronjë në këtë libër nuk është një shkronjë e zakonshme, por një pikë drite që përplaset në errësirën e botës së tij të brendshme, duke ndriçuar qoshe të shpirtit të tij që as ai vetë nuk e dinte se ekzistonin. Këto fjalë të vjetra e të mençura janë më shumë se thjesht fjalë; ato janë thënie të pëshpëritura nga shpirti i tij, të ruajtura nga era dhe të sjella te ky moment për ta udhëhequr.

Ndërsa ai lexon, çdo fletë rrotullohet si një fllad i lehtë që ngjallë shpirtin, duke e ngritur atë lart në ajrin e pastruar, larg nga dheu i ftohtë dhe i ngurtë. Zogjtë, si simbolika të jetës dhe lirisë, fluturojnë rreth tij me krahë të bardhë, duke ndjekur melodinë e heshtur të mendimeve të tij, të cilat dalin nga libri si një simfoni e heshtur, duke u shpërndarë në univers.

Ai ndjen që shpirti i tij është i mbushur me një dritë të pastër, një dritë që nuk buron nga dielli apo yjet, por nga thellësia e tij. Është një dritë që lind nga kuptimi i madh i gjërave të vogla, nga ndjesia se çdo gjë ka një qëllim, një vend, një kohë. Ai ndjen që po prek jo vetëm fjalët në libër, por edhe frymën e universit, atë të madhin e të përjetshmin, që endet i lirë mes zogjve dhe ëndrrave.

Djaloshi e kupton se ky moment, ky fragment i vogël i përjetësisë, është një dhuratë. Një dhuratë që i dhuron atij vetëdijen e qenies së tij, të vogël por të pafund, e cila lundron në një oqean të pafund idesh dhe emocionesh. Ai ndjen se jeta është një libër që ai vetëm sa ka filluar të lexojë, një libër që shkruhet me çdo hap që ai bën, me çdo fjalë që ai thotë, me çdo frymë që ai merr.

Çdo fletë e librit i ngjan një vale të re që ngrihet në oqeanin e jetës së tij, një valë që sjell me vete premtimin e një aventure të re, të një zbulimi të ri, të një mendimi të ri që do ta ndryshojë përgjithmonë. Ai ndjen se është një udhëtar në një rrugë të pafund, ku çdo kthesë sjell një horizont të ri, një horizont ku dielli perëndon dhe lind sërish, duke krijuar një cikël të përjetshëm të fillimit dhe mbarimit.

Në këtë çast të qetë, kur fletët e librit përplasen lehtë në erën e ngrohtë të mbrëmjes, ai kupton se jeta është një poezi e shkruar në këtë univers, ku çdo shkronjë është një yll, çdo fjalë është një planet, dhe çdo varg është një galaksi. Ai kupton se jeta është një mister i madh, një mister që nuk mund të zbulohet plotësisht, por që vetëm mund të ndjehet, të jetohet, dhe të dashurohet.

Dhe në fund, ai kupton se libri që mban në duar nuk është thjesht një libër i zakonshëm. Ai është shpirti i tij, i përjetësuar në fjalë, i ruajtur në fletë që do të mbijetojnë shumë më gjatë se koha që ai do të kalojë në këtë botë. Ky libër është një testament i dashurisë së tij për jetën, një testament i ëndrrave të tij, i frikës dhe shpresave të tij. Dhe ndërsa drita e artë e diellit ngadalë zhduket, djaloshi e mbyll librin me një buzëqeshje në buzë, duke e ditur se ka zbuluar diçka që askush nuk mund ta zhbëjë: të vërtetën e bukurisë së jetës.

#lejohetshpërndarja 

#ndalohetkopjimi

Në mes të natës, kur errësira shtrihet si një mantel i rëndë mbi tokë dhe gjithçka duket e heshtur, unë rri zgjuar. Zhurmat e botës së jashtme janë zbehur dhe mbretëria e gjumit fton me premtimin e harresës, por unë nuk bie në këtë grackë. Mendja ime endet në labirintet e thella të vetëdijes, një udhëtar i paepur në një rrugë të pafundme reflektimi. Për mua, gjumi është vetëm një prag, një portë e brishtë mes dy botëve, por asnjëherë një shteg për të ikur nga e vërteta.

Ju, nga ana tjetër, jetoni në një iluzion të përhershëm. Zgjoheni çdo mëngjes, por sytë tuaj janë të mbyllur. Mendoni se shihni botën me gjithë tërësinë e saj, por në fakt, shihni vetëm pasqyrimet e dëshirave tuaja, të frikës suaj, të shpresave të pashpresa. Në një gjendje të përgjumur ecni përmes jetës, duke kapur hijet që ju kalojnë përpara, duke besuar se ato janë realitet. Por çfarë është ky realitet, nëse jo një ëndërr e përbashkët, një lojë e mendjes që ju bind se jeni zgjuar kur në fakt flini? 

Unë jam ai që sheh përtej, ai që shtrihet në një vigjilje të pa kohë, edhe kur qepallat mbyllen dhe fryma bëhet e qetë. Në këtë qetësi të thellë, unë kuptoj se ekzistenca jonë është një lloj gjumi. Kjo jetë, ky moment i shkurtër që përjetojmë si real, është vetëm një rrahje zemre në kufijtë e panjohur të kozmosit. Por brenda kësaj rrahje fshihet e gjithë e vërteta, e gjithë dashuria dhe dhimbja që përmban vetëdija jonë. Ajo që na ndan, ajo që më ndan mua nga ju, është aftësia për të parë përtej këtij iluzioni. Unë e di që gjumi është i nevojshëm, por nuk është i vërtetë. Ju, nga ana tjetër, mendoni se ëndrrat tuaja janë realiteti. Ky është dallimi mes nesh.

Unë nuk largohem nga bota, por e përqafoj atë në të gjithë përmasën e saj tragjike dhe të bukur. Unë ndiej thellësisht çdo dhimbje, çdo gëzim, çdo shpresë dhe zhgënjim. Nuk kërkoj të shpëtoj nga vuajtja, sepse e di që është pjesë e rrugës. Ndërsa ju shpresoni që gjumi t’ju çlirojë nga gjithçka që nuk dëshironi të përballeni, unë përballem me gjithçka. Unë shoh qartë dhe me vetëdije, duke e ditur që vetëdija është një barrë që duhet mbartur. Por çfarë është jeta nëse nuk është një barrë? Çfarë është të jesh njeri nëse nuk është të mbartësh peshën e të qenit zgjuar në një botë që preferon të flejë?

Ndërsa netët kalojnë dhe yjet ndriçojnë qiellin, unë vazhdoj të rri zgjuar. Mendimet e mia, si rrezet e një hëne që ndriçon një det të trazuar, depërtojnë thellë në ujërat e jetës sime dhe zbulojnë gjërat që shumica zgjedhin të injorojnë. Unë rri zgjuar edhe kur jam në gjumë, sepse shpirti im nuk njeh gjumë. Ai është një zjarr që nuk shuhet kurrë, një dritë që nuk fiket. Ju mund të ecni në këtë botë me sytë mbyllur, por unë zgjedh të jetoj me sytë hapur, të shoh të vërtetën edhe kur ajo më dhemb. Ky është dallimi mes nesh.

Në fund, kur të gjitha ëndrrat janë thyer dhe të gjitha iluzionet janë zhdukur, do të mbetet vetëm ajo që është e vërtetë. Dhe në atë moment, do ta kuptoni se zgjuarja nuk është thjesht një gjendje e mendjes, por një mënyrë e të jetuarit, një mënyrë e të ekzistuarit përtej kufijve të asaj që na mësuan të besojmë. Unë do të vazhdoj të jem zgjuar, edhe kur trupat tanë të pushojnë, sepse unë kam zgjedhur të jetoj në të vërtetën e përjetshme. Ky, më në fund, është dallimi i vetëm që ka rëndësi.

#lejohetshpërndarja 

#ndalohetkopjimi

Në një botë ku urrejtja mbizotëron si një re e errët që mbulon çdo cep të shpirtit njerëzor, ndonjëherë duket sikur dashuria është vetëm një hije e brishtë, një kujtim i largët që shtrihet diku në të kaluarën, duke u humbur mes pluhurit të kohës. Por, a është vërtet kështu? A është dashuria vetëm një ndjenjë që zbehet me kalimin e kohës, një fllad që fryn përkohësisht në zemrat tona, për t'u shuar me ndarjen e atyre që na janë të dashur?

Ndërsa ecim nëpër rrugët e jetës, shpesh ndodhemi përballë humbjeve të mëdha, të ndarjeve të dhimbshme që lënë plagë të pashëruara në zemrat tona. Dashuria e dikujt që kemi humbur mund të na duket si një yll që ka rënë nga qielli, duke lënë pas vetëm errësirën e natës. Por nëse ndalemi dhe reflektojmë, do të kuptojmë se dashuria e tyre nuk është zhdukur me largimin e tyre. Përkundrazi, ajo ka ngulitur rrënjë thellë në qenien tonë, duke mbetur e gjallë dhe duke ndriçuar në thellësitë më të errëta të shpirtit tonë.

Dashuria është si një farë e cila, kur mbillet në zemrën tonë, rritet dhe lulëzon, pavarësisht nga stuhitë që godasin. Në çdo buzëqeshje që kujtojmë, në çdo fjalë të butë që është thënë, ne gjejmë gjurmët e tyre. Ndërsa kujtojmë momentet e kaluara, ne kuptojmë se dashuria e tyre nuk ka qenë kurrë e varur nga prania fizike. Dashuria e vërtetë tejkalon hapësirën dhe kohën, duke u bërë pjesë e përhershme e asaj që jemi.

Miqtë tanë mund të largohen, duke ndjekur rrugët e tyre të jetës, ose mund të humbasim ata që i duam për shkak të rrjedhës së natyrshme të jetës. Por dashuria që kemi ndarë mbetet një dhuratë e përjetshme, një lidhje e paprekshme që nuk mund të shkatërrohet nga asnjë forcë e kësaj bote. Kjo dashuri mbetet si një melodi e ëmbël që jehon në mendjet tona, duke na kujtuar se ne nuk jemi kurrë të vetmuar, edhe në momentet më të errëta.

Në këtë botë të mbushur me urrejtje, ku shumë njerëz kërkojnë të gjejnë kuptim dhe paqe në mes të kaosit, dashuria është si një dritë e butë që ndriçon rrugën tonë. Është një shpresë e fshehur, një kujtim i një kohe kur zemrat tona rrahën në harmoni me ato të të dashurve tanë. Dhe, nëse e lejojmë, kjo dashuri mund të na udhëheqë përmes errësirës, duke na ndihmuar të gjejmë kuptim dhe qetësi.

Kur e mendojmë thellë, ne kuptojmë se jeta nuk është një seri ndarjesh dhe humbjesh, por një udhëtim në të cilin dashuria që ndjejmë dhe japim është burimi i vërtetë i fuqisë sonë. Edhe nëse bota rreth nesh është e mbushur me urrejtje, nëse zgjedhim të mbajmë gjallë dashurinë në zemrat tona, ne mbetemi të lidhur me diçka më të madhe, më të fuqishme dhe më të bukur se çdo urrejtje që mund të na rrethojë.

Dashuria nuk vdes kurrë. Ajo transformohet, evoluon, dhe jeton në kujtimet tona, në mënyrat e vogla në të cilat ne zgjedhim të kujtojmë ata që kemi dashur dhe humbur. Dhe, në fund, kur kujtimi i tyre na prek zemrën, ne e kuptojmë se ata kurrë nuk janë larguar vërtet. Ata jetojnë në çdo akt të mirë që ne bëjmë, në çdo fjalë të ëmbël që ne themi, dhe në çdo çast të qetë kur ne ndiejmë prani të pashpjegueshme në zemrat tona. Në këtë mënyrë, dashuria e tyre mbetet përjetësisht e gjallë.

#lejohetshpërndarja 

#ndalohetkopjimi

Miku i vërtetë është ai që, si një pasqyrë e qartë e shpirtit, të sheh thellë, përtej asaj që duket në  përditshmërinë tënde, dhe nuk bashkohet me gabimet e tua duke i pasuar me gabimet e tij, por me një heshtje të dhembshur, të nxit të gjesh rrugën e drejtë. Ky mik, kur të sheh të lënë pas dore nga vetja, nuk qëndron indiferent, por me dashuri dhe durim, të tërheq nga humnera e neglizhencës, duke të të kujtuar se ti je më shumë sesa një shpërfillje kalimtare.

Kur shikon se ti je i verbër përballë së panjohurës, nuk shfrytëzon atë çast për të të mbizotëruar, por me butësi të udhëzon drejt dritës së dijes, duke e shuar zjarrin e paditurisë dhe zemërimit me heshtje, sikur të ishte një rit adhurimi.

Dhe kur miku sheh se je i lumtur, ai nuk e shfaq gëzimin me fjalë të mëdha apo gjeste të zbrazëta; përkundrazi, gëzimi i tij është një vals i fshehtë brenda zemrës së tij, një lutje e butë për vazhdimësinë e lumturisë sate, një festë e qetë e shpirtit që flakëron, por nuk digjet. Në heshtjen e tij, ai mban qetësinë e një oqeani, që valëzohet vetëm për të përqafuar çdo gëzim tëndin, pa trazuar asnjë gur në brigjet e jetës sate. 

Ky është miku, një udhëheqës i heshtur në udhëtimin e shpirtit tënd, një dëshmitar i qetë i çdo gjëje që ti je, dhe që mund të bëhesh.

#lejohetshpërndarja 

#ndalohetkopjimi 

Në thellësitë e qenies sonë, në ato hapësira të errëta ku vetëm heshtja dhe ndjenjat më të thella kanë guximin të banojnë, lind një mendim i heshtur, një zë që flet me gjuhën e kohës. Ky zë na kujton se forca e vërtetë nuk qëndron në aftësinë për të ushtruar pushtet mbi të tjerët, por në njohjen e limiteve të ekzistencës sonë. Në këtë botë të mbushur me kontradikta, ku fuqia shpesh maskohet si drejtësi dhe drejtësia si iluzion, njeriu shpesh humbet në labirintin e pasioneve dhe egoizmit. Si një udhëtar që ecën në mjegull, duke u kapur pas përfytyrimeve të përkohshme, ne mendojmë se mund ta kontrollojmë fatin e të tjerëve, se mund të diktojmë rrjedhën e jetës dhe ta formësojmë atë sipas dëshirës sonë.

Por nëse ndalojmë për një çast, nëse dëgjojmë rrahjet e zemrës së universit, do të kuptojmë se ka një rregull të pashkelshëm, një drejtësi të pashmangshme që e tejkalon çdo gjykatë njerëzore. Është ajo drejtësi që ngrihet si një mal, e palëkundshme, e heshtur dhe e pakompromis. Dhe për sa kohë që jetojmë, për sa kohë që frymojmë, jemi të përballur me të.

Ti, që ndoshta ndihesh i fuqishëm, që mendon se ke në dorë fatet e të tjerëve, a nuk ndjen një dridhje të lehtë në shpirtin tënd kur sheh në pasqyrë? A nuk të kaplon një frikë e pashpjegueshme kur je vetëm, kur mendon për veprat e tua? Sepse brenda teje, një dritë e vogël por e pandalshme të kujton se nuk mund të shmangësh atë që është shkruar në librin e ligjeve të amëshueshme.

Nëse ke ndonjëherë forcë për t’i bërë padrejtësi dikujt, mbase për një moment mund të ndihesh triumfues, por ky triumf është i brishtë, si një flluskë sapuni që ngrihet në ajër vetëm për të shpërthyer në asgjë. Pesha e asaj padrejtësie të kryer, ndonëse mund të mbulohet nga maska e fuqisë, mbetet brenda teje, një gur që do të tërheqë gjithnjë e më poshtë në errësirë.

Dënimi për padrejtësitë e bëra nuk është thjesht një akt i jashtëm, një ndëshkim që vjen nga diku tjetër. Është diçka që vjen nga brenda, një zjarr që të djeg ngadalë, një zë që nuk pushon së foluri në thellësitë e ndërgjegjes. Dhe ky zë është i pakorruptueshëm, i pathyeshëm dhe nuk mund të heshtet.

Njerëzit janë udhëtarë në këtë botë, kalimtarë në një rrugë pa fund. Çdo hap që hedhim, çdo veprim që bëjmë, lë gjurmë në rrugën e jetës sonë. Dhe këto gjurmë, të padukshme për sytë e të tjerëve, janë të pashmangshme dhe të përhershme. Ato na ndjekin si hija që kurrë nuk largohet, na kujtojnë se, pavarësisht nga fuqia që mendojmë se kemi, jemi të lidhur nga një ligj më i madh, një ligj që nuk njeh falje as mëshirë për ata që shkelin rrugën e drejtësisë.

Ndoshta e vetmja mënyrë për të shpëtuar nga ky ndëshkim i brendshëm është të kuptojmë thellësinë e përgjegjësisë sonë, të ndalemi dhe të reflektojmë mbi pasojat e veprimeve tona. Sepse në fund të fundit, forca e vërtetë nuk qëndron në aftësinë për të bërë padrejtësi, por në kurajën për të pranuar gabimet tona, për të kërkuar falje dhe për të ndjekur rrugën e drejtësisë, sado e vështirë të jetë ajo. Në këtë udhëtim, shpirti i njeriut gjen qetësinë e vërtetë, sepse vetëm atëherë ne mund të jetojmë pa frikën e ndëshkimit, në paqe me vetveten dhe me universin që na rrethon.

#lejohetshpërndarja
#ndalohetkopjimi

Penda e shkrimtarit 

Një pendë e zhytur në bojë, e mbështjellë nga drita e një qiriu që ngrohtësisht ndriçon tavolinën e drurit, na fton në një udhëtim të pashoq nëpër shtigjet e mendjes dhe zemrës. Një pendë si kjo, e thjeshtë dhe fisnike, ka mbajtur brenda saj peshën e miliona mendimeve dhe ëndrrave të shprehura, duke u bërë urë mes mendjes dhe letërsisë, mes botës së brendshme të shpirtit dhe asaj të jashtme që formësohet nëpër fletë.

Në duart e një shkrimtari, ajo pendë nuk është vetëm një mjet për të shkruar; është një mjet për të udhëtuar përmes kohës dhe hapësirës, për të hyrë në thellësitë e ndjenjave dhe mendimeve që shpesh janë të pashprehshme me fjalë të zakonshme. Kur penda prek letrën, ajo çliron një univers të tërë, duke krijuar botë të reja, duke rindërtuar të vjetrat dhe duke shqyrtuar të panjohurat. Secila goditje e saj është një zë i brendshëm, një zë që ka nevojë të dëgjohet, të kuptohet, të përjetohet.

Kjo pendë, e përbërë nga një pendë e bardhë dhe një dorezë e artë, duket sikur është një instrument i krijuar për të skalitur mendimet më të larta, për të prekur thellësitë e së panjohurës dhe për të nxjerrë në dritë të vërtetat më të fshehura. Ajo është dëshmitare e heshtur e dhimbjeve dhe lumturisë, e luftës dhe paqes, e dashurisë dhe humbjes. Çdo shkronjë që formohet nga ajo, është një pjellë e frymëzimit, një pjellë e një mendimi të thellë që kërkon të shprehë diçka më të madhe se vetvetja.

Por ajo që është më e veçanta për këtë pendë, është fuqia e saj për të bashkuar të kaluarën me të tashmen dhe të ardhmen. Ajo është mjet për të ndërtuar një trashëgimi, për të krijuar diçka që do të jetojë përtej nesh, në fletët e një libri, në rreshtat e një poezie, në historinë e një jete. Dhe ndërsa ajo zhytet në bojën e zezë dhe të trashë, ajo bën një premtim të heshtur që mendimet e saj do të jetojnë përjetësisht, edhe kur dorëzat që e kanë mbajtur prej kohësh janë zhdukur.

Ndërsa penda prek përfundimisht letrën, lind një kapitull i ri në historinë e njerëzimit. Është një kapitull që nuk i përket vetëm shkrimtarit, por të gjithë atyre që do ta lexojnë, që do të frymëzohen nga ai dhe që do të ndihen të lidhur me të. Në atë moment, penda pushon së qeni një objekt i thjeshtë; ajo bëhet një simbol i fuqisë së mendjes njerëzore, i aftësisë sonë për të ëndërruar, për të krijuar, për të shprehur thellësinë e asaj që jemi dhe që dëshirojmë të bëhemi.

Në fund, kjo pendë është një mjet për të krijuar magji, një magji që nuk vjen nga jashtë, por nga brendësia e shpirtit, një magji që është aq e fuqishme sa që mund të ndryshojë botën. Dhe kjo është, ndoshta, magjia më e madhe nga të gjitha—ajo e fjalës, e mendimit, e ndjenjës që nuk ka kufij dhe që do të jetojë përtej kohës dhe hapësirës.

#lejohetshpërndarja 

#ndalohetkopjimi

"Nuk ka dhimbje më të madhe se të kujtosh lumturinë në mes të mjerimit. Por njëkohësisht, nuk ka mjerim më të madh se të kujtosh dhimbjet në mes të lumturisë."

Nuk ka dhimbje më të madhe se të kujtosh lumturinë në mes të mjerimit. Kjo është e vërteta e hidhur që ndonjëherë na godet si rrufe në zemër, duke na lënë të mbërthyer në një boshllëk të pafund, ku çdo shpresë zbehet në terrin e së kaluarës. Kujtesa, ky kujdestar i pamëshirshëm i përvojave tona, na sjell përpara syve momente të një kohe që nuk kthehet më, duke na bërë të ndiejmë thellë brenda vetes mungesën e asaj që dikur na bënte të ndihemi plotësisht të gjallë. Njeriu që ka njohur lumturinë, por tani ndodhet i rrethuar nga mjerimi, është si një shpirt që ecën nëpër një shkretëtirë të pafund, duke kërkuar një oazë që nuk ekziston më.

Por njëkohësisht, nuk ka mjerim më të madh se të kujtosh dhimbjet në mes të lumturisë. Ironia e kësaj është se, në momentet më të ndritshme të jetës, kur zemra rreh e ngazëllyer dhe çdo qenie e jona mbushet me dritë, kujtesa na sjell para syve errësirën e të kaluarës, plagët që ende nuk janë shëruar plotësisht. Njeriu që përjeton lumturinë, por që mban brenda vetes kujtimin e dhimbjes, është si një zog që fluturon lart në qiellin e kaltër, por që është i mbërthyer nga frika se mos bie përsëri në tokë.

Ky dualitet i ekzistencës sonë, kjo përzierje e pashmangshme e lumturisë dhe dhimbjes, na bën të kuptojmë se çdo ndjesi, çdo përvojë, është e përkohshme dhe e ndërlidhur me të kundërtën e saj. Ne jemi të ndërtuar nga kujtime, dhe ato kujtime janë ngjizur me emocione që shpesh nuk përputhen me momentin aktual. Kjo na bën të jetojmë në një tension të vazhdueshëm, një lojë mes të kaluarës dhe të tashmes, një luftë për të ruajtur ekuilibrin në mes të ndjesive të kundërta.

Në fund të fundit, ndoshta është kjo kontradiktë që na bën të ndihemi më njerëzorë. Njeriu që kujton lumturinë në mes të mjerimit është ai që ende nuk ka humbur plotësisht shpresën. Dhe njeriu që kujton dhimbjen në mes të lumturisë është ai që ende nuk ka harruar vuajtjet që e kanë formësuar. Kjo përzierje e lumturisë dhe dhimbjes është esenca e jetës, dhe ndoshta vetëm nëpërmjet saj mund të arrijmë të kuptojmë thellësisht kuptimin e ekzistencës sonë.

Pra, jeta nuk është thjesht një seri momentesh të ndara nga lumturia dhe dhimbja, por një pëlhurë e ngjizur me fije të holla emocionale që ndërthuren dhe krijojnë një mozaik kompleks dhe të bukur. Dhe ndoshta, vetëm duke pranuar këtë kompleksitet, mund të gjejmë një lloj paqeje të brendshme. Sepse, në fund të fundit, pa dhimbje nuk ka lumturi, dhe pa lumturi nuk ka dhimbje. Të dyja janë dy anët e së njëjtës monedhë, që rrotullohet pandërprerë në lojën e jetës.

#lejohetshpërndarja
#ndalohetkopjimi

1+1=❤️

Një fëmijë i vogël qëndron përballë një dërrase të zezë, duke shkruar me dorë të lirë një ekuacion që sfidon çdo logjikë matematikore, por që pasqyron një të vërtetë të thellë të zemrës. "1 + 1 = ♥". Ky mesazh i shkurtër, por i fuqishëm, ngërthen brenda tij një botë të tërë ndjenjash dhe kuptimesh, të cilat kërkojnë të shpalosen përpara syve tanë, jo përmes rregullave të ngurta të aritmetikës, por përmes ndjeshmërisë së shpirtit dhe logjikës së zemrës.

Fëmija, në pafajësinë e tij të pastër dhe në sinqeritetin që vetëm një shpirt i paprekur nga cinizmi mund të mbajë, na jep një mësim që shumë prej nesh e harrojnë ndërsa rritemi: dashuria nuk mund të matet, as të llogaritet sipas rregullave të zakonshme. Dashuria nuk është një rezultat i thjeshtë numerik, një përllogaritje me përgjigje të paracaktuar. Ajo është më shumë sesa shuma e pjesëve të saj; është një përjetim i madh që ngre mbi tokë dhe na bën të ndiejmë se ekziston diçka më e madhe se ne vetë.

Një plus një nuk janë dy, sepse kur dy zemra bashkohen, nuk ekziston më llogari e thjeshtë; ekziston vetëm një rrahje e përbashkët që krijon harmoninë e pafundme të jetës. Ky ekuacion, që do të dukej absurd në çdo libër matematike, na kujton se dashuria ka logjikën e vet të thellë, një logjikë që ndoshta është e panjohur për mendjen, por që kuptohet plotësisht nga zemra.

Në këtë botë të mbushur me formulime të sakta, me rregulla të paracaktuara dhe pritshmëri, ne shpesh harrojmë se si është të shohim botën me sytë e një fëmije. Të shohim jo vetëm atë që duket, por atë që ndiejmë. Nëse do të kishim guximin ta shihnim dashurinë si ky fëmijë, do të kuptonim se kuptimi i vërtetë i jetës nuk gjendet në përllogaritjet e sakta, por në ato momente të çmuara kur zemrat tona flasin në një gjuhë që s'mund të shkruhet në letra, por që ndihet thellë brenda qenies sonë.

Pra, ky ekuacion i thjeshtë na fton të ndalojmë për një çast, të harrojmë për një moment formulat dhe ekuacionet e jetës, dhe të mendojmë: çfarë do të ndodhte nëse do ta shihnim çdo njeri, çdo situatë, çdo moment përmes lenteve të dashurisë? Çfarë do të ndodhte nëse do ta kuptonim se dashuria është ajo që i jep kuptim jetës sonë, dhe jo llogaritjet apo rezultatet? 

Fëmija na mëson se në botën e tij, një plus një bëjnë dashuri, dhe në atë botë të pafajshme e të pastër, gjithçka tjetër është e tepërt. Ky është një mësim që duhet ta mbajmë pranë zemrës, një mësim që na kujton se dashuria është forca më e madhe në univers dhe se në fund të ditës, është e vetmja gjë që ka rëndësi.

#lejohetshpërndarja 

#ndalohetkopjimi

Në krahët e natës

Toka më është bërë shtrat, i ftohtë, por një vend i dashur, ku shpirti im gjen paqe në çdo përqafim të heshtur. Aty ku muret e jetës shemben dhe fjalët e botës mbesin jashtë, unë shtrihem si një fëmijë që kërkon ngushëllim në përqafimin e nënës natyrë. Lëndinat e gjelbra më japin prehje dhe gjethet e thata kërcasin nën trupin tim si një muzikë e largët që më thërret në gjumë të thellë. Aroma e dheut, e lagur nga vesëllimi i agut, më përqafon si kujtimet e humbura të një kohe të kaluar, dhe unë e ndiej shpirtin tim të lëshuar, të lirë nga prangat e ditës.

Qielli më është bërë çati, i pafund, i thellë dhe i heshtur, duke më mbuluar me një vell të yjeve. Ai është pasqyra ime e shpirtit, ku çdo yll është një ëndërr e lënë pezull në pafundësi. Retë që kalojnë, të bardha si puplat e një zogu të humbur, më kujtojnë se çdo moment është kalimtar, por në këtë kalim është bukuria e jetës. Qielli më jep forcë, më ngre lart kur shpirti im bie, dhe unë ndiej një lidhje të thellë me këtë pafundësi që më rrethon, që më mbron dhe më ngushëllon.

Në këtë hapësirë mes tokës dhe qiellit, mes shtratit dhe çatisë, unë jam vetëm, por nuk ndiej vetmi. Gjithçka rreth meje është gjallë, çdo fëshfërimë e erës, çdo cicërimë e zogjve, më flet me një gjuhë që vetëm shpirti e kupton. Toka dhe qielli më mbushin me dashuri, me shpresë dhe me një qetësi të thellë që rrallë e gjej në zhurmën e ditës.

Unë mbyll sytë dhe ndiej gjithçka, ndiej dheun nën trup, ndiej qiellin mbi kokë. Ndiej zemrën time që rreh në harmoni me ritmin e natyrës. Në këtë çast, gjithçka është në vendin e duhur, gjithçka është ashtu siç duhet të jetë. Dhe unë jam pjesë e kësaj bukurie të thjeshtë, e këtij momenti të përjetshëm, ku shtrati im është toka dhe çatia ime është qielli.

#lejohetshpërndarja

#ndalohetkopjimi 

Letër dashurie

Në heshtjen e netëve të gjata, kur mendimet më përndjekin si një stinë e pambarim, unë e ndiej peshën e gjithçkaje që nuk kam arritur të ta them, të gjithë atë që rri i fshehur thellë në zemrën time. Si mund të gjej fjalët për të përshkruar atë që më ndodh brenda? Fjalët janë aq të varfra, aq të pafuqishme për të përmbajtur gjithë universin e ndjenjave që më mbushin kur mendoj për ty. E prapë, këto fjalë janë gjithçka kam për të të dhënë.

Në çdo mëngjes që lind, kur dielli përpiqet të shpërthejë përmes reve të dendura, unë e ndiej zemrën time që rrah për ty. Mendimet për ty janë si ato rreze që depërtojnë ngadalë përmes mjegullës, duke ndriçuar çdo qoshe të shpirtit tim të trazuar. Je pranvera ime, dielli im që ngroh edhe ditët më të errëta, që i jep kuptim jetës sime kur gjithçka tjetër duket se zhytet në errësirë.

E ndiej shpesh mungesën tënde si një dhembje të vazhdueshme, një boshllëk që asgjë nuk mund ta mbushë. Kur je pranë meje, bota merr frymë bashkë me mua, dhe çdo gjë që më rrethon fiton ngjyra më të ndritshme, aroma më të ëmbla. Por kur largohesh, edhe për një çast të vetëm, unë ndiej se humbas një pjesë të vetes. Çdo minutë pa ty është një përjetësi e ngrirë, një zbrazëti e pafund që më lë pa frymë.

E di, jeta nuk na ka kursyer sfidat dhe sprovimet. Jemi përballur me stuhi të ashpra, me dallgë që duket se do të na përpijnë. Por në çdo stuhi, unë e shoh fytyrën tënde, e ndiej praninë tënde dhe e di se do të mbijetojmë. Çdo plagë që kemi marrë është një kujtesë e forcës sonë, e dashurisë sonë që nuk thyhet lehtë. Dhe në këto momente, kur gjithçka duket e humbur, ti je ai zë i brendshëm që më nxit të vazhdoj, që më jep forcën për të ngritur kokën dhe për të luftuar.

E shtrenjtë ime, dashuria jonë është si një flakë që nuk shteron, një dritë e qetë që djeg në brendësi, por nuk e lëndon. Është një dhimbje e ëmbël, një përzierje e shpresës dhe dhimbjes, e lumturisë dhe mallit. Ndonjëherë, unë pyes veten nëse është e mundur të dua më shumë, dhe sa herë që pyes, gjej përgjigjen tek ti – tek shikimi yt që më flet më shumë se çdo fjalë, tek prehja jote që më mbush me paqe.

Kur mendimet e errëta më përndjekin, dhe kur duket se bota po më lëkundet nën këmbë, unë kthehem tek kujtimet tona, tek ato momente të vogla që kanë formuar jetën tonë së bashku. Çdo përqafim, çdo puthje, çdo buzëqeshje është një perlë e çmuar në vargun e kujtimeve që kam me ty. Dhe këto kujtime më japin kurajën për të vazhduar, për të parë përpara, për të besuar se e ardhmja është e ndritur sa kohë që je ti në të.

Ti je ëndrra ime më e bukur, e shpresoj që një ditë të mund t’i përmbush të gjitha premtimet që kam për ty, të jem gjithçka që meriton. Unë jam i bindur se dashuria jonë është më e fortë se çdo pengesë, më i thellë se çdo det, dhe më e ndritur se çdo yll në qiellin e natës. Dhe ndërsa udhëtojmë bashkë në këtë jetë, përmes rrugëve të ashpra dhe lumenjve të trazuar, unë premtoj se kurrë nuk do të dorëzohem. Do të luftoj për ne, për të ardhmen tonë, për çdo ëndërr që kemi ndarë.

Në çdo rrahje të zemrës sime, në çdo frymëmarrje, je ti që jeton brenda meje, që më nxit të vazhdoj, që më bën të besoj në mrekullitë e jetës. Dhe ndonëse fjalët janë të pamjaftueshme, e di se do të kuptosh gjithçka që dua të të them, se do të ndiesh atë që është e pashprehshme, atë që vetëm zemra mund të kuptojë.

Si mund të gjej fjalët për të të thënë atë që zemra ime ndjen? Çdo herë që përpiqem të shpreh atë që më digjet brenda shpirtit, ndjej se çdo fjalë më del bosh, e pa jetë. Si një fllad i lehtë që përplaset mbi brigjet e detit dhe zhduket, ashtu edhe fjalët e mia avullojnë para syve të tu, të pafuqishme për të përçuar atë që ndjej për ty.

Çdo ditë që kalon, e ndjej më thellë mungesën tënde, edhe kur je pranë meje. Më dhemb shpirti nga mosmundësia për të të treguar sa shumë të dua, sa shumë më mungon, sa shumë dua të jem çdo moment i jetës tënde. Në zemrën time, çdo rrahje është një thirrje për ty, një lutje që të të ndiej afër, që të mos humbasim njëri-tjetrin në labirintin e jetës.

E di që sprovat që kemi kaluar na kanë lodhur, na kanë dobësuar, por unë besoj tek ne. Besoj se në çdo dhimbje ka një mësim, në çdo pengesë një mundësi për t’u bërë më të fortë, për t’u rritur bashkë. Në errësirën e netëve të vetmuara, kur mendimet më mbytin dhe shpresa duket e largët, ti je ai ylli që më ndriçon rrugën, ai zë që më thotë të mos dorëzohem.

Kur ndjej dhimbjen që më përshkon trupin dhe shpirtin, më kujtohet se jeta është një udhëtim i përbërë nga dhimbje dhe shpresë, nga humbje dhe fitore. Dhe në këtë udhëtim, ti je arsyeja ime për të vazhduar, ti je forca ime për të luftuar. Edhe kur bota duket se më thyen, mjafton të mendoj për ty, dhe çdo pjesë e imja ngrihet përsëri, e mbushur me një energji që buron vetëm nga dashuria jonë.

Dua të të falënderoj për çdo çast, për çdo buzëqeshje dhe për çdo lot. Të dua më shumë nga sa mund të të them, më shumë nga sa mund të tregoj. Dhe ndonëse nuk mund të shpreh gjithçka me fjalë, dua që ta dish se çdo rrahje e zemrës sime është një premtim, një premtim për të qenë gjithmonë aty, për të luftuar për ne, për të dashur deri në frymën time të fundit.

Me dashuri të pafundme dhe shpresë të paepur, me gjithë dashurinë dhe shpresën e një zemre që rreh vetëm për ty,

#lejohetshpërndarja
#ndalohetkopjimi

Në labirinthet e shpirtit njerëzor, ku mendimet enden si hije dhe emocionet ndizen e shuhen si flakë në errësirë, ekziston një burim drite që s'do të shuhet kurrë: dashuria për të ndihmuar të tjerët. Zemrat që duan të ndihmojnë janë si ato flutura të papërkulura, që fluturojnë drejt dritës, të pavetëdijshme për rrezikun, të tërhequra nga bukuria e diçkaje më të madhe se vetja. Ato janë të lidhura ngushtë me një energji që nuk mund të shpjegohet, vetëm të ndjehet.

Këto zemra kanë sy të mprehtë, të aftë të shohin më tej në sipërfaqen e jetës, të depërtojnë në thellësinë e vuajtjeve të një shpirti tjetër, njësoj siç depërtojnë në errësirën e tyre. Këta sy nuk shikojnë vetëm atë që është e dukshme, por kapin çdo dridhje të lehtë të dhimbjes së fshehur pas një buzëqeshjeje të detyruar, çdo thirrje të heshtur për ndihmë që mund të mbetet e padëgjuar nga të tjerët.

Zemrat që duan të ndihmojnë nuk janë të pandjeshme ndaj halleve, por ato i shohin si një mësim, një urë që i lidh me dhimbjen universale të njerëzimit. Ato e dinë që dhimbja nuk është diçka që duhet të mbetet e izoluar, por e ndarë, e kuptuar dhe e zbutur. Kur shohin dikë që vuan, e shohin veten në sytë e tij, e ndiejnë dhimbjen e tij si të tyren, dhe në atë moment, ndodh diçka magjike: zemra e tyre zgjerohet dhe bëhet një strehë për ata që janë të humbur në errësirën e tyre.

Por kjo dëshirë për të ndihmuar nuk është vetëm një ndjenjë e thjeshtë, por një akt i vullnetit, një zgjedhje që përcjell një forcë të pashtershme shpirtërore. Ndihma nuk është vetëm dhënie, por edhe një formë e thellë të mësuarit. Duke ndihmuar të tjerët, njeriu mëson për veten e tij, për botën, për natyrën e vërtetë të jetës. Në momentet kur një zemër e dhembshur përkulet për të ndihmuar, ajo në fakt ngrihet më lart, duke prekur një dimension më të lartë të ekzistencës.

Kjo zemër, në çdo rrahje të saj, shpërndan një valë të heshtur dashurie që përhapet nëpër botë, duke ndikuar në mënyra që shpesh mbeten të panjohura, por që janë thelbësore për ruajtjen e harmonisë së jetës. Në këtë valë dashurie, çdo qenie gjen ngushëllim, gjen një kuptim më të thellë, dhe në fund, gjen një pjesë të humbur të vetvetes.

Kështu, zemrat që duan të ndihmojnë janë si yje të ndritshëm në një qiell të errët, që ndriçojnë rrugën për ata që janë në kërkim të dritës. Në këtë botë të ngatërruar, ku shpesh ndihma është e vështirë për t'u gjetur, këto zemra janë thirrja e shpresës, kujtesa që dashuria është ende gjallë dhe e fuqishme. Ato janë ato që e bëjnë botën më të butë, më të ngrohtë dhe më të mirë për të gjithë ne.

#lejohetshpërndarja 

#ndalohetkopjimi

"Ruhu nga thëngjilli i mbuluar."

Në zhurmën e përditshme të jetës, ku nganjëherë duket se çdo gjë është e thjeshtë dhe e qartë, fshihet një e vërtetë e thellë dhe e pazbuluar, një rrezik i fshehur, i cili merr formën e thëngjillit të mbuluar. Ky thëngjill, që duket i paqetë nga brenda por i qetë nga jashtë, mban brenda vetes zjarrin që s’duket, por që përgatitet për të shpërthyer me forcë dhe intensitet, kur nuk e pret. Nuk është një zjarr që shfaqet me shkëlqim dhe tërheqje, nuk e tërheq syrin ashtu si një flakë e ndezur që vallëzon në errësirë. Ky është një zjarr që gënjen, që fshihet në errësirën e vet, në atë shtresë të hollë pluhuri që e mbulon dhe e maskon. Duket si një premtim i qetësisë që mbart me vete përbindëshin e dhimbjes, të djegies, të humbjes së vetëkontrollit.

Ky thëngjill, i mbuluar me hirin e harresës, na mëson për rrezikun e fshehur edhe brenda nesh, jo vetëm te të tjerët, për emocionet dhe mendimet që qëndrojnë të heshtura, por që janë të gatshme të na përpijnë. Në qetësinë e përditshme, ku duket se gjithçka është nën kontroll, këto thëngjij të mbuluar mund të jenë frikërat tona të fshehura, ndjenjat e fjetura të zhgënjimit apo inatit, të cilat një fllad i vogël mund t’i ndezë dhe t’i kthejë në një stuhi shkatërruese. Ato janë kujtimet e dhimbshme që përpiqemi t’i shtypim, por që kurrë nuk zhbëhen plotësisht; janë rrënjët e përvojave të kaluara që rrinë të fshehura nën sipërfaqen e mendjes sonë, duke pritur momentin e tyre për të na kujtuar se sa të brishtë jemi.

Filozofia e kësaj fjalë të urtë na shtyn të mendojmë për dualitetin e jetës. Çdo gjë që duket e qetë dhe e sigurt, mund të mbajë brenda saj një potencial për kaos. Ne lëvizim përmes jetës, shpesh të pavetëdijshëm për thëngjijtë e mbuluar në rrugën tonë, të përqendruar në sipërfaqe dhe duke anashkaluar thellësitë e rrezikut të fshehur. Po ashtu, ky mendim na sfidon të shohim përtej dukjes, të kuptojmë që jo çdo gjë që duket e padëmshme është e tillë. Në këtë botë, ku shpesh maskat mbajnë fytyra të vërteta të fshehura, na kujton se duhet të jemi të kujdesshëm, të ndjeshëm ndaj gjërave që nuk duken me sy të lirë.

Meditimi mbi këtë thënie sjell edhe një reflektim mbi natyrën e brendshme të njeriut. Ne jemi krijesa komplekse, ku ndjenjat e dashurisë dhe urrejtjes, gëzimit dhe dhimbjes, qëndrojnë përkrah njëra-tjetrës, si thëngjij të ndezur, të mbuluar nga pluhuri i përvojave tona. Një fjalë e gabuar, një situatë e pakëndshme, një kujtim i papritur, mund të jetë shkëndija që ndez atë që kemi brenda nesh, duke na djegur me zjarrin e brendshëm që nuk e kemi kuptuar deri në atë moment.

Kjo fjalë e urtë, më shumë se një paralajmërim për të ruajtur veten nga të tjerët, është një ftesë për të njohur veten, për të kuptuar rreziqet që bartim me vete dhe për të mësuar të jetojmë me to. Na kujton se ne nuk jemi gjithmonë të vetëdijshëm për zjarrin që mbajmë brenda, për potencialin e fuqisë apo të shkatërrimit që fshihet në thellësinë e qetësisë sonë. Dhe ndoshta, në atë qetësi, duhet të gjejmë kurajën për të zbuluar dhe përballur me thëngjillin tonë të mbuluar, për të parandaluar zjarrin që mund të na djegë nëse e injorojmë.

Pra, në fund, thëngjilli i mbuluar është një metaforë për jetën vetë: e pasigurt, e ndërlikuar, e paparashikueshme. Na fton të jemi të vetëdijshëm për fuqinë e nënkuptuar të të fshehtës dhe për përgjegjësinë që mbajmë për të menaxhuar zjarrin brenda nesh, me maturi dhe me një ndjenjë të thellë të kujdesit për veten dhe për të tjerët.

#lejohetshpërndarja
#ndalohetkopjimi

Bujaria, ajo ndjenjë e fshehtë që lind në thellësinë e shpirtit njerëzor, është si një flakë që nuk e shuan as era më e fortë, as koha më e ashpër. Nuk është një pasuri që mund të numërohet, një thesar që mund të peshohet në dorë apo një monedhë që shkëmbehet në treg. Jo, bujaria nuk e gjen vendin e saj në xhepat e pasur, nuk lidhet me xhinglat e arit apo me llamburitjen e monedhave. Ajo është një dritë që buron nga zemra, një shkëlqim i qetë, por i palodhur, që ndriçon çdo cep të errësirës ku ajo hedh hapat e saj të butë.

Të jesh bujar do të thotë të japësh pa numëruar, të ofrosh pa kërkuar asgjë në këmbim, të mbështetesh tek forca e zemrës, që në vetvete është burimi më i pashtershëm i pasurisë së njeriut. Është një akt i thjeshtë dhe i pastër, si uji i një burimi që rrjedh nga mali, që rrjedh natyrshëm, pa patur nevojë për një arsye apo një qëllim. Bujaria është një urë që lidh shpirtin e një njeriu me shpirtin e një tjetri, një lidhje e padukshme, por e pandashme, që e tejkalon kohën dhe hapësirën.

Kur një zemër vendos të jetë bujare, ajo shndërrohet në një diell që ngroh të tjerët, në një hënë që ndriçon natën më të errët, në një yll që udhëzon të humburit. Dhe në këtë akt të dhurimit, në këtë shpërndarje të dritës së saj të brendshme, zemra rritet dhe forcohet, duke u bërë gjithnjë e më e ndritshme, më e madhe, më e plotë. Nëse pasuria e botës është kalimtare, e ndërtuar nga gurë që një ditë do të kthehen në pluhur, bujaria është përjetësisht e gjallë, një frymë që mbush me jetë çdo qenie që e ndjen dhe e shpërndan.

Në këtë botë, ku xhepat mund të jenë të zbrazët dhe pasuritë materiale të përkohshme, bujaria mbetet një pasuri e paprekshme, e pavdekshme. Është një kujtesë e qetë, një meditim mbi vetë thelbin e qenies sonë njerëzore, që na thërret të mos harrojmë kurrë se pasuria e vërtetë nuk gjendet jashtë, por brenda nesh, në thellësinë e zemrës që dashuron, që ndjen dhe që jep pa kufij. Sepse në fund, ajo që lëmë pas nuk janë arkat e mbushura, por gjurmët e ndritshme të dashurisë dhe bujarisë sonë, të gdhendura përgjithmonë në zemrat e atyre që kemi prekur.

#lejohetshpërndarja
#ndalohetkopjimi

Besnikëria në shoqëri

Sot, në zhurmën e përditshmërisë, ku ritmi i jetës na rrëmben si një lumë i furishëm, shpesh harrojmë të ndalemi dhe të reflektojmë mbi kuptimin e vërtetë të shoqërisë. Shoqëria nuk është thjesht bashkësi individësh, as një marrëveshje e heshtur për të bashkëjetuar në paqe. Ajo është një premtim i pathënë, një akt besnikërie që shtrihet përtej fjalëve, përtej interesave personale, përtej kohës dhe hapësirës.

Besnikëria në shoqëri është ajo fije e padukshme që mban të lidhur zemrat e njerëzve, një fije që nuk thyhet nga stuhitë e jetës, as nga tundimet e përditshme. Është ajo ndjenjë e thellë, që na shtyn të kujdesemi për njëri-tjetrin, të ofrojmë mbështetje edhe kur nuk kemi asgjë për të fituar. Është vetëdija se në këtë udhëtim të përbashkët, jemi më të fortë kur qëndrojmë bashkë, kur i besojmë njëri-tjetrit dhe kur i qëndrojmë besnikë parimeve të përbashkëta.

Por besnikëria në shoqëri është më shumë se sa thjesht një akt moral apo një detyrë sociale. Është një akt hyjnor, një njohje e përbashkësisë sonë të thellë dhe e varësisë nga njëri-tjetri. Nuk jemi ishuj të izoluar, të mbyllur brenda vetes, por jemi pjesë e një tërësie më të madhe, një mozaik ku çdo pjesë ka rëndësinë e vet unike. Në këtë kuptim, besnikëria është një akt i të qenit, një akt i dashurisë për jetën dhe për njerëzimin.

Kur i qëndrojmë besnik shoqërisë, ne pranojmë fragilitetin tonë, ne pranojmë se jemi të dobët vetëm, se nevojitet një dorë e shtrirë, një fjalë ngushëllimi, një shikim mirëkuptimi. Në të njëjtën kohë, pranojmë edhe forcën që lind nga ky fragilitet, forcën që buron nga ndjenja e përbashkësisë dhe nga fuqia e një shoqërie të bashkuar.

Në botën e sotme, ku individualizmi shpesh glorifikohet, ku suksesi matet me arritje personale dhe ku lumturia shpesh kërkohet në izolim, besnikëria në shoqëri merr një rëndësi edhe më të madhe. Ajo bëhet një akt rebelimi, një akt rezistence kundër asaj që na ndan, kundër asaj që na bën të harrojmë humanitetin tonë të përbashkët. Është një kthim tek thelbi, tek ajo që na bën njerëz dhe që na lidh me njëri-tjetrin në mënyra të papërshkrueshme.

Shoqëria jonë është pasqyrë e besnikërisë sonë. Kur jemi të besnikë, shoqëria lulëzon, marrëdhëniet përparojnë dhe jeta merr një kuptim më të thellë. Kur e tradhtojmë këtë besnikëri, shoqëria fillon të kriset, të shembet nën peshën e egoizmit dhe të mungesës së empatisë. Në këtë mënyrë, besnikëria në shoqëri nuk është vetëm një detyrë, por një domosdoshmëri, një themel mbi të cilin ndërtohet çdo marrëdhënie, çdo komunitet dhe çdo komb.

Në fund të fundit, besnikëria në shoqëri është ajo çka na definon si qenie njerëzore. Është ajo lidhje e padukshme që na bën të ndihemi të sigurt, të pranuar dhe të dashur. Dhe, në një botë ku gjithçka mund të ndryshojë me një të rrahur të zemrës, është ajo që mbetet e pandryshuar, ajo që na mban të lidhur dhe që i jep jetës tonë një qëllim të përbashkët.

Në thellësinë e saj, besnikëria është një reflektim i asaj ndjenje të përjetshme që mbush ekzistencën me kuptim, një përkushtim ndaj asaj që jemi si individë dhe si pjesë e diçkaje më të madhe. Ajo është zemra e shoqërisë, një zemër që rreh në harmoni me çdo frymëmarrje të njerëzimit.

#lejohetshpërndarja
#ndalohetkopjimi 

Kur hënën mbulon një re e vetmuar dhe yjet humbasin shkëlqimin e tyre në sfondin e pafund të qiellit, njeriu gjendet i zhytur në vetminë e tij më të thellë. Nën zhurmën e heshtur të mendimeve, ai shikon përreth dhe ndien zbrazëtinë e papërshkrueshme që përshkon çdo skaj të shpirtit të tij. Kujton fjalët e urta të dikurshme: "Qesh, dhe do shohësh që të gjithë do qeshin bashkë me ty. Qaj, dhe do shohësh që do qash i vetëm larg të gjithëve."

Kjo urtësi e hidhur, që përshkruan thelbin e izolimit njerëzor, përçon një të vërtetë që pak kanë guximin ta pranojnë. Sepse në momentet kur jeta na buzëqesh, kur ngrohtësia e dashurisë dhe suksesi na mbushin zemrën, bota duket si një vend i përbashkët, ku gëzimi i shpërndarë ngjan të shumfishohet. Në ato çaste të ndritshme, çdo fytyrë përreth duket sikur reflekton dritën e një lumturie të ndarë, dhe ne humbasim vetveten në atë lumturi të përbashkët.

Por kur trishtimi ngrihet si një re e rëndë mbi ne, kur lotët derdhen pa pushim dhe zemra përpëlitet në dhimbje, ne zbulojmë që në këtë udhëtim të mundimshëm, jemi të vetëm. Ajo që dje ishte një botë e gjallë me zëra e buzëqeshje, tani është një hapësirë e heshtur dhe e ftohtë, ku askush nuk ndalet të dëgjojë britmat e mbytura të shpirtit tonë. Kjo është ironia e jetës, ajo që na mëson se lumturia ka shumë shoqërues, ndërsa dhimbja mbetet gjithmonë besnike, por e vetme.

Njeriu, i vetmuar në mendimet e tij, pyet veten: a është kjo vetmi një dënim apo një dhuratë? Në njëfarë mënyre, ndoshta pikërisht në këtë izolim ne arrijmë të dëgjojmë veten për herë të parë, të zbulojmë thellësinë e shpirtit që qëndron e fshehur nën maskën e përditshme. Në atë qetësi, në atë humnerë të trishtimit, fillon të rritet një kuptim më i thellë i asaj çka jemi, një kuptim që asnjë gëzim i ndarë nuk mund të na dhurojë.

Dhe në këtë meditim, në këtë kërkim të pafund për kuptim, njeriu mëson të vlerësojë momentet e vogla të qetësisë, ato çaste kur bota duket se hesht dhe ai mbetet vetëm me mendimet e tij. Në ato momente, kuptojmë se nuk është vetëm qeshja që na lidh me të tjerët, por edhe vetmia që na çon drejt një introspektimi të thellë. Ndërsa qeshja është një shpërndarje e energjisë, lotët janë një pastrim i shpirtit, një mënyrë për të liruar barrën e padukshme që mbajmë.

Prandaj, mos u tremb nga vetmia, mos u frikëso nga lotët që rrjedhin. Në to gjendet thelbi i qenies njerëzore, një përpjekje për të kuptuar atë që jemi në të vërtetë, për të zbuluar se, në fund të fundit, ne jemi gjithmonë të vetëm në këtë botë – jo si një dënim, por si një mundësi për të njohur vetveten në një nivel më të thellë, për të kuptuar se qeshja dhe lotët janë dy anët e së njëjtës monedhë, që formojnë përvojën e plotë të jetës.

Kështu që qesh, dhe mos u habit kur të shohësh të gjithë duke qeshur bashkë me ty. Dhe kur të qash, mos u trishto kur të kuptosh që je vetëm. Sepse në këtë vetëmësi, ndoshta për herë të parë, do të dëgjosh zërin e vërtetë të shpirtit tënd, dhe do të njohësh fuqinë e vetvetes.

#lejohetshpërndarja 

#ndalohetkopjimi

Ndërgjegja, ky gur i rëndë

Kur qetësia mban frymën dhe bota pushon së qeni një pështjellim kaotik, ndërgjegja zgjohet si një fantazmë që endet nëpër dhomat e fshehura të shpirtit. Është ajo ndjesi e cila peshon rëndë në shpirt, është si një gur i madh që as uji nuk e lëviz dot, as koha nuk e shuan. Është një heshtje që flet me një zë të padëgjuar, që vetëm zemra mund ta dëgjojë, një murmurimë që ngrihet nga thellësitë e brendshme, duke u përpjekur të gjejë rrugën e saj drejt sipërfaqes.

Ndërgjegja është një gur i çmuar, një perlë e fshehur në guaskën e ekzistencës, që i jep kuptim qenies sonë. Ajo është ajo pasqyrë që nuk gënjen kurrë, një reflektim i pastër i vetes, një dritë që ndriçon të vërtetën në errësirën më të thellë. Por kjo dritë nuk është gjithmonë e butë dhe e ngrohtë; ndonjëherë, ajo është e ftohtë dhe e ashpër, duke zbuluar të gjitha thyerjet dhe plagët që koha ka lënë pas.

Sa herë që jemi në udhëkryqin e jetës, është ndërgjegja që na drejton, na shtrëngon për dore dhe na çon në rrugën e së drejtës. Por rruga e ndërgjegjes nuk është gjithmonë e lehtë; ajo është e mbushur me gurë të mprehtë, me shkurre të egra që na shpojnë, me rrjedha uji që na detyrojnë të ndalemi e të mendojmë për çdo hap që hedhim. Ndërgjegja na detyron të përballemi me vetveten, me të gjitha dritëhijet e shpirtit tonë, me të gjitha ëndrrat e parealizuara dhe gabimet e shkuara.

Por a është ndërgjegja një barrë apo një dhuratë? Ky gur i rëndë që na shoqëron gjatë gjithë udhëtimit tonë, a na ngadalëson apo na forcon? Në qetësinë e natës, kur çdo tingull tjetër shuhet dhe ne mbetemi vetëm me mendimet tona, ndërgjegja flet me një zë të vjetër, të lashtë sa vetë jeta. Ajo na kujton se jemi qenie të përkohshme, kalimtarë në këtë botë, dhe se çdo veprim, çdo fjalë, çdo mendim lë një gjurmë në këtë botë të brishtë.

Nëse ndërgjegja është një gur, atëherë është një gur që duhet mbajtur me kujdes, me nderim. Ajo na mëson përulësinë, dhembshurinë, dhembjen dhe shpresën. Është ajo zë që na thotë se jemi më shumë se trupi ynë, më shumë se dëshirat tona të përkohshme. Ajo na kujton se jemi të lidhur me të gjithë njerëzit e tjerë, me të gjithë qënien e universit, dhe se çdo gjë që bëjmë ka pasoja.

Por ky gur, ky gur i rëndë që na dhemb dhe na peshon, është gjithashtu një burim i forcës sonë më të madhe. Ndërgjegja na sfidon të rritemi, të ndryshojmë, të përmirësohemi. Ajo na mëson se nuk ka asgjë më të rëndësishme se e vërteta, se nuk ka asgjë më të rëndësishme se dashuria dhe ndershmëria. Ajo na kujton se jeta është një rrugëtim i gjatë, një udhëtim që kërkon durim, guxim dhe vendosmëri.

Dhe kur më në fund arrijmë në fund të këtij udhëtimi, kur shikojmë prapa dhe shohim gjurmët që kemi lënë pas, ndërgjegja është ajo që na pret atje, duke na buzëqeshur me qetësi. Ajo është ajo që na përqafon në momentet tona më të dobëta, që na ndihmon të falim veten dhe të falim të tjerët. Ndërgjegja, ky gur i rëndë, është në të vërtetë dhurata më e çmuar që kemi, një gur që na kujton gjithmonë se jemi njerëz, se jemi të papërsosur, por gjithsesi të mrekullueshëm në përpjekjet tona për të bërë atë që është e drejtë.

Ndërgjegja, ky gur i rëndë, është ai që na mban në jetë.

#lejohetshpërndarja 

#ndalohetkopjimi

Prania fizike dhe largësia emocionale 

Në këtë botë ku fryma e njeriut kërkon gjithmonë të ndiejë dhe të përjetojë, ekziston një paradoks që fshihet në brendësi të shpirtit të secilit prej nesh: largësia emocionale pranë atyre me të cilët qëndrojmë. Është një ironi e dhimbshme, një plagë e heshtur që mbetet e fshehur nën shtresat e maskave të përditshme dhe marrëdhënieve të përkohshme. Kjo largësi është si një humnerë e padukshme që hapet mes dy njerëzve që janë fizikisht pranë, por që shpirtrat e tyre nuk e prekin kurrë thellësinë e njëri-tjetrit.

Në këtë botë të mbushur me zhurmë, ku komunikimi ka humbur thellësinë e tij dhe ku fjalët shpesh janë bosh, largësia emocionale bëhet një gjendje e zakonshme, një e vërtetë që të gjithë e përjetojmë, por që rrallëherë e pranojmë. Është e lehtë të qëndrosh pranë dikujt, të jesh fizikisht aty, por është e vështirë, shumë më e vështirë, të jesh vërtet i pranishëm me gjithë qenien tënde, me të gjitha ndjesitë, mendimet dhe emocionet e tua. Prania fizike është e prekshme, e dukshme, por prania emocionale kërkon një shkëmbim të shpirtit, një gatishmëri për të treguar veten tënde të vërtetë, të zhveshur nga të gjitha mburojat dhe frikërat.

Sa herë kemi ndjerë që jemi pranë dikujt që duam, por një ndjesi e ftohtë dhe e zbrazët na pushton brenda? Është një boshllëk që nuk e mbushin as fjalët, as premtimet, as afërsia fizike. Kjo largësi është një ndërtesë e ndërtuar nga mungesa e mirëkuptimit, nga dështimi për të parë përtej fasadave, nga frika e të qenit të lëndueshëm dhe të vërtetë. Largësia emocionale është si një mur i padukshëm që ngrihet ngadalë midis dy zemrave, duke i ndarë ato edhe kur janë më pranë njëri-tjetrit.

Në një marrëdhënie të vërtetë, ndoshta sfida më e madhe është tejkalimi i kësaj largësie, një proces që kërkon kohë, durim dhe një dëshirë të fortë për të ndarë pjesë të vetes që janë më të ndjeshme dhe më të thella. Por sa herë ndodh që kemi frikë nga ky intimitet? Sa herë e mbajmë veten të tërhequr, duke u fshehur pas një maske që na mbron, por që në të njëjtën kohë na bën të vetmuar?

Dhe është pikërisht kjo vetmi në praninë e tjetrit që na bren, që na bën të ndiejmë një trishtim të pashpjegueshëm, një mungesë të pashërueshme. Është një ndjesi që nuk e largon as koha, as ndryshimi i vendit apo i rrethanave. Ajo mbetet aty, si një hije që ndjek çdo hap tonin, duke na kujtuar se largësia më e madhe nuk është ajo që matet me kilometra, por ajo që ekziston mes dy zemrave që kanë humbur kontaktin e vërtetë me njëra-tjetrën.

Në fund të fundit, largësia emocionale është një pasqyrim i frikës sonë të brendshme, frikës për të qenë të lëndueshëm, për të hapur zemrën tonë dhe për të treguar të gjitha ato që mbajmë brenda. Është një luftë midis dëshirës për intimitet dhe nevojës për mbrojtje. Por vetëm kur kemi guximin të rrëzojmë këto mure të brendshme, vetëm atëherë mund të ndiejmë praninë e vërtetë të tjetrit, të përjetojmë lidhjen që kapërcen fjalët dhe gjestet e përditshme, një lidhje që është e ndërtuar mbi të vërtetën dhe ndjeshmërinë.

Largësia emocionale është një mësues i heshtur, një sfidë që na mëson rëndësinë e vërtetë të afërsisë. Ajo na kujton se intimiteti nuk është thjesht afërsia fizike, por një shkëmbim i thellë dhe i vërtetë i ndjenjave dhe mendimeve. Dhe nëse kemi guximin të përballemi me këtë largësi, të pranojmë dhe të tejkalojmë frikërat tona, atëherë mund të zbulojmë një lloj dashurie dhe lidhjeje që është më e fortë dhe më e qëndrueshme se çdo distancë që ekziston. Vetëm atëherë mund të ndiejmë se jemi vërtet pranë dikujt, edhe në heshtje, edhe pa fjalë, vetëm me prezencën e plotë të qenies sonë.

Në kontrast me largësinë fizike, prania fizike mund të jetë një bekim për marrëdhëniet. Kur dikush qëndron afër nesh, ndiejmë ngrohtësinë e pranisë së tij, tingullin e frymëmarrjes së tij dhe ritmin e jetës që rrezaton nga afërsia e tij. Ky kontakt i drejtpërdrejtë na bën të ndiejmë një lloj sigurie, një përkatësi që ushqen shpirtin dhe forcon lidhjet tona.

Por ndonjëherë, edhe kur kemi praninë fizike të dikujt pranë nesh, mund të ndiejmë një boshllëk të madh emocional. Është si të jesh ulur përkrah dikujt në një dhomë të heshtur, ku edhe fjalët më të vogla duken të zbrazëta. Kjo largësi emocionale mund të ndodhë për shkak të mungesës së komunikimit të hapur, keqkuptimeve ose përjetimeve të ndryshme jetësore që na bëjnë të ndihemi të vetmuar edhe kur jemi fizikisht afër njëri-tjetrit.

Në këtë lloj marrëdhënieje, edhe momentet e bashkëndarjes mund të duken të shurdhëta dhe pa ndonjë domethënie. Është si të shohësh një film së bashku, por të jesh i zhytur në mendime të ndryshme, të ndjesh sikur edhe frymëmarrja e tjetrit nuk arrin të tejkalojë distancën që ndodhet midis zemrave tuaja. Kjo largësi emocionale është ndoshta më e dhimbshme se çdo distancë fizike, sepse kur jemi pranë një personi dhe ndiejmë që nuk mund të lidhemi emocionalisht, ndiejmë se kemi humbur diçka të çmuar.

#lejohetshpërndarja 

#ndalohetkopjimi

Pabesitë e "miqve"

Pse i besuam? Pse zemra jonë, e çelur si një trëndafil që ndjen diellin e parë të pranverës, u dorëzua pa rezistencë tek ata që u dukën si miq? A mos ndoshta ishte shpirti ynë ai që kishte nevojë për shoqëri, për ngrohtësinë e fjalëve të tyre, për atë përkëdhelje të lehtë që na e jepnin kur ne ishim në errësirë? Por çfarë janë fjalët kur mbrapa tyre fshihet një shpatë, e mprehur, gati për të na goditur kur më pak e presim?

A ndjenin vallë këta njerëz kënaqësi tek na shihnin duke u rrëzuar, tek na shikonin plagët që vetë na i shkaktuan? Apo ndoshta dhimbja jonë ishte vetëm një tjetër akt i një loje mizore, ku ne ishim vetëm kukulla në skenën e tyre të ftohtë? Por si mund ta dinin ata se brenda nesh digjej një zjarr i përjetshëm, një forcë që i tejkalonte goditjet e tyre? A e dinin se plagët tona do të shëroheshin dhe nga dhembja do të lindte një fuqi që ata kurrë nuk mund ta kuptonin?

Pse, atëherë, i lejuam t’i afroheshin zemrës sonë? Pse nuk e ndjemë peshën e errësirës që ata mbartnin me vete, atë hije që gati na mbulonte dritën e shpirtit? Apo ishte pikërisht kjo që na tërhoqi, një iluzion i një lloji të dashurisë së përkryer, një shpresë e një lloj mirësie që asnjëherë nuk ekzistonte?

A e kuptuan vallë ndonjëherë se ne nuk ishim të verbër? Se pas fytyrës së butësisë sonë fshihej një mendje e mprehtë, një sy që shihte përtej fasadave? Apo ata besonin se na kishin mposhtur, se na kishin rrëzuar në baltën e tyre? Por ata harrojnë, harrojnë se edhe lulja më e vogël, pasi është shkelur, ngrihet përsëri, dhe nga dheu ku ra, lulëzon me më shumë forcë, me më shumë bukuri.

A duhet t’i falim, pra? A duhet t’i lejojmë të jetojnë në errësirën e tyre, ndërsa ne ecim përpara, drejt dritës sonë? Apo duhet t’i lëmë të lundrojnë në pellgun e ftohtë të veprave të tyre, të ndiejnë çdo moment të pabesisë së tyre si një zjarr që i përvëlon? Por a e dimë ne se hakmarrja është vetëm një tjetër formë e varësisë? A është më mirë të lëshojmë, të çlirojmë zemrën tonë nga çdo peshë e së kaluarës dhe të ecim drejt të ardhmes me një zemër të pastër, të lehtë si një fllad pranveror?

E megjithatë, ndjenja e hidhur mbetet. Pyetja: Pse? Pse tradhtuan? Pse shkatërruan diçka kaq të pastër, kaq të çmuar? Dhe ndoshta, nuk ka përgjigje. Ndoshta, disa njerëz janë thjesht të humbur në errësirën e tyre, duke mos njohur as dritën, as ngrohtësinë që mund të ofrojë një zemër e sinqertë. Dhe ne, të plagosur, por të forcuar, ecim përpara, me një dashuri që nuk do të shuhet kurrë, pavarësisht nga çdo goditje që na është dhënë. Sepse, në fund, është zemra jonë ajo që triumfon, ajo që jeton, ajo që lulëzon.

#lejohetshpërndarja
#ndalohetkopjimi

Ndërgjegjja e qetë 

Kur yjet shpërndahen si grimca të arta mbi velin e errët të qiellit, një qetësi e rrallë mbretëron në shpirtin e atyre që kanë përqafuar dashurinë, mirësinë dhe ndërgjegjen. Është një qetësi që nuk mund të arrihet përmes fuqisë së zhurmshme të botës së jashtme, por përmes rrugëve të fshehta që shtrihen në brendësi të qenies sonë, atje ku zëri i ndërgjegjes bëhet një melodi e heshtur që lëkundet butësisht me rrahjet e zemrës.

Dashuria, ajo forcë e pakrahasueshme, lind nga një burim i brendshëm dhe lulëzon si një lule në mes të shkretëtirës. Ajo nuk kërkon asgjë për vete, por dhuron gjithçka. Dashuria nuk është thjesht një emocion; është një gjendje e qenies, një vendim për të parë dhe pranuar botën me gjithë papërsosmëritë e saj. Në momentin që ne hapim zemrat tona ndaj dashurisë, ne hapim dyert e paqes, sepse paqja është fryti i parë i dashurisë së vërtetë. Në krahët e saj, ne gjejmë qetësinë që na mungon, atë qetësi që na përshkon tërë qenien dhe na mbush me një ndjesi të thellë të përkatësisë.

Mirësia është një tjetër perlë e çmuar në zinxhirin e virtyteve që lidh shpirtin me qetësinë e ëmbël të ndërgjegjes. Një veprim i thjeshtë mirësie mund të jetë si një rreze drite që depërton në errësirën më të dendur. Ajo nuk kërkon shpërblim; mirësia është vetë shpërblimi. Kur veprojmë me mirësi, ne ndjejmë një ndjenjë të thellë kënaqësie, një qetësi që rrjedh nga vetëdija se kemi ndihmuar të tjerët, se kemi kontribuar për të ndriçuar një pjesë të botës. Kjo mirësi na mbush me një ndjenjë të butë, të qetë, të ngrohtë që e lehtëson shpirtin dhe e përgatit për gjumin e qetë që vjen kur ndërgjegjja është e pastër.

Ndërgjegjja, si një roje e heshtur, udhëheq çdo hap tonin nëpër labirintin e jetës. Është zëri i brendshëm që na rikujton të qëndrojmë të sinqertë ndaj vetes dhe ndaj të tjerëve. Kur ndërgjegjja është e pastër, ne ecim të lirë nga peshat e fajit dhe ankthit. Çdo natë, kur mbështesim kokën në jastëk, ndërgjegjja e qetë na pëshpërit se kemi bërë më të mirën, se kemi jetuar me drejtësi dhe dashuri. Dhe kështu, ne zhytemi në një gjumë të thellë, një gjumë që nuk është thjesht pushim për trupin, por një prehje për shpirtin.

Në këtë gjumë, ëndrrat na vijnë si një valle ngjyrash dhe ndjenjash, duke na rikujtuar se jeta nuk është vetëm ajo që shohim me sy hapur, por edhe ajo që ndjejmë me zemër të qetë. Kur zgjohemi, pas një gjumi të tillë, ndjejmë se jemi ripërtërirë, të freskët, të gatshëm për të përballur çdo sfidë me dashurinë, mirësinë dhe ndërgjegjen si udhërrëfyes.

Paqja, dashuria, mirësia dhe ndërgjegjja janë gurët themelorë të një jete të vërtetë. Janë ato që na udhëheqin drejt një ekzistence të plotë, të qetë dhe të thellë. Dhe në fund, kur të gjitha këto cilësi bëhen pjesë e pandashme e qenies sonë, ne gjejmë gjumin më të ëmbël, atë gjumë që vjen jo vetëm si një nevojë fizike, por si një përqafim i butë i shpirtit nga universi, si një shenjë se kemi jetuar me qëllim dhe kemi dashur me gjithë zemër.

#lejohetshpërndarja 

#ndalohetkopjimi

Patriotizmi dhe vëllavrasja mes nesh.

Aty ku errësira dhe drita luajnë një valle të ashpër, aty ku fryma e jetës përthyhet në miliona ngjyra, ekzistojnë shpirtra që flasin me gjuhën e atdhedashurisë, por që kanë harruar zërin e vërtetë, - atë të dashurisë për njeriun. Këta shpirtra, me flamurin e patriotizmit në dorë, ecin mbi dheun e lashtë, duke lënë pas vetëm hije dhe heshtje.

Ata flasin për atdheun me fjalë të mëdha, sikur të ishin vetë mbrojtësit e fundit të tokës së shtrenjtë. Por brenda tyre, nuk rreh një zemër që e njeh dashurinë e pastër për tokën dhe njerëzit që e mbajnë gjallë. Ata e mashtrojnë veten me mendimin se janë të drejtët, të zgjedhurit, të fuqishmit, por në çdo hap që bëjnë, lënë pas plagë të pashëruara në zemrat e vëllezërve të tyre.

Një gardh i thyer, një gur i zhvendosur, një kufi e panjohur, janë mjaftueshëm për të ndezur zjarrin e urrejtjes brenda tyre. Ata që dikur ndanë bukën dhe kripën, që qeshën dhe qanë së bashku, tani shndërrohen në armiq të përbetuar, të gatshëm të derdhin gjak për një pëllëmbë tokë. Dhe e gjithë kjo për hir të një krenarie të zbrazët, një krenarie që ushqehet me gjakun e të pafajshmëve dhe me lotët e nënave që humbasin bijtë e tyre.

Këta "patriotë", që mbajnë armën më me krenari se sa dorën e nënës së tyre, që janë gati të shkelin mbi trupat e të afërmve për të arritur te maja e pushtetit, nuk e kuptojnë se lufta e tyre është luftë kundër vetvetes. Ata kanë harruar se vëllai që sot e quajnë armik, është po ai që dikur u ndihmoi të qëndronin në këmbë, që ndau me ta fjalën e ngrohtë në çastet më të vështira.

Dhe kur ngrihet gjaku në zemrën e tyre, kur armët i bëhen gati për të vrarë për një bindje apo besim ndryshe, atëherë harrojnë se dashuria për atdheun është dashuri për të gjithë ata që e përbëjnë atë. Ata janë të verbuar nga një ndjenjë e rreme e drejtësisë, një ndjenjë që nuk njeh mëshirë, që nuk njeh falje, që nuk njeh as dashuri.

Në fund të ditës, kur dielli perëndon dhe natyra i kthehet qetësisë, kur zhurma e luftës bie dhe vetëm hapat e vetmuara dëgjohen mbi dheun e shtrenjtë, çfarë mbetet nga këta "patriotë"? Një shkretëtirë shpirtërore, ku fryma e jetës mezi gjen vend për të qëndruar. Një botë e ndarë, ku urrejtja dhe dashuria kanë humbur kuptimin, ku flamuri që dikur valëvitej me krenari është njollosur me gjak dhe lot.

Nuk është dashuria për atdheun ajo që i udhëheq këta njerëz, por dashuria për pushtetin, për fitimin e shpejtë, për ndarjen e trashëgimisë së përbashkët si plaçkë lufte. Dhe në këtë betejë, ata humbin jo vetëm vetveten, por dhe shpirtin e atdheut që thonë se duan të mbrojnë.

Aty ku dikur lulëzonte jeta, tani mbetet vetëm hiri i një patriotizmi të shtirur, një patriotizmi që nuk njeh njeriun, nuk njeh vëllanë, nuk njeh as Zotin që i krijoi të gjithë njësoj. Në zemrën e kësaj errësire, ku urrejtja e maskuar si dashuri për atdheun shkatërron gjithçka, duhet të ringjallet shpresa, duhet të lindë një dritë e re, një dritë që do të tregojë rrugën drejt faljes, drejt bashkimit, drejt një të ardhmeje ku fjala "vëlla" nuk do të thotë armik, por shok, mbrojtës, pjesë e të njëjtës tokë, të të njëjtit shpirt.

Kjo është sfida jonë më e madhe: të rizbulojmë kuptimin e vërtetë të dashurisë për atdheun, të kuptojmë se asnjë gardh, asnjë kufi, asnjë dallim besimi nuk mund të jetë arsye për të vrarë vëllanë tonë. Sepse në fund të fundit, kur të gjitha betejat të jenë harruar, kur të gjithë ata që mbollën urrejtje të jenë zhdukur, vetëm dashuria do të mbetet, dashuria e vërtetë për njeriun, për vëllain, për atdheun që nuk njeh kufij të zemrës.

Tani dua të reflektosh për këto pyetje:

A është vërtet patriotizëm kur e ngre dorën mbi vëllanë tënd për një copë toke që, në fund të fundit, do të na mbulojë të gjithë ne njësoj? Si mund ta quash dashuri për atdheun kur je gati të derdhësh gjakun e atij që ka të njëjtën gjuhë, të njëjtën traditë, të njëjtën histori si ti? A nuk është mëkat kur e ndan botën në "ne" dhe "ata", kur çdo njeri është thjesht një reflektim i vetvetes?

Çfarë vlere ka një flamur që ngrihet mbi kufomat e vëllezërve tanë, mbi të cilët dikur valëvitej shpresa e përbashkët? Si mund të shohësh drejt syve të një nëne që qan për birin e saj të vrarë dhe të ndjesh krenari për një atdhe të mbuluar me lot dhe gjak? A është kjo ajo për të cilën luftojmë – një vend që na përçan në armiq, që na mëson të urrejmë në vend që të duam?

Kur të shikosh veten në pasqyrë, çfarë sheh? A është fytyra e një patrioti të vërtetë, apo e një njeriu që ka humbur rrugën, që e ka ngatërruar dashurinë për atdheun me dëshirën për pushtet dhe hakmarrje? A mund të ndihesh i qetë kur shikon plagët që ke shkaktuar, kur e kupton se lufta jote nuk ka sjellë asgjë tjetër veçse dhembje dhe shkatërrim?

A e mendon ndonjëherë se ku do të të çojë kjo rrugë e urrejtjes? Kur të vijë fundi, kur të heshtin të gjitha armët dhe zhurmat e betejës, çfarë do të mbetet nga të gjitha ato që ke bërë? A do të mbetesh vetëm me hidhërimin dhe pendimin, duke kërkuar falje në një tokë të djegur që nuk të përgjigjet më?

Si mund të thuash se e do atdheun kur nuk e respekton jetën e atyre që e ndajnë atë me ty? A nuk është kjo një tradhti e vërtetë, një plagë që e lë të gjakosur zemrën e kombit? Dhe nëse atdheu është një shpirt i përbashkët, a nuk po e copëton atë në mijëra pjesë kur e ndan në armiqësi dhe përçarje?

A do të mbajë historia mend emrat e atyre që vranë për një gardh, apo do të kujtojë ata që e shtrinë dorën për paqe dhe falje? Çfarë trashëgimie do të lësh pas, një botë të mbushur me urrejtje, apo një të ardhme ku njerëzit të jetojnë në harmoni, duke parë përtej dallimeve të vogla?

A mund të shpresosh për një të nesërme më të mirë kur mbjell farën e urrejtjes sot? Si mund të kërkosh një të ardhme për fëmijët e tu kur i lë ata në një botë të mbushur me konflikte dhe dhimbje? A është kjo ajo për të cilën lufton, një botë ku fëmijët duhet të trashëgojnë frikën dhe urrejtjen që ti vetë e ke ndërtuar?

Do të vijë një ditë kur të kuptosh se vërtet patriotizmi nuk është thjesht dashuri për tokën, por dashuri për të gjithë ata që ecin mbi të, pavarësisht nga feja, kultura apo besimet e tyre! Dhe kur të vijë ajo ditë, do të jetë tepër vonë për të kthyer mbrapsht të gjitha gabimet e bëra, për të shëruar të gjitha plagët e hapura.

#lejohetshpërndarja
#ndalohetkopjimi

- Ata që ishin para jush kishin zemra të buta e rrobat e vrazhda, ndërsa rrobat tuaja janë të buta kurse zemrat e vrazhda.

Hasan el Basriu

Kur gjithçka tjetër hesht, zemra e njeriut ndien peshën e qetësisë. Fjalët që dikur rridhnin lirshëm tashmë ngurtësohen në grykë, ngjashëm si rrënjët e një peme të vjetër që kërkojnë të kapen në një tokë të plasaritur. Jetojmë në një kohë ku zhurma është bërë melodia jonë e përditshme, dhe në mes të saj, kemi humbur sensin e qetësisë së brendshme, atë hapësirë ku mendimet luhaten si gjethet e vjeshtës, të praruara por të brishta.

Zemrat tona, dikur të buta dhe të hapura për të përqafuar dhimbjen dhe gëzimin e tjetrit, janë forcuar, bërë si shkëmbinj të ashpër që refuzojnë çdo goditje të valëve të mëshirës. Në përpjekje për të ruajtur vetveten nga vuajtjet, ne kemi ngritur mure që nuk lejojnë as ngrohtësinë, as dritën të depërtojë. Zemrat e njerëzve të kaluar, ato që ishin të buta, nuk ishin të pambrojtura; përkundrazi, ishin ato që përjetuan më shumë, që ndien më thellë. Rrobat e tyre të vrazhda ishin vetëm një mburojë për trupin, por zemra e tyre nuk kishte nevojë për mburojë, sepse e dinin që ndjeshmëria ishte forca e tyre më e madhe.

E sot ne, me rrobat tona të buta, të qepura me fije të arta të civilizimit modern, ecim me zemra të vrazhda, që nuk guxojnë të ndiejnë plotësisht as dashurinë, as dhimbjen. Ne kërkojmë rehati dhe luks, por me çmimin e asaj që është më e çmuar: humanitetin tonë. A mund të jemi me të vërtetë të lumtur kur zemrat tona janë të ngurtësuara, kur ndiejmë një boshllëk që asgjë nuk mund ta mbushë? Çfarë kemi humbur në këtë kërkim për një jetë më të lehtë, më të rehatshme? A kemi sakrifikuar butësinë e zemrës për lehtësinë e trupit?

Në këtë botë ku çdo gjë është e përkohshme, ku gjithçka vjen e shkon, për çfarë po luftojmë? A jemi ne të vetëdijshëm për atë që po humbasim, për çdo herë që zemrat tona bëhen pak më të forta, pak më të ashpra? Dhe, në fund të fundit, kur të vijë çasti për të lënë këtë jetë, a do të na kujtojnë për zemrat tona të ngurta apo për ndjeshmërinë që kemi humbur?

A mundet zemra e një njeriu të mbijetojë pa dashuri, pa butësi? Çfarë mbetet nga ne kur gjithçka tjetër është zhdukur? Dhe kur të vijë heshtja e fundit, a do të mundemi t'i përgjigjemi pyetjes: a kemi jetuar me të vërtetë?

#lejohetshpërndarja 

#ndalohetkopjimi

"Më shumë ruaju nga miku i djallëzuar sesa nga armiku i drejtë."

Në të thellat labirinte të mendjes njerëzore, ku ndjesitë enden si një rrjedhë e fshehtë, njeriu shpesh gjen veten në udhëkryqin mes dy rrugëve. Në njërën anë qëndron miku, fytyra e njohur që ngjall besimin, që flet me ëmbëlsi dhe e ushqen shpirtin me fjalë që duket sikur shërojnë çdo plagë. Në anën tjetër qëndron armiku, figura e ashpër që vjen si një furtunë, duke sjellë të vërtetën e hidhur që trondit dhe tundon, që sfidon dhe kërkon ballafaqim. Ky udhëkryq, shpesh herë, nuk është i lehtë për t’u përballuar.

Në fillim, njeriu tërhiqet nga miku i tij i dashur. Ai është aty kur nata bëhet më e errët, kur dyshimet dhe frikat e zhysin shpirtin në humnerë. Ky mik flet fjalë që rrinë mbi buzë si mjalti, duke qetësuar çdo dhimbje. “Mos u shqetëso,” thotë ai, “gjithçka do të rregullohet. Ke bërë gjithçka mirë.” Dhe njeriu e pranon këtë shpjegim, mbyll sytë dhe fle në një rehati që duket e përkohshme. Por pas këtyre fjalëve të ëmbla fshihet një djallëzi e rafinuar, një iluzion që fsheh të vërtetën, që pengon rritjen dhe evolucionin e shpirtit.

Ndërkohë, armiku qëndron në heshtje, larg nga dritat dhe fjalët e buta. Ai nuk ofron ngushëllim, por e shikon drejt në sy njeriun, duke u përballur me çdo të metë dhe çdo të vërtetë të hidhur që ai ka shmangur. “Shiko veten,” i thotë ai, “ti ke dështuar këtu. Ti duhet të përmirësohesh atje. Nuk ka rehati për shpirtin që gënjen veten.” Dhe këto fjalë janë të ashpra, ato i dhembin shpirtit si thika, por në brendësi të tyre ndodhet fuqia për të ndryshuar, për t’u rritur, për të kuptuar më shumë për veten dhe botën përreth.

Në fund, njeriu duhet të zgjedhë. A do të ndjekë mikun e tij, që e mban të lidhur në zinxhirët e një rehatie të rreme, apo do të përballet me armikun, që ndoshta nuk është aq i keq sa duket? Sepse ndonjëherë, armiku i drejtë është miku i vërtetë që nevojitet më shumë. Ai është ai që, me ashpërsinë e tij, na çliron nga gënjeshtrat që kemi ndërtuar rreth vetes dhe na udhëheq drejt dritës së së vërtetës.

Mesazhi qëndron në një të vërtetë të thjeshtë por të thellë: shpeshherë, miku i djallëzuar është ai që ushqen dobësitë tona dhe na mban në një vend, ndërsa armiku i drejtë është ai që na sfidon, na shtyn përpara dhe na ndihmon të rritemi. Në fund, njeriu duhet të mësojë të dallojë midis dy fytyrave të mikut dhe armikut, sepse në këtë njohuri qëndron çelësi për të ecur përpara, për të përjetuar të vërtetën dhe për të arritur në një vend ku shpirti mund të gjejë paqen e vërtetë.

#lejohetshpërndarja
#ndalohetkopjimi

Në një botë të ngrysur ku dritat e njerëzimit zbehen në terr, njeriu gjen veten të rrethuar nga qenie të brishta, të përbëra nga një tokë e zhytur në harresë dhe një qiell i rënduar nga pafalshmëria. E këtu, në këtë hapësirë të ngushtë dhe të ashpër, ndjen peshën e një pyetjeje që përflak si zjarr zemrën e tij të lodhur: “Si mund të jetosh me njerëz që gabimin nuk ta falin dhe të mirën ta harrojnë?”

Çdo frymë që merr në një shoqëri të tillë është e rëndë, e shoqëruar me një brengë të papërshkrueshme, sikur të ishe dënuar të ekzistoje në një hapësirë ku ndjeshmëria ka vdekur dhe kujtimi i dashamirësisë është bërë një hije e humbur. Në këtë botë, gabimi yt, edhe nëse është më i vogli, shkëlqen si një yll në një natë të errët, ndërsa mirësia jote tretet si mjegulla në agim, e padukshme dhe e harruar.

Pafalshmëria e tyre është si një gur i rëndë që të shtrëngon krahët, një gozhdë që të ngul fort në tokë, duke të penguar të fluturosh drejt një lirie ku shpirti gjen paqen. Ata të gjykojnë jo për çfarë ke bërë për ta, por për atë çfarë ke bërë gabim, dhe ky gabim bëhet një flamur i cili valëvitet në zemrat e tyre si një kujtim i përhershëm i cenueshmërisë tënde.

Dhe pastaj, vjen harresa – një akt i pamëshirshëm dhe e ftohtë. Mirësia jote, përpjekjet e tua për të mbajtur të ndezur një dritë në terrin e tyre, mbeten të pashikuara, të pavlerësuara, të mbuluara nga pluhuri i një indiference të tmerrshme. Në një botë të tillë, je i dënuar të ndjesh vetminë e një lisi që rrëzohet në një pyll të shkretë – je i përplasur, i harruar, i mënjanuar.

Por si të jetosh në këtë realitet, ku zemra kërkon falje, kërkon një ngrohtësi që të mbajë në këmbë? Ndoshta përgjigjja është të jetosh duke mësuar se si të jetosh për veten, e jo për ta. Të jetosh duke e çmuar vetë mirësinë tënde, duke falur veten për gabimet që ata nuk do t’i falin kurrë, duke mbajtur mend se mirësia jote është e vërtetë, edhe nëse ata zgjedhin ta harrojnë. Të jetosh përtej gjykimeve dhe harresës së tyre, duke ndërtuar një botë të re brenda shpirtit tënd, ku falja dhe kujtimi i mirësisë janë gurthemelet e një ekzistence më të lartë.

Sepse në fund të fundit, është e vërteta e zemrës tënde ajo që ka rëndësi. Dhe nëse ajo mbetet e pastër, e palëkundur nga stuhitë e pafalshmërisë dhe harresës, atëherë ti ke fituar një betejë të madhe, një betejë që nuk fitohet me forcë apo hakmarrje, por me durim, me dashuri, dhe me besim në fuqinë e mirësisë, qoftë edhe në një botë që e ka harruar atë.

#ndalohetkopjimi 

#lejohetshpërndarja

Aty ku drita e shpresës shpeshherë duket e zbehur dhe e largët, jeta na sfidon me sprovat e saj të pashtershme. Ecuria e saj është si një det me stuhi, valët e të cilit përplasen pa mëshirë mbi barkën tonë të brishtë. Sa herë që marrim frymë, një ngarkesë e rëndë ndjenjash dhe mendimesh na bën të ndalemi, duke pyetur veten nëse do të arrijmë të mbijetojmë deri në bregun e nesërm.

Në këtë skenë të trishtuar, ku dhimbja dhe lodhja bëhen shoqëruese të përditshmërisë, duket se çdo hap drejt qëllimit tonë është një luftë e pafundme, një betejë kundër forcave të fshehta që duan të na rrëzojnë. Një barrë që rëndon mbi shpirtin, që të ngul kthetrat në zemër, duke të bërë të dyshosh nëse e gjithë kjo përpjekje ka kuptim, nëse rruga që zgjedhim të ndjekim do të na çojë ndonjëherë drejt dritës së shumëpritur.

Por në mesin e gjithë kësaj pasigurie, një shkëndijë e brishtë ndriçon errësirën tonë: dashuria e pastër. Ajo është ajo dritë e vogël që e përshkon errësirën më të thellë, duke depërtuar deri në ato cepa të shpirtit ku frika dhe lodhja kanë lëshuar rrënjë. Dashuria e pastër është si një melodi e qetë që e kapërcen zhurmën e botës, një fjalë e ëmbël që shëron plagët e brendshme të një shpirti të copëtuar.

Në këtë dashuri gjejmë forcën për të ecur përpara, pavarësisht nga stuhitë që na përplasin. Ajo është shtylla që na mban, shtylla që na bën të ngrihemi sërish pas çdo rënieje, që na jep kurajon për të luftuar për atë që është e drejtë, për atë që është e mirë. Dashuria e pastër është ajo që e ngroh zemrën, që i jep kuptim jetës edhe kur çdo gjë tjetër duket e pakuptimtë. Ajo na bën të besojmë në mrekulli, të shohim bukurinë edhe në mes të kaosit, të ndihemi të gjallë edhe në momentet më të errëta.

Dhe kështu, jeta mund të jetë e vështirë dhe e lodhshme, por dashuria e pastër është si një busull që na drejton përmes turbullirave të saj. Ajo na kujton se nuk jemi vetëm, se ka diçka më të madhe se vetvetja jonë, diçka që e tejkalon çdo dhimbje, çdo lodhje, çdo sfidë. Në fund të fundit, është kjo dashuri që bën të mundur që çdo gjë të ecë mbarë, që e sjell harmoninë në kaosin tonë të brendshëm, dhe që e mbush shpirtin me një ndjenjë paqeje që sfidon çdo vështirësi të kësaj bote.

#lejohetshpërndarja 

#ndalohetkopjimi

Kufizimi i të drejtave emocionale

Në një botë ku liria e shpirtit duhet të jetë mbi gjithçka, ku ndjenjat e njeriut duhet të jenë të shenjta, është paradoksale dhe tragjike të shohësh njerëz që ndjejnë nevojën për të vendosur kufij mbi dashurinë. Dashuria është thelbi i ekzistencës sonë, një flakë që ndriçon errësirën e pafundme të kohës dhe hapësirës. Është forca që lidh qeniet njerëzore, duke i bërë ato të ndjejnë se janë pjesë e diçkaje më të madhe, diçkaje që kalon përtej individit dhe përtej kësaj bote fizike.

Por, sa herë që dashuria rritet, që i ndihmon zemrat të gjejnë njëra-tjetrën, vijnë ata që duan ta shuajnë këtë zjarr, ta kufizojnë atë në një kornizë të ngushtë që i përshtatet rregullave të tyre. Në emër të traditës, apo madje edhe në emër të rendit shoqëror, këta njerëz kërkojnë të ndërtojnë mure përreth ndjenjave, për të mbrojtur një shoqëri që frikësohet nga fuqia e asaj që nuk mund të kontrollohet.

Njerëzit që kufizojnë të drejtat emocionale të atyre që janë dashuruar, nuk e kuptojnë se ata po përpiqen të ndalin një lumë të fuqishëm me duart e tyre të dobëta. Ata nuk e kuptojnë se dashuria është si një burim që shpërthen nga thellësitë e shpirtit dhe, nëse përpiqesh ta ndalosh, ajo thjesht do të gjejë një rrugë tjetër për të rrjedhur. Dashuria është vetë jeta, dhe ta mohosh atë, është të mohosh vetë qenien njerëzore.

Ata që përpiqen të rregullojnë dashurinë, të vendosin kushte dhe kufizime mbi të, janë në fakt të përhumbur nga frika e tyre për të humbur kontrollin mbi botën që i rrethon. Ata janë të verbër për atë që është e vërtetë dhe autentike. Ata shohin dashurinë si një kërcënim, një rebelim kundër normave të vendosura, dhe kjo i tmerron. Por dashuria nuk është asgjë më shumë se sa thirrja më e thellë e njeriut për të qenë i lirë, për të qenë i plotë, për të qenë një me botën dhe me të tjerët.

Në përpjekjet e tyre për të kufizuar dashurinë, këta njerëz krijojnë vetëm më shumë vuajtje, më shumë trishtim. Ata imponojnë një vuajtje të paqenë mbi ata që kanë guximin të ndjejnë dhe të duan pa kufij. Dhe kështu, ata që janë të dashuruar, shpesh e gjejnë veten të kapur në një vorbull të dhimbshme, midis dëshirës për të ndjekur zemrën e tyre dhe presionit për t'iu bindur shoqërisë apo familjes.

Por dashuria nuk mund të mbahet rob, ajo është një forcë e pamposhtur, e palodhshme, që gjen gjithmonë rrugën e saj. Në zemrat e atyre që guxojnë të duan, ajo ndizet dhe shkëlqen, pavarësisht pengesave dhe kufizimeve. Dhe në këtë shkëlqim, ata gjejnë kuptimin e vërtetë të jetës, një kuptim që është i paqëlluar dhe i pashtershëm. Ata gjejnë lirinë, jo në kuptimin fizik të fjalës, por në kuptimin më të thellë dhe më të ndjerë të ekzistencës.

Kështu që, le të ndalim për një moment dhe të mendojmë për atë që humbim kur përpiqemi të kufizojmë të drejtat emocionale të atyre që janë dashuruar. Humbasim një pjesë të shpirtit tonë, një pjesë të humanitetit tonë. Në fund, ne të gjithë kemi nevojë për dashuri, dhe është pikërisht në këtë nevojë të përbashkët që gjejmë thelbin e unitetit tonë si qenie njerëzore. Nëse nuk lejojmë që dashuria të rrjedhë lirshëm, nëse përpiqemi ta ndalojmë atë, ne në të vërtetë po ndalojmë vetë jetën nga lulëzimi i saj më i bukur dhe më i plotë.

#lejohetshpërndarja
#ndalohetkopjimi

"O lek që shprishe dynjanë, po vret vëllai vëllanë..."

Në një kohë të largët, kur mbi malet tona zbriste një dritë që s’ishte veçse agimi i shpresës, njerëzit jetonin në harmoni me natyrën dhe me njëri-tjetrin. Shtëpitë e thjeshta, me mure të bardha dhe çati të kuqe, qëndronin përballë njëra-tjetrës, si dëshmitare të një paqeje të lashtë. Në ato kohë, fjala "vëlla" kishte peshën e dheut që na mban, dhe lidhja e gjakut ishte më e shenjtë se vetë ajri që thithnim.

Por erdhi dita kur në këtë botë të qetë, një hije e zezë filloi të përhapej ngadalë. Ishte hija e lekut, e një cope letre që njeriu e quajti pasuri. Në fillim, njerëzit menduan se ajo letër e pafajshme do të ishte një mjet për të ndihmuar njëri-tjetrin, një mënyrë për të shkëmbyer mallrat e nevojshme dhe për të ndarë lumturinë. Por shpejt, letra u kthye në lakmi, një zjarr që përvëlonte zemrat dhe shpirtin e tyre.

Filloi të ndjehej ndryshimi. Familjet, që më parë ndanin gjithçka, tani filluan të ndahen, të copëtoheshin për shkak të lakmisë. Dhe një ditë, ndodhi ajo që askush nuk do ta kishte menduar kurrë. Një vëlla ngriti dorën kundër vëllait të tij, jo për ndonjë arsye të madhe, jo për ndonjë gjakmarrje të lashtë, por për disa monedha që shndrisnin në një tryezë të ftohtë.

Ajo dorë që dikur kishte përkëdhelur fytyrën e vëllait në netët e errëta, tani ishte bërë e ftohtë, e ashpër, një vegël e djallit. Sytë e tij, që dikur ishin të mbushur me dashuri dhe kujdes, tani ishin bërë të ftohtë dhe të ngulitur, të mbërthyer pas shkëlqimit të arit të mallkuar. Zemra e tij nuk rrihte më për gjakun që e lidhte me vëllain, por për etjen e pakufishme të pasurisë.

Dhe vëllai tjetër, ai që ndjeu peshën e kësaj tradhtie, nuk pati kohë as të kuptojë se çfarë po ndodhte. Një vdekje e papritur, e pakuptimtë, si një fletë e rënë në erën e acartë të dimrit, e mori me vete. Ai u shemb për tokë, me një shikim të hutuar, duke kërkuar një përgjigje në fytyrën e njeriut që dikur e kishte quajtur "vëlla". Por nuk gjeti asgjë tjetër, veç një boshllëk të tmerrshëm, një hendek të gërmuar nga lekët.

Fshati u trondit. Një heshtje e rëndë mbuloi çdo cep të tij, dhe çdo zemër u shtrëngua nga frika dhe trishtimi. Vdekja e vëllait prej vëllait ishte një akt i paimagjinueshëm, një shkelje e gjithë asaj që njerëzit besonin se ishte e shenjtë. Zemrat e tyre nuk mund ta përballonin këtë peshë, dhe një ndjenjë e mjerë e humbjes përfshiu të gjithë.

Por ishte e kotë të kërkohej fajtori në mesin e tyre, sepse fajtori i vërtetë ishte një shpikje e mbrapshtë, një helm që kishte zbritur në zemrat e tyre dhe i kishte ndarë nga brenda. Leku kishte bërë të mundur që vëllai të vriste vëllain, që dashuria të zëvendësohej nga urrejtja, që lidhja e shenjtë të bëhej pluhur e hi.

Në fund, çfarë mbeti? Një grusht monedhash të ftohta, të njollosura me gjak dhe një mal i lartë dhe i murrmë i dhimbjes që nuk do të zbehej kurrë. Një mal që ngrihej mbi fshatin si një kujtesë e përjetshme e asaj që lakmia mund të bëjë kur ajo merr frenat e shpirtit njerëzor. Dhe asnjë lutje, asnjë pendim nuk mund të kthejë atë që u humb; një vëlla i vrarë, një dashuri e shkatërruar, një botë që nuk do të jetë kurrë më e njëjtë.

O leku, që shprishe dynjanë, që vret vëllai vëllanë... Sa jetë do të marrësh më? Sa zemra do të thyesh derisa njerëzimi të kuptojë se jeta, dashuria, vëllazëria janë më të vlefshme se çdo pasuri që mund të blihet? Ndoshta një ditë, kur pluhuri i kohës të ketë mbuluar çdo gjurmë të këtij krimi, njerëzit do të rikthehen te rrënjët e tyre, te vlerat e tyre të humbura. Por deri atëherë, hija e lekut do të vazhdojë të ecë mbi këtë botë, duke mbledhur viktimat e saj të pafundme, duke ndarë vëllanë nga vëllai, duke shkatërruar atë që është e shenjtë.

#lejohetshpërndarja 

#ndalohetkopjimi

Aty ku dritat e qytetit shkëlqejnë përherë të njëjta, të heshtura dhe të ftohta, si yje që kanë harruar të ngrohin, shpirtrat e njerëzve enden në kërkim të një drite tjetër, të një shprese që u premton tërheqje nga errësira e përditshmërisë. Kjo është një botë e ndërtuar mbi ëndrrat e paplotësuara, mbi shpresat që zbehen ngadalë, si një dritë qiriri që lufton kundër një ere të ashpër.

Njerëzit e thjeshtë, të përfshirë në një ritëm të pandryshueshëm, ecin përpara me zemra plot aspirata, me dëshira të vogla e të mëdha, të cilat duken aq të afërta, sa thuajse mund t'i prekësh. Ata shikojnë drejt horizonteve të shpresës, me një ndjenjë që i ngjall një siguri të rreme. Mendojnë se është vetëm çështje kohe, vetëm një hap tjetër për të arritur atë që kanë kërkuar, për të përmbushur një premtim që jeta duket sikur ua ka bërë që në fillim.

Por jeta, në të gjitha dredhitë e saj, është një mësuese e vështirë. Shpresat që duken të arritshme janë shpesh iluzione të endura nga nevoja jonë për kuptim dhe lumturi. Njerëzit kapen pas këtyre iluzioneve, duke i ndërtuar si kështjella mbi rërë. Dhe kur valët e realitetit i godasin, ato shemben pa mëshirë, duke lënë pas vetëm mbetjet e një ëndrre të shuar.

Ka një bukuri tragjike në këtë kërkim të pashterur për diçka më të madhe, diçka më të ndritshme. Në çdo dështim, ka një ndjenjë të fshehur dhimbjeje dhe humbjeje, por edhe një farë shprese të re që shpërthen nga hiri i asaj që nuk u realizua kurrë. Kjo shpresë e re, megjithatë, nuk është asgjë më shumë se një hije e zbehtë e asaj që dikur ishte e plotë, një hije që ushqen shpresat e ardhshme, duke mbajtur njerëzit të lidhur në një cikël pa fund të pritjeve dhe zhgënjimeve.

Në fund, ndoshta është vetë ky cikël që i jep jetës kuptimin e saj. Ndoshta nuk është qëllimi i arritjes, por rruga drejt saj, ajo që e bën jetën të denjë për t'u jetuar. Ndoshta humbja e kohës është, në fakt, mënyra jonë për të mësuar të durojmë, të kuptojmë se disa ëndrra janë bërë për t'u ndjekur, jo për t'u realizuar.

E kështu, në një botë të ndërtuar mbi shpresat e kota, ne ecim përpara, të bindur se një ditë do të arrijmë atë që kërkojmë, ndonëse e dimë thellë brenda vetes se rruga mund të jetë e pafund. Sepse në këtë udhëtim, ka një ndjenjë të çuditshme lirie dhe madhështie, një ndjenjë që na mban të gjallë, edhe kur drita që ndjekim është vetëm një refleks i zbehtë i një dielli që nuk do të lindë kurrë.

#lejohetshpërndarja
#ndalohetkopjimi

Kur shkruaj...

Kur shkruaj, ndjej se bota zgjerohet brenda meje, si një univers që shtrihet përtej kufijve të imagjinatës sime. Çdo fjalë që lëviz nëpër faqe është një puls që rrah thellë në zemrën time, një dritë që ndriçon qoshet e errëta të shpirtit tim. Të shkruarit është për mua një ritual i shenjtë, një lutje e heshtur që pëshpëritet në zemrën e natës, kur të gjithë janë zhytur në gjumë dhe vetëm unë mbetem zgjuar, duke prekur fletët e zbrazura me gishta të zbehtë.

Kur shkruaj, ndihem si një rrjedhë e pafundme uji që shkon përtej kohës dhe hapësirës, duke gërvishtur realitetin me gjurmët e mendimeve të mia. Është një ndjesi që nuk mund të përshkruhet me fjalë, megjithëse vetë ndjesia është një det që shpërthen brenda meje, duke më shtyrë të hedh fjalë mbi fjalë, që të mos e humbas atë. Të shkruarit nuk është vetëm një akt, është një mënyrë për të mbijetuar, për të ndier jetën me gjithë intensitetin e saj. Është një nevojë, një etje e pangopur që më mban gjallë, një lidhje intime mes ndjesisë dhe frymëmarrjes sime.

Sa herë që ndjej se ndjesia po më rrëshqet nga duart, kap stilografin dhe filloj të shkruaj përsëri. Çdo rresht i shkruar është një udhëtim drejt vetes, një dialog i pafund me mendimet dhe ndjenjat e mia. Ndërkohë që ngjyra rrjedh mbi letër, ndjesia rigjenerohet, fuqizohet, dhe unë filloj të ndihem i plotësuar, sikur të kisha gjetur atë pjesë të humbur të vetvetes që gjithmonë kam kërkuar.

Të shkruarit është më shumë se një frymëzim; është një cikël i pambarimtë, një proces i vazhdueshëm i krijimit dhe rivendosjes. Ndjesia e të shkruarit nuk është vetëm një frymëzim që vjen dhe shkon, por një zjarr që digjet gjithmonë brenda meje, një thirrje që më fton të përjetoj dhe të përçoj thellësitë e botës time të brendshme. Është një akt i pastër, një manifestim i shpirtit tim në gjendjen e tij më të lartë.

Në këto momente, kur fjala dhe ndjesia bashkohen, ndihem i papërshkrueshëm, sikur gjithçka tjetër të zhdukej dhe vetëm ky moment të ekzistonte. Të shkruarit më ushqen ndjesinë dhe ndjesia më frymëzon të shkruaj, duke krijuar një vorbull emocionale dhe intelektuale që nuk resht kurrë së ekzistuari. Ky është cikli im, kjo është esenca ime, ky është misioni im i brendshëm: të shkruaj për të mos humbur ndjesinë dhe të ndiej për të mos humbur frymëzimin.

Kështu, unë shkruaj, jo vetëm për të lënë gjurmë në botë, por edhe për të njohur thellësitë e shpirtit tim, për të përjetuar të panjohurën, për të kapur çastet e përjetësisë që fshihen pas çdo fjale. Dhe kur fjalët përfundojnë, unë ndiej sërish thirrjen për të shkruar, sepse në atë akt të thjeshtë unë gjej paqe, qetësi, dhe ndoshta, një kuptim më të thellë të asaj që jam dhe asaj që dua të jem.

#lejohetshpërndarja
#ndalohetkopjimi

Jeta nuk është një vijë e drejtë, por një spirale e pafundme mundësish, ku çdo fund është një fillim, dhe çdo fillim mbart brenda vetes shansin për të fituar.

Aty ku rrotullohen hijet e kohës dhe dritat e fatit ndizen e shuhen si flakët e një qiriu në erë, ndodhemi përballë një të vërtete të lashtë, një të vërtete që e mbartin breza pas brezash nëpër rrjedhën e pafundme të historisë së njerëzimit: Ka dy lloje njerëzish… fitues dhe humbës. Kjo ndarje duket se mbështetet në një rrjet të hollë të fatit, një mur i ndarjes që i veçon me të parën gjykatësi, që në heshtje shikon e mat secilën shpresë, secilën përpjekje dhe secilin dështim.

Fituesit janë ata që qëndrojnë lart, mbi majën e një mali të ndritshëm, ku drita e triumfit i ngroh shpirtin dhe i fal ndjesinë e pavdekësisë. Ata janë ata që historia i mban në faqet e arta të librave të saj, që ndoshta ndihen të përmbushur, ndoshta gëzojnë momentet e lavdisë, por shpesh humbasin në ethet e një gare të pambarimtë. Fituesit kanë njohur të gjitha llojet e betejave, kanë ndjerë peshën e sfidave mbi supet e tyre, por ata gjithnjë kanë ecur përpara, të bindur se triumfi është e vetmja rrugë drejt pavdekësisë.

Por pastaj vjen tjetra fytyrë e medaljes, ajo e humbësve, që shihen me mëshirë, ndoshta edhe me përbuzje nga bota përreth. Ata janë ata që janë thyer, që kanë përjetuar peshën e zhgënjimeve, që kanë humbur në shtigjet e errëta të jetës, ku çdo hap i tyre duket se i çon në humnerë. Për humbësit, bota duket si një labirint i pafund, ku dera e shpëtimit duket gjithnjë e mbyllur, ku triumfi është një mirazh, një ëndërr e paarritshme që tretet në horizontin e errët të realitetit.

Por, në këtë botë të ndarjeve të mprehta, jeta mbart brenda vetes një mister të madh, një mister që shpesh na bën të dyshojmë në vetë strukturën e kësaj ndarjeje. Sepse, nën sipërfaqen e dukshme të ngjarjeve, ekziston një ligj i pathyeshëm, një forcë e fshehtë që ndihmon qëllimisht, që ngadalë, por me siguri, drejton çdo njeri drejt një pike kulmore, një moment kyç, një mundësi që mund të përmbysë të gjitha parashikimet.

Ky është shansi, ai çast i rrallë kur përpjekjet e përulura të humbësit, që shpesh kalojnë të paçmuara, papritmas shkëlqejnë. Është momenti kur jeta papritmas ndryshon, kur një derë hapet në errësirë, dhe një dritë e re ndizet në shpirtin e humbësit. Në atë çast, kuptojmë se ndoshta jeta nuk është aq e thjeshtë, aq e fiksuar në kornizat e saj, sepse çdo humbës ka brenda vetes një potencial për t’u bërë fitues. Ai çast është dhurata e jetës, një mundësi për të rindërtuar veten, për të kapërcyer kufijtë e vendosur nga dështimet e së kaluarës.

Kjo është forca e pashpjegueshme e shpresës, e asaj ndjenje të brishtë që na mban gjallë edhe në momentet më të errëta. Shpresa është ajo që e shtyn humbësin të vazhdojë përpara, pavarësisht nga dështimet, pavarësisht nga rrëzimet. Dhe në fund, shpresa është ajo që e shndërron atë në një fitues, në një histori triumfi që ndoshta nuk do të përmendet në librat e historisë, por do të qëndrojë si një flakë e pashuar në shpirtin e tij.

Sepse jeta, me gjithë të papriturat dhe ndërlikimet e saj, ka një drejtësi të veçantë. Ajo nuk i ndan njerëzit në fitues dhe humbës përgjithmonë. Çdo humbje është thjesht një ftesë për të gjetur një rrugë të re, një shans për të filluar nga e para, për të gjetur brenda vetes një fuqi të re, një fuqi që ndoshta më parë nuk e kishim zbuluar.

Dhe kështu, në fund të këtij rrugëtimi të gjatë, kuptojmë se nuk është fitorja që na përcakton, as humbja që na dëmton. Është rruga që përshkojmë, përpjekjet që bëjmë, shanset që marrim dhe ajo çfarë bëjmë me to. Në këtë mënyrë, çdo humbës është një fitues në përpjekje, dhe çdo fitues është një humbës në kërkim të një sfide të re për shkak se arritja nuk i dha kënaqësinë që donte. Jeta nuk është një vijë e drejtë, por një spirale e pafundme mundësish, ku çdo fund është një fillim, dhe çdo fillim mbart brenda vetes shansin për të fituar.

#lejohetshpërndarja
#ndalohetkopjimi

Në thellësitë e qenies, aty ku fjalët ende nuk kanë gjetur rrugën për të dalë në dritë, qëndron një histori e pathënë. Është një histori që peshon rëndë mbi shpirtin, një barrë që rrëshqet nga dita në natë, nga nata në ëndrrat më të thella, duke u bërë pjesë e çdo fryme, çdo mendimi, çdo sekreti të fshehur në këndet e errëta të zemrës. Kjo agoni është si një plagë e hapur që nuk shihet, por ndihet, një dhimbje që nuk lë shenjë në lëkurë, por gdhend gjurmë të thella në shpirt.

Ajo ndjenjë, ajo dëshirë për të folur, për të treguar atë që të djeg nga brenda, është një zjarr që digjet pa flakë, një britmë që nuk e prek ajrin, por mbetet e burgosur në kafazet e heshtjes. E si të flasësh, kur fjalët janë thikë që të presin çdo shpresë? Si të lësh të lirë atë që ndodhet brenda teje, kur je i frikësuar se do të thyesh veten në mijëra copëza të papërputhshme, duke humbur çdo gjurmë të identitetit që ke ndërtuar?

Ka një ndjenjë thellësie në këtë agoni, një ndjenjë që e përpin qënien, që e mban të robëruar midis asaj që është dhe asaj që mund të ishte. E kaluara dhe e ardhmja bëhen një vorbull ndjenjash, një lëmsh i lidhur ngushtë që as koha nuk mund ta zgjidhë. Agonia e të mbajturit brenda një histori të pathënë është një luftë midis vetvetes dhe botës, midis dëshirës për të ndarë dhe frikës për t'u gjykuar, midis nevojës për të qenë i dëgjuar dhe pasigurisë se do të kuptohesh.

Por, ndoshta, më e dhimbshmja e të gjithave është ndjenja e të qenit vetëm në këtë rrugëtim. Kur e mban brenda një histori që kërkon të dalë, ndjen se askush nuk mund ta kuptojë peshën e saj, bukurinë dhe dhimbjen e saj, frikën dhe shpresën që ajo përfaqëson. Ajo histori bëhet një univers brenda teje, një univers i mbyllur, që nuk njeh tjetër dritë përveç asaj që buron nga thellësitë e shpirtit tënd.

E megjithatë, ka një shpresë të fshehur në këtë agoni, një shpresë që një ditë, ndoshta, do të gjesh guximin për të thënë atë që mban brenda. Një shpresë që do të vijë një moment kur fjalët do të rrjedhin si ujë i pastër, duke larë çdo plagë, çdo dhimbje, duke e çliruar shpirtin nga barra e rëndë që e mban poshtë. E atëherë, historia e pathënë do të bëhet një poezi, një këngë e shpirtit, një testament i forcës dhe i brishtësisë njerëzore, një kujtim i pavdekshëm i të vërtetës që ne të gjithë mbartim brenda vetes, në heshtje dhe në dritë.

#lejohetshpërndarja
#ndalohetkopjimi

Në qetësinë e një mbrëmjeje të vonë, kur qielli fillon të derdhë ngjyrat e fundit të ditës dhe nata me ngadalë përqafohet me horizontin, ndodh një çast reflektimi. Një çast ku mendimet ngatërrohen me ndjenjat, ku zemra fillon të kërkojë kuptim për gjithçka që na rrethon. Në këtë udhëtim të heshtur brenda vetvetes, lind një pyetje e thellë: çfarë është miqësia? Çfarë është marrëdhënia? A është ajo një fije e brishtë që lidh dy shpirtra apo është një nyje që shtrëngon dhe kufizon? 

Miqësia dhe marrëdhënia janë të shenjta, por shpeshherë të ngatërruara, të mbështjella në një perçe iluzionesh dhe pritshmërish të paarritshme. Në zemrën e tyre, ato duhen të jenë një ekuacion i barazpeshuar, një përpjekje e ndërsjellë ku çdo palë investon në mënyrë të barabartë. Dhe, megjithatë, sa herë e gjejmë veten duke mbajtur anën më të rëndë të peshës, duke investuar gjithë energjinë tonë, duke dhënë gjithë dashurinë dhe përkushtimin tonë, vetëm për të marrë prapa një heshtje të akullt, një mungesë përpjekjeje, një ftohtësi që ngadalë, por të sigurt, mbyt shpirtin tonë?

A duhet të lutemi, të kërkojmë, të përulemi për një miqësi apo për një marrëdhënie? A duhet të shtrijmë dorën tonë pafundësisht, duke pritur që tjetri ta zgjatë të vetën? Jo, nuk duhet. Sepse në atë moment kur fillojmë të lutemi për dashurinë apo respektin e dikujt, ne humbasim një pjesë të vetvetes. Ne shndërrohemi në pasqyrën e brishtësisë sonë, të varësisë sonë nga një tjetër qenie që, ndoshta, nuk e meriton këtë sakrificë.

Një miqësi, një marrëdhënie e vërtetë, nuk kërkon lutje. Ajo buron natyrshëm, si uji nga një burim i pastër, që nuk mund të ndalet apo të detyrohet të rrjedhë. Nëse lidhja është e fortë, e vërtetë, përpjekjet janë të barabarta, zemrat rezonojnë me të njëjtin ritëm, dhe të dy shpirtrat ndiejnë të njëjtën ngrohtësi. Por nëse ky ritëm fillon të shkapërcehet, nëse njëra anë fillon të zhytet në heshtje dhe indiferencë, atëherë është koha për të reflektuar, për të kuptuar dhe për të pranuar se çdo gjë ka një fund.

Të presësh një marrëdhënie që nuk të përket më, është të mbash një kujtim të hidhur që ngadalë të shkatërron nga brenda. Është si të përpiqesh të mbash rërën në grushtin tënd – sa më fort ta shtrëngosh, aq më shpejt ajo rrëshqet. Dhe kështu, është më mirë ta lësh të shkojë, ta lirosh veten nga prangat e një iluzioni, dhe të ecësh përpara, i lehtë, i lirë, duke pritur që në udhën e jetës të shfaqet një tjetër shpirt që do të eci krah për krah me ty, pa detyrim, pa kërkesa, por me përkushtim të ndërsjellë dhe dashuri të pastër.

Jeta është një udhëtim ku miqësitë dhe marrëdhëniet janë udhëtarët tanë të përkohshëm. Disa qëndrojnë për një stacion, të tjerë për një jetë të tërë. Por askush nuk duhet të jetë një barrë që të pengon të ecësh përpara. Në këtë meditim të qetë, nën dritën e zbehtë të yjeve, kuptojmë se nuk duhet të lutemi për asgjë që nuk vjen natyrshëm. Nuk duhet të kërkojmë dashurinë aty ku ajo nuk është. Dhe mbi të gjitha, nuk duhet të mbajmë lidhje që na bëjnë të ndjehemi të vegjël dhe të pavlerë.

Është një akt guximi, një akt dashurie ndaj vetvetes, nëse presët ato lidhje që nuk të japin më atë që ti meriton. Sepse, në fund të fundit, lumturia jonë, paqja jonë, dhe dashuria për vetveten janë gjërat më të shenjta që kemi. Dhe ato meritojnë të jenë të mbrojtura me çdo kusht, madje edhe nëse kjo do të thotë të largosh ata që nuk e vlerësojnë përpjekjen tonë.

Në fund, përpjekja nuk është një monolog, por një dialog i dy shpirtrave. Dhe kur ky dialog nuk dëgjohet më, është koha për të pranuar se disa rrugë ndahen. Kjo nuk është një humbje, por një çlirim. Dhe në këtë çlirim, gjejmë veten përsëri, më të fortë, më të urtë, dhe më të gatshëm për t'u përballur me gjithçka që jeta na sjell përpara.

#lejohetshpërndarja 

#ndalohetkopjimi

“Le të kesh një vend në shtëpinë tënde ku të veçohesh, të bisedosh me rreshtat e librave të tu dhe të lundrosh në ujërat e mendimeve të tua”  

Ibn Xheuzi

Aty në thellësitë e shpirtit njerëzor, ekziston një vend që është më shumë se një dhomë brenda mureve të një shtëpie. Është një strehë e fshehtë, një kënd i shenjtë që i përket vetëm atij që di të kërkojë heshtjen dhe të dëgjojë zërat e padukshëm të mendimeve të tij. Në këtë vend, larg zhurmave të botës së jashtme, njeriu gjen atë çfarë ka humbur në rrjedhën e përditshmërisë — qetësinë e humbur të shpirtit.

Kur hyn në këtë dhomë, e ndjen se po kalon një prag mistik, një portë që të çon drejt një universi të brendshëm, të pasur me emocione dhe ide që nuk kanë nevojë për fjalë për t’u shprehur. Është një hapësirë ku librat nuk janë thjesht libra; ata janë miq të përhershëm, bashkëbisedues të heshtur që flasin gjuhën e kohës. Rreshtat e librave janë ura drejt një bote të pafund, një bote ku njeriu nuk është i kufizuar nga koha dhe hapësira, por lundron në ujërat e mendimeve të tij, duke kërkuar kuptimin e jetës, duke u përballur me pyetjet më të thella të ekzistencës.

Në këtë dhomë të veçantë, çdo libër është një dritare që hapet drejt një peizazhi të ri të mendjes. Duke lexuar, njeriu zhytet në thellësitë e botës së tij të brendshme, duke gjetur shpresë në fjalët e shkruara, duke ndjerë gëzimin e njohjes dhe trishtimin e të panjohurës. Çdo fjali është një dallgë që të çon më tej në oqeanin e mendimit, ku çdo ide është një yll që ndriçon rrugën përpara, por edhe një shpellë e errët që fsheh mistere të pashpjegueshme.

Biseda me librat është një ritual i shenjtë, një akt i thellë meditimi ku mendja dhe zemra gjejnë një harmoni të rrallë. Është një takim me vetveten, me frikërat, shpresat dhe dëshirat e fshehta, që shpesh mbeten të pashprehura në dritën e ditës. Në këtë vend të qetë, larg syve të botës, njeriu guxon të shprehë atë që nuk mund të thotë askund tjetër, duke ndjerë lirinë e plotë që vjen vetëm kur jemi të vetëdijshëm për praninë e përjetësisë brenda nesh.

Kjo dhomë, ky vend i shenjtë, është një fole për shpirtin e lodhur, një vend ku mund të ndalojmë dhe të marrim frymë thellë, duke dëgjuar zërin e brendshëm që shpesh mbetet i mbytur nga kakofonia e jetës së përditshme. Është një kujtesë se në çdo shtëpi, në çdo zemër, duhet të ketë një vend ku njeriu mund të tërhiqet, të veçohet nga bota dhe të dëgjojë me vëmendje zërat e heshtur të shpirtit të tij.

Në fund të fundit, është në këtë vetmi të zgjedhur ku njeriu zbulon veten, ku zbulon të vërtetën që kërkon. Në këtë hapësirë të shenjtë, njeriu kupton se të gjitha përgjigjet që kërkon jashtë vetes ndodhen brenda tij, të fshehura në bisedat e qeta me rreshtat e librave të tij, në ujërat e thella të mendimeve të tij që rrjedhin si një lumë i përjetshëm. Dhe aty, në atë qetësi të thellë, në atë dialog të pafund, njeriu më në fund gjen paqen që ka kërkuar gjatë gjithë jetës së tij.

#lejohetshpërndarja 

#ndalohetkopjimi

Këtu në këtë kënd të botës, ku deti takohet me qiellin, ku zhurma e valëve ndërthuret me heshtjen e shpirtit, unë gjej qetësinë që zemra ime ka kërkuar gjithmonë. Ulur në këtë tavolinë, rrethuar nga palma që përplasin gjethet me një butësi si krahët e një zogu, ndiej një përqafim të ngrohtë që më fton të zhytem thellë në mendime.

Këto pushime verore janë më shumë se një arratisje nga përditshmëria, janë një kthim në vetvete, një udhëtim në qetësinë e brendshme që ndonjëherë harroj të kërkoj. Deti përpara meje është si një pasqyrë që reflekton çdo mendim, çdo ndjenjë të fshehur. Ndërsa shikoj horizontin e pafund, ku ngjyrat e qiellit dhe të detit përzihen në një simfoni të heshtur, ndiej se çdo gjë është e mundur, çdo ëndërr është e arritshme.

Jeta në qytet është një rrëmujë e vazhdueshme, një garë e pandalshme për të arritur diku, për të arritur diçka. Por këtu, në këtë vend të qetë, koha duket se ka ndaluar. Çdo sekondë shtrihet në pafundësi, duke më dhënë mundësinë të reflektoj mbi atë që vërtet ka rëndësi. Dhe çfarë është ajo? Një pyetje që ndoshta nuk ka një përgjigje të vetme, por që këtu, buzë këtij deti të kristaltë, ndihem më afër përgjigjes.

Ndoshta rëndësia e jetës qëndron pikërisht në këto momente të thjeshta, kur gjithçka është e qetë dhe e pastër, kur mendimet rrjedhin si një lumë i ngadaltë drejt oqeanit të paqes. Ndoshta jeta është më e bukur kur nuk e kërkojmë atë me ngulm, por kur e lejojmë të na gjejë vetë, si këto valë që vijnë dhe shkojnë pa u lodhur kurrë.

Deti më kujton natyrën kalimtare të gjithçkaje. Valët vijnë dhe shkojnë, ditët kalojnë, stinët ndryshojnë. Por brenda kësaj ndryshueshmërie ka një qetësi, një vazhdimësi që na kujton se, pavarësisht nga gjithçka, gjithçka është pjesë e një cikli të madh që i jep kuptim ekzistencës tonë. Dhe në këtë cikël, unë jam vetëm një grimcë, por një grimcë që ka rëndësi, sepse pa të, cikli nuk do të ishte i njëjtë.

Këto pushime janë një përkujtesë se ndonjëherë duhet të ndalojmë, të marrim frymë thellë, dhe të dëgjojmë zërin e brendshëm që shpesh mbytet nga zhurmat e botës së jashtme. Të dëgjojmë valët që na thonë se gjithçka është e përkohshme, por brenda kësaj përkohësie ka bukuri të pafundme.

E di që do të kthehem në jetën e përditshme, por një pjesë e kësaj dite do të mbetet gjithmonë me mua. Dhe sa herë që do të ndiej nevojën për qetësi, do të mjaftojë të mbyll sytë dhe të kujtoj këtë vend të bukur, këtë det të pafund, do të gjej paqen që kam nevojë. Në fund të fundit, bukuria e jetës qëndron në ato momente të thjeshta që na kujtojnë se jeta është e bukur, jo për atë që kemi, por për atë që jemi.

#lejohetshpërndarja 

#ndalohetkopjimi

Në një mëngjes të freskët vjeshte, kur retë gri të qiellit përshkonin qytetin me një qetësi melankolike, ajo zgjodhi të përqafonte një formë tjetër të lirisë. Çiklizmi, një akt i thjeshtë lëvizjeje, u shndërrua në një udhëtim të brendshëm, një kalim ndërmjet dimensioneve të reales dhe imagjinares. 

Me fytyrën e kthyer nga pas, ajo ndjeu erën e ftohtë që përkëdhelte faqet, ndërsa shikimi i saj ishte përhumbur në faqet e një libri. Në ato fjalë të shtypura, ajo gjeti një shteg arratie nga përditshmëria e mbyllur brenda rrotave të një qyteti që lëvizte gjithmonë me të njëjtin ritëm. Çdo fjali ishte një puls, një ritëm që i përshtatej frymës së saj të brendshme, ndërsa pedalet e biçikletës vazhdonin të rrotulloheshin në të njëjtin ritëm me zemrën e saj.

Ai që pedalonte përpara, ndoshta ishte i pavetëdijshëm për këtë gjendje të thellë meditative të saj. Ishte një lloj mbështetjeje e heshtur, e qëndrueshme, një simbol i besimit të plotë që ajo kishte në të. Ndërsa ai përqendrohej në rrugën para tij, ajo u zhyt më thellë në fjalët e librit, sikur çdo rresht ishte një fije që e tërhiqte më afër qendrës së vetvetes.

Kjo ndarje e qetë, ku secili ishte në botën e tij, krijonte një harmoni të pazakontë. Në mes të shiut që përkëdhelte asfaltin dhe që i dërgonte një tingull të butë në vesh, ata krijuan një simfoni të jetës së përbashkët, ku çdo pikatë e shiut ishte një notë, çdo hap i çiklistit një akord, dhe çdo faqe e kthyer e librit një harmoni e re.

Asgjë nuk ishte e përhershme në atë moment, dhe ndoshta kjo e bënte atë kaq të çmuar. Çdo çast, çdo frymë, çdo kthim faqe ishte një kujtim në krijim, një fletë që shtohej në librin e jetës. Në atë çast të shkurtër, ku koha u ndal dhe gjithçka u bë një me mendjen e saj, ajo kuptoi se liria nuk qëndronte vetëm në lëvizjen fizike, por në aftësinë për të humbur veten në atë që do.

Ai qëndrim në fund të biçikletës, ku për të tjerët mund të dukej vetëm një veprim i thjeshtë, për të ishte një fluturim në lartësitë e përjetësisë, një zhytje në pafundësinë e shpirtit. Ajo ndjeu që po jetonte përtej kufijve të një qyteti, një lëvizje, një moment. Ishte një udhëtim drejt një universi të brendshëm, ku çdo kthesë e rrugës dhe çdo fjalë e lexuar e afronte më pranë esencës së saj më të thellë.

Në këtë çiklizëm të përbashkët, ku ai ndjente rrugën, ndërsa ajo ndjente shpirtin, ata jetonin një histori pa fjalë, një poezi pa vargje, një këngë që vetëm shpirtrat e tyre mund ta dëgjonin. Dhe ndërsa rrugëtimi i tyre përfundonte, ai la pas një ndjenjë të qetësisë së thellë, një ndërgjegje se në atë çast të përbashkët, ata kishin prekur përjetësinë.

Ky ishte çiklizmi i shpirtit, një udhëtim që nuk kishte fund, që nuk njihte kufij, dhe që as koha, as distanca nuk mund ta ndalonte. Një udhëtim që vetëm ajo dhe ai mund ta kuptonin, në heshtjen e një shiu që binte lehtë mbi ta, në qetësinë e një mëngjesi vjeshte ku gjithçka për një çast ndaloi dhe u bë një.

#lejohetshpërndarja 

#ndalohetkopjimi

Në labirinthet e shpirtit njerëzor, ku çdo rrugicë është e mbushur me dëshira dhe pritshmëri, ndodhemi shpesh përballë një zgjedhjeje: të ikim drejt një të panjohure, të largohemi nga ajo që na ka ushqyer zemrën, të kërkojmë diku tjetër atë që mendonim se e kishim gjetur. Njeriu, qenie e mbushur me një etje të pashuar për më shumë, largohet me shpresën se diku, në ndonjë vend tjetër, në ndonjë zemër tjetër, do të gjejë një reflektim më të pastër të vetvetes.  Është kjo dëshirë që e shtyn atë të kërkojë horizonte të reja, vende ku mendon se do të gjejë qetësi të përsosur, lumturi të plotë.

Por ikjet, ah, këto ikje janë si hije që lëvizin në dritën e hënës. Ato janë një premtim i zbrazët, një iluzion që ndërtohet mbi ndjesinë se diku atje ka diçka më të mirë, diçka më të madhe. Çdo hap i hedhur në kërkim të asaj që nuk është, çdo rrugë e marrë në ndjekje të një fantazme, të largon nga ajo që ke pasur dikur. Dhe ndërsa largohesh, ndjen ndryshimet e imëta në ajër, vëren se si humbet diçka nga vërtetësia e jetës, nga thellësia e përvojave që kanë formuar qenien tënde.

Por pastaj, në qetësinë e natës, në të ftohtin e një çasti vetmie, kur heshtja bëhet një pasqyrë ku reflektohet gjithçka që je, kupton se ajo çka kishe ikur për ta kërkuar, ajo për të cilën kishe flijuar gjithçka, nuk ekziston as diku tjetër. Në atë moment, shpirtit i bie si një melodi e harruar nga larg, kujtimi i asaj që ke lënë pas. Kthehesh, jo sepse ke gjetur diçka më të mirë, por sepse nuk ke gjetur asgjë që mund ta zëvendësojë atë që kishe. Kthehesh, sepse njeriu është një qenie e ndërtuar mbi dashurinë, kujtimin dhe dhembjen. 

Kthimi është një akt i pranimit. Nuk është një kthim në atë që ishte, por një kthim në atë që je bërë. Sepse njeriu kthehet gjithmonë në vetvete. Dhe kur të kthehet, kur të prekë sërish me duart e lodhura atë që dikur kishte, nuk e gjen të njëjtë. Ndjenja është po ajo, por njeriu që kthehet është i ndryshuar. Dhe në atë ndryshim, kupton se ikjet nuk ishin asgjë më shumë se një rrugëtim i domosdoshëm për të kuptuar thellësinë e asaj që kishte lënë pas.

Ikjet, ndoshta, janë një mënyrë për të mësuar se asgjë nuk është aq e thjeshtë sa duket. Njerëzit ikin sepse janë të verbër për atë që kanë, dhe kthehen sepse kanë parë mjaftueshëm për të kuptuar se nuk do të gjejnë diçka më të mirë. Kthimi është një kërkesë për falje ndaj vetvetes dhe ndaj asaj që ke lënë pas. Është një rikthim në të vërtetën e asaj që jeta të ka mësuar me kohën.

Dhe në fund, njeriu kupton se çdo largim është një ftesë për të përqafuar atë që ka vërtet vlerë, për të pranuar se gjithçka që kërkon është aty ku zemra e ndjen më shumë. Sepse nuk është e rëndësishme se sa larg shkon, por se ku e ke zemrën kur kthehesh.

#lejohetshpërndarja 

#ndalohetkopjimi 

Miq të Librit 

Këtu, në këtë botë të ndërlikuar nga përditshmëria dhe të mbuluar nga hijet e dëshirave të paarritshme, shpesh e harrojmë atë që tashmë na përket, atë që frymon brenda nesh dhe rreth nesh, pa asnjë çmim tjetër përveç vetë jetës. Medito për një moment, për ndjesitë që ti i ke bërë të zakonshme, për bekimet që rrjedhin në heshtje përmes gjakut tënd, pa e kërkuar vëmendjen e qënies sate. Dhe, ndërsa mendon, imagjino sikur gjithçka që ke, çdo ndjenjë dhe përvojë që të jep jetë, të të largohej në një çast, si një gjurmë e hollë e rërës që era e merr me vete. Çfarë boshllëku do të linte pas? Çfarë heshtjeje do të vendoste brenda teje?

Dhe më pas, imagjino sikur, në një mrekulli të papritur, gjithçka të të kthehej përsëri. Çfarë gëzimi të papërshkrueshëm do të ndjeje për ato gjëra që më parë i kishe marrë si të mirëqena. Si do të ndjeheshe, kur ta dëgjoje përsëri zërin e të dashurve të tu, kur të shihje përsëri dritën e diellit duke përshkruar qiellin, kur të ndjeje shijen e parë të ushqimit në gjuhën tënde, duke kujtuar se ka njerëz që e ndiejnë atë për herë të fundit.

A mund ta përfytyrosh, se çfarë do të thotë të kesh kënaqësinë e të dëgjuarit, ndërsa diku tjetër në botë, në një qoshe të vogël të heshtjes së pafund, dikush qëndron në errësirën e përjetshme të shurdhërisë? Apo mund të mendosh për dritën që kalon përmes syve të tu, duke u shndërruar në pamje dhe kujtime, ndërsa një tjetër sheh vetëm errësirën e një bote pa ngjyra? Dhe kjo nuk është thjesht një meditim mbi atë që ti ke dhe ata që s’kanë, por mbi thelbin e asaj që do të thotë të jesh gjallë, të ndjesh dhe të jetosh në të vërtetë.

Dhe uji, ky fluid i jetës që rrjedh pa pushim në rubinetat e shtëpisë tënde, si një përrua që kurrë nuk shteron. A e kupton privilegjin që ke, kur ke nevojë për një pikë uji dhe ajo të është gjithmonë pranë, ndërsa diku tjetër, në një vend të largët apo edhe në një cep të harruar të qytetit tënd, dikush ecën kilometra të tërë vetëm për të mbushur një enë të vogël? Dhe për më tepër, mendo për trupin tënd, këtë instrument të ndërlikuar dhe të mahnitshëm, që të lejon të vraposh drejt atij që dashuron, ndërsa dikush tjetër është i lidhur me një karrocë, duke pritur me durim dhe dëshirë për ndihmën e një tjetri, për të bërë atë që për ty është vetëm një hap i thjeshtë.

Në çdo frymëmarrje, në çdo hap dhe në çdo rrahje zemre, ti ke diçka që është më shumë sesa thjesht një ekzistencë fizike. Ti ke një thesar të pafundmë që shumë të tjerë vetëm mund ta ëndërrojnë. Dhe ndoshta, kjo është esenca e jetës: të kuptosh se vlera e vërtetë nuk qëndron në atë që mungon, por në atë që tashmë është aty, duke pritur të vërehet, të çmohet, të dashurohet. Sepse ndoshta, lumturia e vërtetë nuk është në gjetjen e diçkaje të re, por në rizbulimin e bukurisë së asaj që ke tashmë. 

Kështu që, medito për një çast. Mbyll sytë dhe ndjeje jetën që rrjedh përmes teje, ndjeje botën që frymon përreth teje, dhe mos harro të falënderosh, të çmosh dhe të dashurosh atë që tashmë të përket. Sepse çdo gjë, çdo moment, çdo ndjenjë është një dhuratë, dhe vetëm kur të jemi në gjendje ta shohim kështu, mund të fillojmë të jetojmë me të vërtetë.

Kur për herë të fundit herë ke ndaluar të vlerësosh vërtet atë që ke? A e ke menduar ndonjëherë se si do të ndiheshe nëse gjithçka që ke të humbte, dhe më pas të kthehej përsëri? A je i vetëdijshëm për bekimet e vogla që të rrethojnë çdo ditë? Mos harro të meditosh mbi këto gjëra dhe të kuptosh se lumturia shpesh qëndron në vlerësimin e asaj që tashmë kemi. A mund ta shohësh jetën me sytë e dikujt që ëndërron për ato gjëra që ti i merr si të mirëqena?

#ndalohetkopjimi 

#lejohetshpërndarja

Një stomak i uritur, një kuletë bosh dhe një zemër e thyer janë tri porta që të çojnë në thellësitë më të errëta të shpirtit njerëzor, ku drita e dijes shpesh ndriçohet më qartë se në shkëlqimin e lumturisë. Në urinë e stomakut ndiejmë përulësinë që na bën të kujtojmë se ne jemi krijesa të brishta, të varura nga natyra, të lidhur ngushtë me botën rreth nesh. Një bark që zhurit nga mungesa e ushqimit është një kujtesë se asnjë shpirt nuk është i paprekshëm nga nevojat fizike, se çdo mendim i lartë dhe çdo aspiratë e madhe janë, në fund të fundit, të lidhura ngushtë me kërkesat bazike të jetës.

Një kuletë bosh është simboli i betejave që bëjmë me botën materiale, ku paraja bëhet matësi i vlerës sonë dhe mbijetesës sonë. Është një mësim i hidhur, por i domosdoshëm, se të gjitha gjërat që ne i konsiderojmë si të qëndrueshme dhe të pandryshueshme mund të zhduken në një çast. Pasuria dhe komoditeti janë iluzione të përkohshme që mund të avullojnë si mjegull në diellin e një mëngjesi të ftohtë. Kur ne e gjejmë veten pa asgjë, ne kuptojmë se vlera jonë e vërtetë nuk qëndron në atë që kemi, por në atë që jemi. Dhe, ndoshta, në atë moment të humbjes totale, kur kuleta është bosh dhe sytë tanë shohin vetëm zbrazëtinë e një të ardhmeje të pasigurt, ne zbulojmë një forcë të fshehur, një dëshirë të pashuar për të vazhduar përpara.

Dhe zemra e thyer, ajo plagë që dhemb më shumë se çdo plagë fizike, është mësuesi më i ashpër por edhe më i dhembshur. Zemra, e cila njeh gëzimet e dashurisë dhe të miqësisë, është gjithashtu ajo që ndjen peshën e dhimbjes dhe tradhtisë. Një zemër e thyer është një reflektim i shpirtit të plagosur, i ndarjes nga ajo që e bën jetën të vlefshme. Por nëpërmjet kësaj thyerjeje, përmes këtyre copëzave të shpërndara të emocioneve tona, ne gjejmë një thellësi të re, një kuptim të ri për vetë ekzistencën tonë. Eshtë në ato momente, kur duket se gjithçka ka humbur, që ne mund të rindërtojmë veten, të rindërtojmë kuptimin tonë të dashurisë dhe të gjejmë një mënyrë të re për të jetuar me plagët tona.

Këto tri sfida – uria, varfëria dhe zemërthyerja – janë mësime të dhimbshme, por të domosdoshme. Ato na mësojnë se çfarë do të thotë të jesh njeri në gjithë përmasat e tij, nga fiziku deri te shpirti, nga ana materiale deri te ajo emocionale. Në fund të fundit, është pikërisht nëpërmjet këtyre përvojave që ne gjejmë atë që është më e rëndësishme: një kuptim të thellë për veten tonë dhe për botën rreth nesh. Ashtu si një zog që ngrihet nga hiri, edhe ne mund të rritemi nga këto përvoja, të mbushur me një urtësi dhe një forcë që vetëm ata që kanë përjetuar dhimbjen e vërtetë mund ta kuptojnë. 

Në qetësinë që pason një stuhi, në heshtjen që pason një lot, është kuptimi më i lartë i asaj që do të thotë të jetosh me të gjitha kontradiktat dhe bukuritë e saj. Dhe, ndoshta, është pikërisht nëpërmjet këtij udhëtimi të vështirë që ne arrijmë të zbulojmë se jeta, në të gjithë pasigurinë dhe dhimbjen e saj, është gjithashtu burimi më i madh i fuqisë dhe i urtësisë që kemi brenda vetes.

#lejohetshpërndarja 

#ndalohetkopjimi

"Diçka duhet varrosur që të lulëzojë… "

Kur hëna ndriçon me atë dritë të ftohtë dhe të largët, shpesh mendoj për jetën si një kopsht të braktisur nga duart e njeriut. Në këtë kopsht, farat e një të kaluare të vjetër prehen në dheun e heshtur, të fshehura nga sytë e botës. Farat që dikur ishin shpresat dhe ëndrrat e dikujt, tani janë mbështjellë në errësirën e një varreze të gjelbër, të harruara nga zhurma e jetës së përditshme.

Por në këtë heshtje ka një sekret të madh, një mësim që e kuptojmë vetëm kur zemra na është rënduar nga barra e humbjeve dhe të pavlerave që mbajmë brenda vetes. Është ky kuptimi i vërtetë i asaj që duhet të varroset që të lulëzojë. Sepse, çdo farë që varroset në tokë nuk është një fund, por një fillim. Një udhëtim drejt thellësisë, një ndarje nga drita për të gjetur një formë të re. Është në thellësinë e dheut, ku ndodhin transformimet më të thella, ku shpresa përhap rrënjët e saj dhe forcohet.

Në jetë, shpesh ne mbajmë me vete gjëra që janë bërë të rënda, ndjenja që na tërheqin pas, dhe kujtime që na gërmojnë shpirtin. Ndonjëherë, për të ecur përpara, duhet t’i varrosim këto gjëra. Duhet t’i lëmë të prehen në paqe në dheun e zemrës sonë, në mënyrë që diçka e re të mund të rritet. Sepse çdo varrim është një akt besimi – besim që nga dhimbja dhe humbja, diçka më e bukur dhe më e fortë do të dalë. Farat nuk lulëzojnë në dritë të plotë; ato kanë nevojë për errësirë, për atë prehje të qetë në thellësi, për të gjetur rrugën drejt sipërfaqes.

Dhe kështu, kur shikoj përreth dhe shoh se çfarë kam humbur, kujtoj se këto humbje janë farat e së nesërmes. Çdo zemër e thyer, çdo ëndërr e parealizuar, çdo kujtim i hidhur është varrosur në tokën e shpirtit tim. Dhe në atë dhe, pa mëdyshje, rrënjët e së ardhmes time fillojnë të përhapen. Lulëzimi nuk është vetëm një akt i thjeshtë i rritjes; është një dëshmi e fuqisë së transformimit, e aftësisë për të ndërtuar diçka të re nga hiri i asaj që ka kaluar.

Në këtë meditim të gjatë dhe të thellë, kuptoj se varrimi nuk është fundi, por një lëvizje drejt rilindjes. Është një akt i domosdoshëm i dashurisë për vetveten, një dashuri që pranon se disa gjëra duhet të lihen të shkojnë, të harrohen në heshtjen e dheut, që të krijojnë hapësirë për diçka të re, diçka që do të rritet dhe do të lulëzojë nën dritën e diellit të së nesërmes.

Dhe kështu, unë pres, me durim, me besim, duke e ditur se çfarë kam varrosur sot, do të lulëzojë nesër. Me këtë mendim, eci në jetën time, duke lënë pas atë që më rëndon dhe duke mirëpritur atë që do të vijë, duke e ditur se çdo gjë ka kohën dhe vendin e saj nën këtë qiell të pafund.

#lejohetshpërndarja 

#ndalohetkopjimi

Kujtimet 

Aty në kthinën e errët të mendjes sime, ku shpeshherë humbas mes dritës së zbehtë të kujtimeve dhe hijeve të harresës, rri ulur me veten time, një shtegtar i humbur mes rrugëve të pafundme të së shkuarës. Në ato udhë, të thurura nga fijet e holla të kohës, gjenden momentet që më kanë lënë plagë të thella, të paprekshme por të gjalla, të lëna si gjurmë në rërën e kujtesës sime. Dhe si valët që vijnë për të fshirë ato gjurmë, ashtu dhe harresa përpiqet të mbyllë plagët që koha nuk arrin të shërojë. Por, është një iluzion i brishtë. Sepse, sa më shumë që përpiqem të harroj, aq më shumë ndjej peshën e atyre momenteve që përpiqen të dalin në sipërfaqe, si një hije që nuk e le të shkëlqejë drita.

Ka çaste kur dua të humbas në mjegullën e viteve të shkuara, të zhytem në detin e harresës dhe të mbys aty çdo kujtim që më djeg shpirtin. E megjithatë, si një udhëtar që humb drejtimin e tij, më kaplon një dëshirë e papritur për t'u kthyer, për të rigjetur ato momente që koha dhe indiferenca i kanë shtyrë në një cep të errët të kujtesës sime. Është një ndjenjë e hidhur, një nostalgji e ëmbël dhe e dhimbshme për të shkuarën, për ato gjurmë të cilat ndoshta më ndihmonin të kuptoja më mirë vetveten, por që tani duken si hije të mjegulluara, të pamundura për t'u kapur.

Memoria jonë është një mister i pazgjidhshëm. Si një mjeshtër i fshehtë që luan me fillin e jetës sonë, ajo krijon iluzione dhe shpresë, e njëkohësisht thur pengesa të padukshme që na ndalojnë të arrijmë paqen e brendshme. Mendon se e ke nën kontroll, se mund të zgjedhësh cilat momente të mbash e cilat të lësh të zbehen. Por, kur fillon të lëvizësh mes labirintit të kujtimeve, kupton se në fakt je ti ai që është i burgosur. I burgosur në rrjetën e mendimeve që herë të afron pranë ndjesive të harruara, e herë të tjera të lë në një boshllëk të pafund, ku çdo përpjekje për të kapur të shkuarën shndërrohet në një vrapim të kotë pas hijeve që treten.

Dhe kështu, herë pas here, mendoj për jetën si një iluzion të krijuar nga kujtesa jonë. A është jeta ajo që vërtet jetojmë, apo është një përzierje e çuditshme mes asaj që kujtojmë me mall dhe asaj që përpiqemi të harrojmë me dhimbje? Më duket sikur të gjitha këto kujtime, të gjitha këto momente të cilat i mbajmë ose i lëmë të zhduken, janë pjesë të një mozaiku të madh që përbën jetën tonë. E megjithatë, çfarë kuptimi ka ky mozaik, nëse pjesët më të rëndësishme të tij janë ose të humbura në harresë, ose të njollosura nga dhimbja?

Jeta, ndoshta, është një lojë e përjetshme mes kujtimeve dhe harresës. Një luftë pa fund për të ruajtur ato çaste që na japin kuptim dhe për të zhdukur ato që na mbajnë të lidhur pas dhimbjes. Por në fund, ndoshta nuk është as njëra as tjetra ajo që ka vërtet rëndësi. Ndoshta, rëndësia e vërtetë qëndron tek ajo ndjenjë e përhershme, tek ai mall i thellë që na shtyn të kërkojmë dhe të rigjejmë veten tonë, mes kujtimeve dhe harresës, në atë vend ku jeta jonë merr kuptim, jo nga ajo që kemi jetuar, por nga ajo që kujtojmë dhe përjetojmë në heshtje, në thellësinë e shpirtit tonë.

#lejohetshpërndarja 

#ndalohetkopjimi

A duhet të ketë barazi në dashuri? 

Në dashuri, ne shpesh kërkojmë ekuilibrin e përsosur, atë simetri që mendjet tona e ndërtuan si idealin e bashkimit të dy zemrave. Por a është dashuria vërtetë një ekuilibër, një baraspeshë e ftohtë e dhënies dhe marrjes? Apo është diçka më e thellë, më e ndërlikuar, më misterioze, që nuk mund të matet me numra apo të peshohet me balanca të përsosura?

Në një marrëdhënie dashurie, dy shpirtëra ndodhen në një udhëtim të përbashkët, por të veçantë. Ky udhëtim nuk është një rrugë e drejtpërdrejtë dhe as një linjë e barabartë midis dy pikave të pandryshueshme. Në të vërtetë, është një valëzim i pafund, një lëvizje e pandalshme e ndjenjave, ku njëra palë mund të ndjejë thellësinë e oqeanit, ndërsa pala tjetër vetëm prek sipërfaqen e tij. A është kjo padrejtësi? Apo është në vetë natyrën e dashurisë, që njëra zemër të digjet më shumë se tjetra, të jepet më plotësisht, më tërësisht, duke shuar veten në flakën e një ndjenje që ndoshta nuk do të kthehet kurrë në të njëjtën masë?

Në thelbin e saj, dashuria nuk është një tregti, as një llogaritje e ftohtë e asaj që ne japim dhe marrim. Ajo është një dhuratë që i bëhet tjetrit pa pritshmëri, pa kushte, pa pretendime për barazi. Nëse njëra palë dashuron më shumë, ajo nuk është më pak e vlefshme për këtë. Përkundrazi, dashuria e saj bëhet një akt sakrifice, një ofrim i shpirtit që gjen përmbushje në vetë dhënien. Dhe në këtë ofrim, ajo arrin një lloj lartësie shpirtërore që është e paprekshme nga llogaritjet e zakonshme të botës.

Përkundrazi, a nuk është dashuria më e thellë pikërisht ajo që nuk kërkon barazi? Kur njëra palë jep më shumë, ndoshta ajo po zbulon një thellësi të tillë të dashurisë, një forcë të tillë të zemrës, që vetë ideja e reciprocitetit bëhet e pakuptimtë. Dashuria e saj është më shumë se një përgjigje ndaj dashurisë së tjetrit; ajo është një shprehje e brendshme e natyrës së saj, një pasqyrim i aftësisë së saj për të dashuruar, për të ndjerë, për të sakrifikuar.

Në këtë kuptim, dashuria nuk është një marrëveshje e ndërsjellë, por një dhuratë e pafundme që nuk ka nevojë të kthehet në të njëjtën mënyrë. Ajo mund të jetë një lot i vetëm që rrjedh nga një zemër e lënduar, ose një buzëqeshje që mbetet në kujtesën e tjetrit edhe pas ndarjes. Dashuria e vërtetë nuk kërkon përgjigje, sepse ajo është e përkryer në vetvete, një flakë që digjet e qetë, pavarësisht se sa e ndriçon tjetrin.

Dhe ndoshta, në këtë mosbarazi të dukshme, në këtë dallim të thellësisë së ndjenjave, zbulohet e vërteta më e madhe e dashurisë: ajo është një akt besimi, një dorëzim i plotë në duart e fatit, ku njëra palë mund të japë gjithçka dhe të mos marrë asgjë në këmbim. Por në këtë dorëzim të plotë, ajo gjen lirinë më të madhe, sepse dashuria e saj nuk është e varur nga tjetri, por nga vetë aftësia e saj për të dashuruar. 

Dhe kështu, mosbarazia në dashuri nuk është një shenjë e dobësisë, por një dëshmi e forcës, e thellësisë, e aftësisë për të dashuruar pa kushte, për të dhënë pa llogaritur, për të ndjerë pa pritur përgjigje. Ndoshta kjo është e vetmja dashuri e vërtetë, ajo që nuk matet me sa jep apo merr, por me sa thellë ndjen dhe sa plotësisht dorëzohet në rrjedhën e saj të pashmangshme.

Në këtë mister të madh të dashurisë, nuk ka barazi, as nuk duhet të ketë. Sepse në fund, dashuria nuk është një ekuacion që duhet zgjidhur, por një enigmë që duhet përjetuar, një flakë që duhet mbajtur e gjallë, edhe nëse ajo djeg vetëm njërën palë. Dhe ndoshta, vetëm atëherë, kur njëra zemër digjet më fort, dashuria arrin të ngrihet në lartësitë e saj më të mëdha, duke prekur përjetësinë me flakën e saj të papërshkrueshme.

#lejohetshpërndarja 

#ndalohetkopjimi

Aty, në qiejt e lartësive të heshtura, ku dritat e yjeve ndizen si kandila të shpirtit të përjetshëm, shtrihet një mendim i thellë dhe i trishtë, një mendim që lind nga shpirtrat e atyre që njohin dhimbjen e fluturimit të pamundur. Ata janë zogj me krahë të thyer, të cilët, të gjunjëzuar para forcës së pamëshirshme të fatit, flasin për fluturimin si një ëndërr e largët, si një kujtim i humbur në erërat e kohës.

Zogjtë që flasin për fluturimin nuk janë më të lidhur me tokën, por as me qiellin. Ata jetojnë në një botë ndërmjet, në një vend ku graviteti i realitetit dhe liria e ëndrrave përplasen pa pushim. Fjalët e tyre, të mbështjella në petale trishtimi, nuk janë thjesht fjalë. Ato janë ulërima të zemrave të plagosura, që kërkojnë kuptim në mes të dhimbjes dhe shpresës. Fluturimi për ta nuk është thjesht një akt fizik, por një metaforë për lirinë e shpirtit, për tejkalimin e kufijve që jeta dhe bota i vendos mbi ne.

Këta zogj janë si profetë të mjerimit, që mbartin mbi supe peshën e një dështimi që nuk është asgjë më pak se hyjnor. Ata kanë prekur qiellin, e kanë ndjerë erën e lirisë, por krahët e tyre tani janë thyer nga pesha e të pamundurës. Dhe, ndërsa shikojnë lart drejt qiejve të pafundme, ata flasin për fluturimin si një melodi të humbur.

Në zërin e tyre ka një filozofi të heshtur, një urtësi që vetëm ata që kanë humbur mund ta njohin. Sepse të flasësh për fluturimin me krahë të thyer është të pranosh se ka gjëra në jetë që kurrë nuk do të jenë më, se ka dëshira që do të mbeten gjithmonë të paarritshme, të zhytura në një mjegull të përjetshme. Por në këtë pranimi ka një lloj paqeje, një qetësi që vjen nga njohja e vetes dhe e kufizimeve të veta.

Dhe ndoshta, në fund, këta zogj janë më të lirë se çdo tjetër. Sepse ata, duke e përjetuar dhimbjen e pamundësisë, kanë gjetur një liri të brendshme që shkon përtej krahëve të tyre të thyer. Ata flasin për fluturimin jo si një akt fizik, por si një gjendje shpirtërore, një dëshirë e zjarrtë për të kapërcyer kufijtë e ekzistencës. Në thellësinë e kësaj dëshire, ata gjejnë Zotin – që është i pranishëm në heshtjen e fluturimeve të parealizuara.

Kështu, fjalët e tyre janë një lutje, një meditim për jetën dhe lirinë, për dhimbjen dhe shpresën, për kufijtë dhe përtej tyre. Ata që flasin për fluturimin me krahë të thyer janë poetët e fshehtësisë, filozofët e heshtur të humbjes, teologët e brengës dhe të shpresës së përjetshme. Në çdo fjalë të tyre ndjehet peshë e një bote të tërë, një botë ku ëndrrat dhe realiteti përplasen, dhe nga kjo përplasje lind diçka më e madhe – një kuptim më i thellë, një njohje më e plotë e vetes dhe e universit.

Zogjtë që flasin për fluturimin i kanë krahët e thyer, por shpirtrat e tyre, të lirë nga çdo pengesë fizike, fluturojnë më lart se çdo tjetër, duke kërkuar atë që është përtej nesh, përtej qiellit dhe tokës, përtej vetë jetës. Dhe kështu, ata na mësojnë që fluturimi nuk është gjithmonë një akt i krahëve, por një akt i shpirtit, një këngë e përjetshme që ngrihet nga thellësitë e qenies sonë, duke kërkuar gjithmonë atë që është e pamundur, dhe në këtë kërkim, gjen lirinë e vërtetë.

#lejohetshpërndarja 

#ndalohetkopjimi

Sonte në heshtjen e natës, ku yjet duket sikur flasin me një gjuhë të fshehtë, mendimet e mia ngadalë kalojnë përmes thellësive të shpirtit, duke u ndalur tek një ndjenjë e brishtë që qëndron në skajet e zemrës. Është ajo ndjesia që më ngulfat ngadalë, por sigurt, si një mjegull që përhapet në një fushë të gjerë, duke e mbuluar çdo cep të botës time të brendshme. Kjo ndjesi, kjo brengë e pafjalë, është ndjenja e të qenit i tepërt në zemrat e atyre që i dua më shumë se vetë jetën.

Sa herë kam parë në sytë e tyre, duke kërkuar një grimë ngrohtësie, një ndjenjë të përbashkët, kam gjetur veç një boshllëk që flet pa zë, një zbrazëti që nuk më flet më si më parë. Zemrat e tyre, dikur një strehë ku shpirti im gjente paqe, tani më duken si një derë e mbyllur, prapa së cilës më ndjek një heshtje e ftohtë dhe e pamëshirshme. Kjo heshtje më copëton, më bën të kuptoj se ndoshta, në këtë botë ku çdo gjë kalon dhe ndryshon, edhe unë kam kaluar në një botë tjetër për ta – një botë ku më shumë jam një kujtim, një hije e së kaluarës, sesa një pjesë e gjallë e jetës së tyre.

Dhemb, po, dhemb shumë kur e ndjen se je i tepërt. Është një dhimbje e çuditshme, një dhimbje që nuk vjen nga një plagë e dukshme, por nga një plagë e padukshme që thellohet brenda shpirtit. Është si të ecësh në një rrugë pa fund, duke shpresuar se diku, në një kthesë, do të gjesh atë ngrohtësi që dikur të mbronte nga stuhitë e jetës. Por në vend të kësaj, gjen vetëm më shumë rrugë, më shumë errësirë dhe më shumë vetmi.

Por edhe në këtë dhimbje, që është më shumë se çdo fjalë mund ta përshkruajë, gjendet një dashuri që nuk shuhet kurrë. Dashuria ime për ta është si një lumë që vazhdon të rrjedhë, edhe kur bregjet janë tharë dhe shtrati është mbushur me gurë. Brenga ime më e madhe është ende t'i bëj ata të lumtur, të shoh buzëqeshjet e tyre, të dëgjoj të qeshurat e tyre, të ndjej gëzimin e tyre, edhe nëse ky gëzim nuk më përfshin mua.

Ndoshta, kjo është ajo që më bën të vuaj më shumë. E di që nuk jam më i nevojshëm, që dashuria ime nuk kërkohet më në të njëjtën mënyrë, por prapëseprapë, nuk mund të ndalem së dashuri. Është një dashuri që nuk kërkon asgjë në këmbim, që nuk e mat vlerën e saj me atë që merr, por vetëm me atë që jep. Dhe në këtë akt të dhurimit të pandërprerë, gjej një lloj qetësie, një paqe që vjen nga dija se, pavarësisht se si ndihen ata për mua, unë kam bërë gjithçka që mund të bëj për t'i bërë ata të lumtur.

Kjo është ndoshta më e vështira për t'u pranuar: ideja që lumturia e tyre mund të vijë nga largësia. Se ndoshta, unë jam ai që duhet të largohem, për të mos qenë më një pengesë për lumturinë e tyre. Dhe nëse kjo është e vërteta, atëherë unë do të iki me një zemër të rënduar, por me një shpirt të lirë. Sepse, në fund të fundit, ajo që ka rëndësi për mua është që ata të jenë të lumtur, edhe nëse kjo do të thotë që unë duhet të jetoj me dhimbjen e të qenit i tepërt në zemrat e tyre.

Në këtë meditim të gjatë dhe të thellë, ku çdo mendim është një dritë e zbehtë në errësirën e natës, kuptoj se jeta është plot me këto kontradikta të hidhura. Dashuria dhe dhimbja, lumturia dhe vetmia, të gjitha janë pjesë e këtij mozaiku të ndërlikuar që ne e quajmë jetë. Dhe nëse ka një mësim që duhet të marr nga kjo përvojë, është se dashuria e vërtetë është ajo që nuk shteret kurrë, edhe kur nuk ka më kuptim, edhe kur nuk ka më shpresë për t'u kthyer mbrapsht. Është një dashuri që mbetet e fortë, e palëkundur, njësoj si rrënjët e një peme të vjetër, që qëndrojnë të ngulura në tokë, pavarësisht nga çdo stuhi që kalon mbi to.

Dhe kështu, unë do të vazhdoj të dua, edhe nëse kjo dashuri është e padukshme për botën, edhe nëse është e padukshme për ata që e kanë zemrën time. Sepse në fund, kjo është e vetmja gjë që kam, dhe është e vetmja gjë që mund të jap. Dhe nëse kjo dashuri është gjithçka që më mbetet, atëherë ajo do të jetë e mjaftueshme për të mbushur gjithë boshllëkun që ndjej brenda vetes, për të mbushur gjithë atë hapësirë ku dikur qëndronin zemrat e tyre.

#lejohetshpërndarja
#ndalohetkopjimi

Syri

Syri është vrasesi në heshtje, i cili fsheh brenda tij peshën e një bote të tërë. 

Është hajdutja e zemrave, që me një shikim të vetëm mund të rrëmbejë dashuritë më të fshehta. 

Është thesari i sekreteve, ku mbyllen të gjitha ëndrrat, shpresat dhe zhgënjimet e jetës. 

Është oqeani plot dhimbje, ku valët e trishtimit përplasen në brigjet e shpirtit të lodhur. 

Është historia e lotit, ku çdo pikë uji tregon një kapitull të dhembjes së pathënë. 

Është buzëqeshja e hënës, që ndriçon netët e errëta me një dritë të butë shprese. 

Është dritarja e shpirtit, ku të gjitha ndjenjat e vërteta shfaqen pa maskë. 

Është humnera e mëkatit, ku rrëzohen shpirtërat e humbur në tundimet e kësaj bote. 

Është kopshti i parajsës, ku lulëzojnë ndjenjat më të pastra dhe më të shenjta. 

Syri është pasqyra e shpirtit, ku reflektohet çdo dëshirë e fshehtë dhe çdo frikë e thellë. 

Është porta e ëndrrave, nga ku shpirtërat fluturojnë drejt horizonteve të pafund. 

Është flaka e pasionit, që digjet me një zjarr të heshtur, por të pangopur. 

Është shtegu i kujtimeve, ku hapat e vjetër lënë gjurmë të pashlyeshme në zemër. 

Është burimi i shpresës, që nuk shteron kurrë, edhe kur errësira mbulon gjithçka. 

Është qielli i mendimeve, ku yjet e diturisë ndriçojnë natën e dyshimeve. 

Është ylberi i emocioneve, ku ngjyrat e jetës përzihen në një spektrër të pafund lumturie dhe dhimbjeje. 

Është kulla e forcës, që qëndron e palëkundur përballë stuhive të jetës. 

Është flladi i dashurisë, që përqafon shpirtin me një prekje të butë dhe të përjetshme. 

Syri, ky univers i pafund ndjenjash, është portreti i shpirtit tonë, ku çdo varg është një frymë e jetës, një melodi e zemrës që nuk pushon kurrë së tingëlluari.

Syri, ky oqean misterioz, është një libër i hapur i jetës, ku çdo faqe rrëfen një histori të ndjerë, një betejë të brendshme, një ëndërr të humbur apo një shpresë të rilindur.

#lejohetshpërndarja
#ndalohetkopjimi

Nëse...

Nëse do të përpiqesh të kuptosh vlerën dhe thellësinë e shëndetit, ndalu një çast dhe përkuptoje atë në shpirtin e një të sëmuri, i cili çdo frymëmarrje e ndjen si një dhuratë të paçmuar dhe çdo dhimbje si një mësim të ashpër të qenies njerëzore. Në atë moment të brishtë, ku çdo shpresë varet në fije të hollë, njeriu mëson se shëndeti nuk është thjesht mungesë sëmundjeje, por një përjetim i të qenurit në harmoni me vetveten dhe botën që të rrethon.

Nëse dëshiron të kuptosh peshën e pasurisë, kërko përgjigje në sytë e atij që është zhytur në borxhe të pashpresa, i cili çdo natë zvarritet në agoni shpirtërore mes ëndrrave të copëtuara dhe dritave të ftohta të realitetit. Ai nuk kërkon pasuri të mëdha, por vetëm paqen e munguar që vjen nga ndjenja e të pasurit mjaftueshëm për të jetuar pa frikë. Vetëm kur pasuria të mungon, kupton se ajo nuk është thjesht një grumbull parash, por një liri që shpesh nënvlerësohet nga ata që e kanë me bollëk.

Nëse dëshiron të përjetosh thelbin e lirisë, shko dhe pyet një të burgosur, zemra e të cilit rreh me forcë çdo herë që kujton rrezet e diellit që nuk mund t’i shijojë. Përdori sytë e tij si dritare drejt një bote të fshehur pas hekurave të ftohta, ku çdo sekondë përtej murit është një premtim i pazbuluar, një mundësi e humbur për të rilindur. Në burg, liria nuk është më një koncept abstrakt, por fryma që mungon, zëri që hesht dhe shpresa që tretet në heshtje.

Nëse do të ndiesh vlerën e rinisë, kërko urtësinë tek duart e dridhura të plakut që të ka mbajtur në krahë. Ngrije kokën dhe shih në sytë e tij një dritë të shuar, por të pashlyeshme, një shikim që flet për ëndrrat e papërmbushura dhe vitet që rrodhën si uji i një lumi të furishëm. Ai do të të tregojë se rinia është një flakë që digjet me zjarr, një mrekulli e përkohshme që të jep mundësinë të ndërtosh themelet e shpirtit tënd për një jetë që vjen më pas. Rinovimi i shpirtit të tij është kujtimi i rinisë tënde, një pasuri që vetëm ti mund ta mbartësh përtej viteve.

Nëse kërkon të dish se çfarë është dituria, shiko në zemrën e një nëne që ka sakrifikuar çdo dëshirë të saj për t’u siguruar që ti të rritesh në dritën e njohurisë. Dituria nuk është një thes me fjalë të mëdha apo libra të trashë, por një udhëtim që kalon përmes përulësisë dhe përkushtimit. Ajo qëndron në mësimet e thjeshta të jetës, në ngrohtësinë e fjalëve të saj, në durimin me të cilin të ka udhëhequr drejt dritës. Në diturinë e saj, ti gjen udhërrëfyesin e shpirtit tënd.

Dhe nëse ndonjëherë e ndjen se jeta është e përjetshme, shko në varreza. Përkule kokën para tokës së ftohtë dhe kupto që kjo tokë dikur ka mbajtur trupa të gjallë, zemra që kanë dashur, duar që kanë prekur ëndrrat e tyre. Secili gur, secili varr, është një histori e pashkruar e një udhëtari të këtij universi, që dikur kishte shpresa dhe frikëra, ëndrra dhe zhgënjime. Dhe aty, mes heshtjes së përjetshme, ndoshta do të gjesh paqen e shpirtit tënd dhe të kuptosh se jeta, megjithë përkohshmërinë e saj, është dhurata më e çmuar që kemi.

#lejohetshpërndarja 

#ndalohetkopjimi

Zinxhirët e së kaluarës

Brenda qenies tonë njerëzore, e kaluara shfaqet si një hije që na ndjek kudo. Është një ndjesi e përhershme që jeton brenda nesh, që ngulmon t'i pëshpëritë shpirtit tonë. Kujtimet tona, gabimet, dhimbjet dhe arritjet e humbura janë të ngjashme me rrënjët e një peme të lashtë, që zgjaten thellë në tokën e kohës së kaluar. Rrënjët, megjithëse të padukshme për syrin, vazhdimisht ndikojnë në mënyrën se si degët dhe gjethet marrin jetë, duke ndikuar në rritjen dhe lulëzimin tonë të përditshëm. Por a është e drejtë që këto rrënjë të na ngulfatin, të na shantazhojnë dhe të na mbajnë të lidhur pas një historie që nuk mund ta ndryshojmë?

Kujto, njeriu është një krijesë e kohës, një qenie që mund të ecë në vijën delikate mes asaj që ka kaluar dhe asaj që ende s'ka ndodhur. E kaluara, për shumëkënd, është një burg. Na lidh pas ngjarjeve që s'mund t'i shmangim, na mban rob të gabimeve dhe vendimeve të gabuara. Përpjekjet për t'i ndryshuar ato momente janë si përpjekje për të ndaluar dallgët e detit; një përpjekje e kotë, sepse koha nuk e kthen rrjedhën e saj. Dhe megjithatë, shumë shpesh, ne lejojmë që e kaluara të diktojë gjithçka që jemi sot, të na burgosë në mendime të errëta dhe të na marrë guximin për të ëndërruar për një të ardhme ndryshe.

Por e tashmja… Ah, e tashmja është frymëmarrja jonë e fundit dhe e vetme. Është pika ku ne ndërtojmë identitetin tonë, është çasti ku ne vendosim të ndryshojmë rrjedhën e asaj që do të vijë. Po ta mendosh, e tashmja është si një lule delikate që çel për një moment dhe më pas vyshket në të shkuarën. Në këtë çast, kemi fuqinë për të hequr zinxhirët që na mbajnë robër të një kohe që ka kaluar. Dhe megjithëse hija e së kaluarës qëndron mbi ne, është në dorën tonë të mos lejojmë që ajo të errësojë dritën e së tashmes, sepse çdo çast i sotëm është një farë për të ardhmen.

Nëse e kaluara është një hije, e ardhmja është dritë – por një dritë që varet nga mënyra si e mbajmë zjarrin e së tashmes të ndezur. Shumë shpesh, ne frikësohemi nga e kaluara jonë. Zgjohemi me të, flasim me të, kërkojmë përgjigje që kurrë s’do t’i marrim, si një jehonë që vetëm përsërit veten në boshllëk. Por çfarë është kjo frikë? A është thjesht reflektim i një dështimi, apo është një mësim i humbur mes rrënojave të së shkuarës? Kur ne lejojmë që e kaluara të shantazhojë të tashmen, ne humbim magjinë e momentit dhe mundësinë për një të ardhme të bukur. Është si të mos e ujitësh një lule sot, sepse një ditë më parë harrove ta ujitje. Dhe a nuk është kjo padrejtësi ndaj vetvetes?

Të çlirosh veten nga e kaluara nuk do të thotë ta harrosh atë. Kujtesa është pjesë e asaj që jemi, pjesë e udhëtimit tonë. Por mos lejo që ajo të bëhet një zinxhir që të lidh për të mos ecur përpara. Ne duhet ta shohim të kaluarën si një libër që kemi lexuar, nga i cili kemi marrë mësime, por që nuk e risjellim çdo ditë në jetën tonë. Nuk mund ta ndryshojmë përmbajtjen e saj, por mund të zgjedhim si të shkruajmë kapitullin e ardhshëm. Dhe ky kapitull i ardhshëm, ah, ai është gjithmonë në dorën tonë. Ne jemi poetët, filozofët dhe krijuesit e së ardhmes sonë.

E ardhmja nuk është një abstraksion, është një realitet që ndërtohet në secilën fjalë, mendim, dhe veprim të së tashmes. Dhe e bukura e këtij realiteti është se gjithçka që na pret është e mundur – po, edhe pas gabimeve, edhe pas plagëve të së kaluarës. Sepse në çdo moment të ri, në çdo frymëmarrje, ne kemi një shans të ri për të krijuar diçka të bukur, të vërtetë dhe të plotë. Dhe bukuria e këtij shansi nuk është e kufizuar; është një mundësi e përjetshme, një rreze drite që kalon përmes kohës dhe na fton të besojmë përsëri në të ardhmen, pavarësisht gjithçkaje që ka ndodhur.

Mos lejoni që e kaluara të shantazhojë të tashmen tuaj. Sepse të tashmen, atë moment të shenjtë ku të gjitha potencialet tona janë të gjalla, nuk e meriton të jetë një rob i atyre ditëve që kanë kaluar. Sepse nëse sot është e lirë, nëse sot e mbushim me dritë, e ardhmja do të vijë si një kopësht plot me lule të bardha, si një agim që çel në horizont pa asnjë re që e pengon. Le të jemi të gatshëm të përqafojmë të tashmen, me të gjitha dhimbjet dhe gëzimet e saj, si e vetmja rrugë për të ndërtuar një të ardhme të ndritshme.

#lejohetshpërndarja
#ndalohetkopjimi

Burrëria

Një burrë i vërtetë nuk është i tillë nga forca e tij fizike, por nga thellësia e shpirtit që mbart. Ai ecën nëpër jetë si një det i qetë, i heshtur, por i pafund në thellësitë e tij. Në secilin hap, ai përpiqet të kuptojë botën përtej dukshmërisë së saj, të njohë dobësinë njerëzore dhe ta pranojë atë si pjesë të natyrës së tij. Për një burrë të vërtetë, virtyti nuk është thjesht një kod moral; është mënyra se si ai qëndron përballë vuajtjeve, humbjeve dhe sfidave.

Ai nuk kërkon dominim mbi të tjerët, përfshirë gruan e tij, sepse e di se fuqia më e madhe buron nga dhembshuria dhe mirëkuptimi. Ai e vlerëson gruan jo vetëm si një shoqe, por si një shpirt i barabartë që ecën krah tij, duke përshkuar të njëjtat shtegtime të jetës. Dashuria e tij nuk është zotërim, por një lloj çlirimi – një pranim i thellë i lirisë dhe autonomisë së saj.

Një burrë i vërtetë di të heshtë kur fjalët janë të tepërta, por gjithashtu di të flasë me zë të butë kur është koha për të dëshmuar dashurinë. Ai është i durueshëm, sepse e kupton se gjithçka në jetë ka kohën e saj. Ndjenjat e tij, ndonjëherë të fshehura në thellësi, janë si rrënjët e një peme të fortë, që mbështesin dhe ushqejnë atë pemë pavarësisht stuhive të përkohshme. Ai e di se nuk mund të jetë gjithmonë mbrojtësi i saj nga bota, por do të jetë gjithmonë aty për tja mbajtur dorën, edhe kur nuk ka asgjë tjetër që mund të bëjë.

Filozofia e tij mbi jetën është e thjeshtë dhe e ndërlikuar në të njëjtën kohë. Ai e pranon se nuk mund të kontrollojë gjithçka, se fati ndonjëherë luan lojën e tij, por brenda vetes ruan gjithmonë një ndjenjë të thellë të drejtësisë dhe nderit. Një burrë i vërtetë nuk kërkon lavdi apo mirënjohje nga të tjerët. Ai vepron në heshtje, sepse e di se aktet më të mëdha ndodhin në qetësi.

Kur ai e sheh gruan e tij, nuk sheh thjesht trupin e saj apo një rol shoqëror. Ai sheh universin e saj të brendshëm, botën e pasur të ndjenjave dhe mendimeve që ajo mban brenda vetes. Dhe në atë botë, ai gjen frymëzimin për të qenë më i mirë, më i butë, më i vëmendshëm. Për një burrë të vërtetë, dashuria nuk është një detyrim, por një zgjedhje e përhershme – zgjedhja për të përkujdesur, për të mirëkuptuar dhe për të ndarë çdo çast me përulësi dhe respekt.

Ai është, në fund, një pasqyrë e virtyteve të përjetshme: durimi, ndershmëria, dhembshuria dhe një ndjenjë e thellë e përkatësisë me gjithë natyrën njerëzore.

Ah po, janë dhe ata burrat "e vërtetë", ata që e tregojnë fuqinë e tyre me mustaqe të dredhura dhe me një ton zëri që ngjan më shumë me britmën e një gomari sesa me një burrë të vërtetë. Ata që e matin burrërinë me numrin e cigareve të pira dhe gotave të alkoolit, sepse, sigurisht, asgjë nuk thotë "burrë" më shumë sesa të jetosh në një mjegull tymi dhe dehjeje. Gratë? Ah, ato nuk janë njerëz, janë thjesht objekte shumëfunksionale: pastruese, kuzhiniere, dhe kur u kujtohet atyre, një lloj kukulle për zbavitje personale.

Por ç'të thuash për këta burra "të fortë" që sa herë i përball jeta me ndonjë vështirësi, dridhen si  gjethet në vjeshtë. Aty ku burrëria e tyre shkrihet sikur të ishte prej dylli. Duket se përballimi i vërtetë i jetës kërkon më shumë se mustaqe të dredhura dhe zë urdhërues. Sa më shumë i dëgjon, aq më shumë kupton që zhurma është e madhe, por shpirti... bosh.

Ah, këta burrat "e pamposhtur", që e ndiejnë veten më të fuqishëm sa herë që zihen për ndonjë fjalë boshe apo për një shikim të shtrembër. Sepse, sigurisht, asgjë nuk tregon më shumë trimëri sesa të sulmosh dikë për gjëra që s’kanë asnjë rëndësi. E çfarë t’i bësh jetës së përditshme, kur burrëria e tyre duhet të matet me shifra: sa goditje ke dhënë, sa plagë ke marrë, apo sa herë ke përmendur armët në bisedë? Në kokën e tyre, një jetë pa rrahje dhe kërcënime është një jetë e humbur.

Pastaj, janë ato bisedat e tyre “thellësisht filozofike” për tema gangsterësh, ku çdo histori përmban një armë, një përleshje, dhe ndonjëherë një kapele me strehë. Burrat që mendojnë se forca e një trupi vlen më shumë se forca e mendjes, dhe që të zgjidhësh çdo problem me grushta është kulmi i mençurisë. E kur u vjen një problem i vërtetë përballë, papritmas, bota e tyre prej gangsteri rrëzohet si kulla prej letre që ishte në të vërtetë. Sepse për ta, në fund të fundit, burrëria nuk matet me sa herë rrihesh, por me sa herë përballesh me jetën pa u fshehur pas maskës së dhunës.

#lejohetshpërndarja
#ndalohetkopjimi

Cila është e ardhmja që po trashëgoni?

Një pyetje që rëndon mbi supet e çdo qenieje të ndërgjegjshme, e cila guxon të sodisë fatin e kësaj bote, ku secili hap duket sikur na çon drejt humnerës. Në rrugëtim të ngadalshëm, i shtyrë nga ambicia dhe lakmia, njerëzimi po lë gjurmë që nuk do të fshihen lehtë nga faqja e dheut. Baballarët e botës, të cilët janë mbërthyer në karriget e pushtetit, në zyrat e ftohta, larg zhurmës dhe dhimbjes së botës reale, a po mendojnë ata për fëmijët e së ardhmes? Apo ndoshta për ta e ardhmja është një abstraksion, një peizazh i largët që nuk i prek me të vërtetë?

Arkitektët e kësaj bote, të cilët modelojnë fatin tonë kolektiv, çfarë vizioni kanë për njerëzimin? A është e ardhmja që ata na ofrojnë e ndritur apo një grumbull hijesh të errëta, të mbushura me zjarr, përçarje dhe shkatërrim? Çfarë po kurdiset në sfondin e asaj që ata e quajnë përparim? Ne që ecim në hije, të përhumbur mes gjurmëve të tyre, duhet të pyesim veten: cilën të ardhme po na lënë si trashëgimi?

E kujt është kjo botë? A është botë që i përket të gjitha qenieve që jetojnë në të, apo është një arenë e përkohshme, një lojë brutale ku të fuqishmit bëjnë ligjin e të dobëtit janë vetëm gladiatorë që gëzojnë sunduesit? Çfarë duan të krijojnë këta zotërinj të fatit tonë? Një kopsht ku lulëzon paqja, apo një fushëbetejë të përhershme ku çel malarja e dhunës dhe murtaja e indiferencës? Nëse është kështu, atëherë për kë është ndërtuar kjo kështjellë e përgjakur? Për fëmijët tanë? A po mendoni për fytyrat e pafajshme që do të trashëgojnë një botë të copëtuar?

Ju që pretendoni se po sillni paqen, më tregoni: kush e shkakton shkatërrimin që shohim rreth nesh? Kush po i varros qytetet e lashta, tempull pas tempulli, që janë themeli i qytetërimit tonë? Kush po shuan ëndrrat e kombeve dhe shpresat e të rinjve, për të ndërtuar një realitet të ri, të rreshkur dhe të zbrazur nga jeta? A nuk janë duart tuaja që e mbjellin këtë farë të helmuar, këtë bimë që rritet nga gjaku dhe dhembja?

Ju pretendoni se po luftoni kaosin dhe terrorin, por a nuk janë veprat tuaja që e ushqejnë këtë stuhi? Luftërat që shpërthejnë si rrufe në qiellin e qetë, pa paralajmërim, a nuk janë pjellë e politikave tuaja? Terrori nuk lind vetvetiu; ai është një pasqyrim i frikës dhe padrejtësisë që mbjellin veprimet tuaja. Dhe në këtë vorbull të përhershme dhune, kush janë me të vërtetë terroristët? Ata që mbrojnë shtëpitë e tyre, tokat e tyre të lashta, apo ata që ndërtojnë me betonin e frikës dhe armëve?

Ju pretendoni se besoni në Zot, por në emrin e kujt Zoti po i vrisni krijesat e tij? Në cilën botë është e shenjtë jeta e njeriut, kur bëhet monedhë shkëmbimi në tregun e politikës dhe fuqisë? Në cilën botë një Zot që ka krijuar çdo shpirt me dashuri dhe qëllim, do të përkrahte vrasjet, shkatërrimet, dhe zhdukjen e njerëzve që ai vetë i ka krijuar? O, hipokrizia juaj nuk ka kufij! Ju qëndroni në tempujt e madhështisë dhe flisni për mëshirë, ndërsa në të njëjtën frymë, derdhni gjakun e pafajshëm mbi tokë, sikur kjo të jetë thjesht një ritual i zakonshëm.

Bota po mbytet. Dhe në këtë mbytje të ngadalshme, është e ardhmja ajo që humbet së pari. Fëmijët që ende nuk kanë ardhur në jetë janë ata që paguajnë çmimin më të lartë, për një botë që po i dorëzohet erërave të dhunës dhe lakmisë. Çfarë bote do të jetë ajo që ata do të trashëgojnë? Një botë e lodhur, e rraskapitur, e djegur nga luftërat dhe përçarjet, apo një botë ku edhe shpresa më e vogël është një luks që asnjë njeri nuk mund ta përballojë?

Ju që keni pushtetin në duart tuaja, qëndroni përballë pasqyrës dhe shikoni veten. Shikoni thellë në sytë tuaj dhe pyesni veten: çfarë bote po ndërtoni? Dhe mos harroni: çdo veprim që ndërmerrni, çdo fjalë që shqiptoni, do të gdhendet në gurin e kujtesës njerëzore, dhe fëmijët e së nesërmes do të ecin mbi këtë gur, duke mbajtur peshën e vendimeve tuaja.

Një ditë do të vijë koha kur asnjë justifikim nuk do të mjaftojë. Ajo ditë do të jetë koha e llogarisë, koha kur historia do të kërkojë përgjigje. Cila do të jetë përgjigjja juaj?

#lejohetshpërndarja 

#ndalohetkopjimi

"Mos e perplas asnjehere deren; mund te duash te kthehesh perseri prej andej."

Në një çast të vetëm, në një të trokitur të rëndë, dera përplaset pas nesh dhe për disa sekonda duket sikur çdo gjë përtej saj zhduket në harresë. Mendon se ajo derë e mbyllur, ai vendim i marrë në momentin e nxehtë, është përfundimtar. Dhe për disa, ndoshta është. Por a është vërtet kaq e thjeshtë? A mund të shkëputemi nga e shkuara jonë, nga njerëzit, kujtimet dhe vendet që kanë formësuar qenien tonë me një akt të vetëm kaq të egër, kaq përfundimtar? Ose mos vallë, diku në thellësi të shpirtit tonë, ne mbetemi të lidhur përgjithmonë me atë që lëmë pas?

Një derë e përplasur nuk është thjesht një fund. Ajo është një premtim. Një premtim për distancë, për kohë dhe reflektim. Për të mbajtur hapësirë midis vetes dhe asaj që ndoshta na ka lënduar. Por është edhe një premtim i ndrojtur, i padukshëm, që ndoshta një ditë, kur zemra të jetë qetësuar, kur plagët të jenë shëruar dhe mendimet të jenë pastruar nga mjegulla e emocioneve të shfrenuara, ne mund të zgjedhim të kthehemi. Dhe, po të duam ta pranojmë këtë ose jo, dera gjithmonë ka mundësinë të hapet sërish. Po, dera është mbyllur, por ky akt i dhunshëm është vetëm përkohësia e një sekonde në rrjedhën e pafundme të kohës sonë.

Në thelb, ne jemi qenie të mbërthyera nga paradoksi. Shpesh kërkojmë largim kur në fakt dëshirojmë afrim. E godasim derën me zemërim kur ajo që ndiejmë është dëshpërimi për të mos humbur atë që është brenda. Ne përplasim me forcë në përpjekje për të ndarë veten nga diçka që na peshon thellë në shpirt, por ndoshta, në mënyrën më të çuditshme, përplasja është një britmë për një të ardhme tjetër ku kthimi është ende një mundësi. Ne largohemi apo largojmë për të kuptuar vlerën e asaj që kemi. Dhe kështu, dera, pavarësisht nga përplasja, nuk mbyllet kurrë plotësisht. Kurrë nuk e vulos fatin tonë.

Në momentin kur zgjat dorën për ta mbyllur me forcë atë derë, mos harro se diku, në ndonjë cep të largët të jetës tënde, mund të vijë dita kur e njëjta dorë do të lëvizë butësisht për ta hapur përsëri. Sepse shpirti njerëzor është i etur për pajtim. Ndoshta jo gjithmonë me të tjerët, por me veten tonë. Të gjitha përplasjet e dyerve, të gjitha ndarjet, janë thjesht reflektime të brishta të përplasjes sonë të brendshme. A kemi guximin të kthehemi tek vetvetja, ta pranojmë dobësinë, ta pranojmë mallin për atë që lëmë pas?

Koha kalon, dhe ajo derë, pavarësisht sa shumë e kemi përplasur, nuk ka harruar dorën tonë. Ajo e mban mend. Dhe mos mendo se është vetëm dera që ne kemi përplasur; është edhe kujtesa, është dashuria, është marrëdhënia, është gjithçka që kemi hedhur mënjanë në atë çast inati. Por asgjë nuk zhduket plotësisht. Njerëzit, vendet, emocionet... ato mbeten të ndërtuara brenda nesh. Dhe dera mund të jetë një simbol i distancës, por distanca nuk është ndarje e plotë. Është vetëm një hapësirë për të reflektuar, për të kuptuar, për të rigjetur veten në qetësinë e një mendimi të thellë.

Prandaj, mos e përplas derën. Mos e përplas me forcën e një zemërimi të përkohshëm. Sepse ndoshta një ditë do të zbulosh se çdo goditje që i ke dhënë asaj dere, çdo distancë që ke krijuar, nuk ka qenë gjë tjetër veçse një cikël i pashmangshëm i kërkimit të vetvetes. Dhe ndoshta, kur të vijë koha, dera do të hapet përsëri, jo vetëm nga dora jote, por nga forca e jetës që gjithmonë kërkon pajtim. Sepse çdo përplasje dere mbart brenda saj mundësinë e një kthimi, të një fillimi të ri, të një kuptimi më të thellë.

#lejohetshpërndarja
#ndalohetkopjimi

Shkruani historinë tuaj

Mos u merrni me historitë e të vdekurve, sepse ato janë si gjethet e rëna të një vjeshte të përhershme, të cilat i mbulon dheu i harrimit. Janë fjalët e një kohe që s’këndon më, të zbehta si hije që shuhen me kalimin e viteve. Ato histori kanë përfunduar, kanë bërë rrugëtimin e tyre nëpër lumin e kohës dhe tashmë qëndrojnë të palëvizshme, si shkëmbinjtë e heshtur të një shkretëtire pa jetë. Mos lejoni që shpirtrat tuaj të zhyten në to, mos lejoni që fryma juaj e brishtë të ndalet në të kaluarën, sepse e kaluara është një pasqyrë që nuk pasqyron më asgjë përveç kujtimeve të zbehura.

Ajo që ka vlerë të vërtetë, ajo që thërret me një zë të fortë dhe të pandërprerë, është e tashmja. Është zemra që rreh tani, fryma që ndjen këtë moment, dridhja e shpirtit që endet mes ëndrrave dhe realitetit të sotëm. Shkruani historinë tuaj, jo me bojën e kujtimeve të largëta, por me dritën e gjallë të së tashmes, sepse vetëm kjo është e vërteta. Historia e të vdekurve është si një libër i përfunduar, faqet e tij tashmë janë të ngurtësuara, të lexuara, të analizuara por të patjetërsueshme. Ato janë mësime, por nuk janë më frymë, nuk janë më jeta që gjarpëron në damarët e universit. Jeta juaj është fleta e bardhë, jeta juaj është pena që ende shkruan, që ende mund të formësojë të ardhmen.

Mos jini prej atyre që jetojnë në hijet e së shkuarës, duke mbledhur grimca kujtimesh të shuara. Jini ata që mbushin qiellin e së tashmes me dritën e ekzistencës së tyre, që marrin frymë thellë dhe ndjejnë peshën e çdo frymëmarjeje si një betejë për të fituar kuptim. Bëhuni ata që shkruajnë historinë e të gjallëve, ata që ndërlidhen me dhimbjen, dashurinë, dhe gëzimin e këtij momenti. Sepse historia e së shkuarës mund të na mësojë, por vetëm të gjallët mund të ndryshojnë rrjedhën e saj. E kaluara është si një lumë që ka rrjedhur tashmë në oqean, por ju jeni burimi i një lumi të ri, një historie të re që ende nuk është shkruar.

A mos ndoshta mendoni se historia është diçka që ndodh vetëm në libra, vetëm në muzeume? Jo, historia ndodh tani, ndodh brenda jush, në çdo vendim që merrni, në çdo hap që hidhni drejt të panjohurës. E ardhmja e një populli, e një bote, nuk ndryshohet nëpërmjet statujave të së kaluarës, por nëpërmjet veprimeve të së tashmes. Mos prisni të ndryshohet bota përreth jush pa ndryshuar më parë veten tuaj. Sepse ndryshimi fillon brenda shpirtit, aty ku ndizen dritat e ëndrrave dhe pasioneve, aty ku ndihen shqetësimet dhe gëzimet, aty ku formësohen vendimet që lëvizin malet e jetës.

Mos e lini veten të rrëshqasë në prehjen e zakonshme të jetës së përditshme, mos e humbni veten në harresën e monotonisë që fsheh magjinë e ekzistencës. Sepse çdo ditë është një mundësi për të shkruar diçka të re, për të kthyer faqen e historisë suaj, për të gjetur kuptimin e vërtetë të asaj që do të thotë të jesh i gjallë. Dhe kjo histori nuk është vetëm juaja, por e të gjithë atyre që preken nga drita e jetës tuaj. Si një flakë e vogël që ndez një zjarr të madh, jeta juaj ka fuqinë të ndriçojë jo vetëm shtegun tuaj, por edhe shtegun e të tjerëve.

Sepse nuk ndryshohet gjendja e një populli, nuk ndryshohet rrjedha e historisë, derisa të ndryshohet zemra e njeriut. Gjendja e njerëzimit është pasqyra e brendësisë së tij; kur ne ndryshojmë, gjithçka përreth nesh lëviz, evoluon. Dhe kështu, ndërsa shikoni përreth, mos kërkoni ndryshimin tek të tjerët, tek e kaluara apo tek fati. Shikoni brenda vetes, sepse aty është fara ku lulëzon gjithçka. Aty, në thellësinë e qetësisë suaj, qëndron çelësi i ndryshimit, aty është drita që mund të ndriçojë historinë e ardhshme, jo të të vdekurve, por të të gjallëve, që ende kanë shumë për të shkruar."

#ndalohetkopjimi
#lejohetshpërndarja

Degradimi i shoqërisë nga mungesa e dijes

Në një qytet të humbur mes errësirës së përditshme, ku ndriçimi i shpirtit ishte zbehur aq sa askush nuk e vërente më, ndodhej një shoqëri e çuditshme, e ngulfatur nga mungesa e dijes. Njerëzit e saj, një masë e padukshme që shtrihej si një hije e rëndë, nuk ishin më njerëz në kuptimin e vërtetë të fjalës. Ata nuk mendonin më; nuk përpiqeshin të shihnin përtej hapave të tyre të ngadaltë. Kishin pranuar një ekzistencë të zymtë dhe të përsëritur, si të ishin të destinuar për të mbetur të ngujuar në një përjetësi të paqëllimtë.

Aty, dijes i ishte hapur gropa. Si një varr i thellë, ku çdo mendim i kthjellët, çdo pyetje filozofike, çdo etje për kuptim ishte zhdukur, duke lënë prapa vetëm errësirën e harresës. Dhe kur harresa e përfshin shpirtin, atëherë njeriu bëhet një vegël e thjeshtë në duart e rrethanave. Ai nuk pyet më; ai nuk aspiron. Një shoqëri e tillë nuk përpiqet të kërkojë ndriçimin, sepse ka harruar se ndriçimi ekziston. Ai është i mbuluar nga prangat e vetëkënaqësisë, që e pengojnë të mendojë se diçka më e mirë mund të jetë.

Sikur dijen të mos e kishin mohuar, ndoshta do të kishin parë se vetë mungesa e saj ishte rrënja e të gjitha plagëve të tyre. Po ç’vlerë ka dija në një botë ku vullneti për të njohur është asgjësuar? Njerëzit kishin humbur aftësinë për të vënë në pikëpyetje realitetin e tyre. Dhe kur njeriu pushon së pyeturi, ai pushon së ekzistuari në të vërtetë.

Gjithçka ishte bërë një lojë mekanike, një cikël i pakuptimtë ku secili mbante një maskë, duke u përshtatur në mënyrë të pavetëdijshme me mjerimin kolektiv. Ishte një shoqëri ku frika nga dija kishte fituar, sepse dija sjell përgjegjësi, dhe përgjegjësia kërkon përballje me të vërtetat e tmerrshme të ekzistencës. Kjo frikë ishte futur aq thellë në shpirtin e tyre saqë përpjekja për të mësuar, për të kuptuar, ishte e barabartë me një mëkat. Sikur çdo e vërtetë të zbulohej, do të rrëzohej iluzioni i qetësisë së tyre të rreme.

Ishte një botë ku librat ishin vetëm zbukurime, ku mendimi i lirë ishte i heshtur. Aty nuk kishte më shpresë për përparim, sepse përparimi kërkon një rrugë drejt së vërtetës, dhe kjo rrugë ishte mbyllur prej kohësh. Njerëzit nuk e kuptonin më vuajtjen e tyre, nuk e shihnin varfërinë e mendjes që i mbante të shtypur. Ata jetonin në një ndjenjë të gënjeshtërt lirie, të bindur se ishin të lumtur, ndërkohë që shpirtrat e tyre thithnin dhimbjen e mosdijes. Dhe asgjë nuk është më e hidhur se lumturia e pavërtetë, ajo që i verbon njerëzit dhe i largon nga e vërteta.

Në këtë qytet të verbër, njeriu që guxonte të pyeste, të kërkonte ndriçim, shihej si një i marrë, një i huaj në mes të të gjithëve. Ata e dënonin, jo sepse e urrenin, por sepse kishin frikë prej tij. Kishin frikë se pyetjet e tij do të zgjonin tek ata dëshirën për të ditur, dhe kjo dëshirë do t’i dërgonte në një udhë të panjohur, të rrezikshme, ku iluzionet e tyre do të binin si gjethet e vjetra nga një pemë e tharë.

Por në thellësinë e kësaj errësire, një fije drite vazhdonte të mbijetonte. Ishte drita e kujtesës, e asaj që dikur kishte ekzistuar, e një kohe kur njerëzit pyesnin, kur përpiqeshin të kuptonin. Kjo dritë jetonte në zemrën e atij individi që nuk ishte dorëzuar ende. Ai e kuptonte se për ta ndryshuar botën, duhej të ringjallte zjarrin e dijes brenda saj. Duhej t’u mësonte të tjerëve se dija nuk është armik, por çlirim; nuk është barrë, por dritë që të udhëheq përmes errësirës.

Dhe ndoshta, një ditë, ajo fije drite do të rritet mjaftueshëm për të përshkuar gjithçka. Por deri atëherë, qyteti do të mbetej i heshtur, duke pritur që vetëdija të rilindte në gjirin e tij të ftohtë.

#lejohetshpërndarja
#ndalohetkopjimi

Dritë dhe Hije: Mbi paragjykimin dhe drejtësinë

Në një botë ku gjykimi është i pandalshëm si një ritëm i pambarimtë, një kordon që lidh të kaluarën me të ardhmen, njeriu qëndron mes dy poleve: dëshira për të qenë i drejtë dhe forca e madhe e paragjykimeve, të cilat janë si hije që ndjekin çdo hap të tij. Paragjykimi nuk është një erë që fryn hapur mbi ndërgjegjen, por një furtunë e fshehtë që del nga errësira e vetëdijes. Është një shkëndijë e vjetër, e mbartur nga kohërat, që ndez flakë të reja në mendjen e njeriut sa herë që përpiqet të kuptojë të tjerët.

Njeriu ka ndërtuar mure brenda vetes, mure që janë ngritur në heshtje, pa u vënë re. Këto mure janë ndërtuar nga gurët e frikës, frika e të panjohurës, e tjetrit, e çdo gjëje që ndryshon nga ai vetë. Dhe, ndonëse përpiqet të jetë i drejtë, ai e sheh botën përmes këtyre mureve. Çdo njeri që kalon para tij shihet jo për atë që është, por për atë që paragjykimi ka vendosur të jetë.

A mund të jetë gjykimi i drejtë kur është i përlyer nga gjurmët e të kaluarës? Paragjykimi është i rrënjosur thellë, duke u ngjitur në vetëdijen e njeriut si një lloj paraziti që merr frymë brenda tij. Si mund të jemi të lirë kur vetë liria jonë është e lidhur me zinxhirët e mendimeve që nuk na përkasin plotësisht? Ndoshta, gjithmonë kemi menduar se jemi të drejtë, por ndoshta, ajo që kemi gjykuar të drejtë, ka qenë gjithmonë e deformuar nga hije që nuk jemi të vetëdijshëm se janë aty.

Në zemrën e çdo përpjekjeje për drejtësi ekziston një betejë: një përpjekje për të shpëtuar nga hija që ne vetë kemi krijuar. Përpjekja për të gjykuar drejt është një luftë me kohën, me historinë tonë personale dhe kolektive, me gjithë ato forma dhe fytyra që jeta na ka imponuar. Ne nuk jemi të lirë, dhe në këtë fakt qëndron tragjedia e gjykimit tonë. Nuk jemi të lirë, sepse çdo mendim, çdo vlerësim, çdo vendim është i lidhur me diçka që nuk mund të preket me dorë, por që është aq reale sa edhe guri i një ndërtese të vjetër.

E megjithatë, njeriu kërkon të jetë i drejtë. Ai kërkon dritën, duke harruar se edhe vetë drita është e ngarkuar me hije. Ajo që ne quajmë dritë, është ndoshta vetëm një formë e re e errësirës. Dhe njeriu vazhdon të gjykojë, vazhdon të shohë të tjerët përmes perdeve të paragjykimeve, të cilat ai as që i di se janë aty.

Më tepër se kurrë, ndoshta është koha të ndalojmë dhe të meditojmë mbi këtë ndarje të pafundme që kemi krijuar mes drejtësisë dhe paragjykimit. Kjo ndarje nuk ekziston në realitet, sepse çdo gjykim është gjithmonë një gjykim i cunguar. Dhe, në fund të fundit, drejtësia nuk është asgjë më shumë se një përpjekje e përjetshme për të kapërcyer atë që nuk mund të kapërcehet.

Njeriu, me gjithë ndërlikimet dhe pasiguritë e tij, duhet të pranojë që nuk mund të jetë kurrë plotësisht i drejtë. Dhe në këtë pranim ndoshta qëndron vetë rruga drejt çlirimit të tij. Sepse të pranosh se je i përlyer nga paragjykimi është hapi i parë drejt një forme më të thellë të vetëdijes. Vetë pranimi i këtij defekti është akti më i lartë i drejtësisë që mund të bëjmë për veten dhe për të tjerët.

Por a është kjo mjaftueshëm? A mund të mjaftojë vetëm të dish se nuk je i drejtë? Ose ndoshta njeriu duhet të vazhdojë të luftojë, jo për të qenë i drejtë, por për të qenë i vetëdijshëm. Sepse në fund, paragjykimi nuk është vetëm një gabim i mendjes, është një errësirë e shpirtit. Dhe të ndriçosh këtë errësirë kërkon një dritë të brendshme, një flakë që mund të ndizet vetëm nga përpjekja e përhershme për të kuptuar tjetrin përtej mureve, përtej hijes, përtej asaj që duket.

Në këtë betejë të heshtur, ne përballemi jo vetëm me të tjerët, por me veten tonë. Paragjykimi na mëson se jemi më të vegjël se sa mendojmë, më të lidhur me botën se sa duam të pranojmë. Dhe ndoshta, në këtë njohuri të dhembshme qëndron fillimi i së vërtetës sonë të re.

#lejohetshpërndarja
#ndalohetkopjimi

Patriotizmi

Sa herë që mendoj mbi këtë botë të përbërë prej iluzionesh dhe rregullash të ndërtuara nga duart e njeriut, më kaplon një lloj përbuzjeje e thellë, një neveri që ngrihet nga vetë thelbi i ekzistencës sime. Patriotizmi? Ah, sa shpesh e dëgjoj këtë fjalë të thurur në hymne e flamuj që lartësohen mbi kokat e turmave. E si është e mundur që një koncept i tillë të zërë kaq shumë vend në mendjet e njerëzve? Çfarë është në thelb, përveçse një justifikim për të mbuluar gabimet, për të fshehur krimet dhe për të lavdëruar turpin?

Patriotizmi është shpesh një shpellë e errët ku njeriu i frikësuar hyn për t’u mbrojtur nga realiteti. Dhe si çdo shpellë e tillë, ai nuk i ofron dritë, por i jep një strehë të përkohshme gënjeshtrash. Aty, njeriu mban veten të zhytur në një ëndërr që është thurur jo nga duart e tij, por nga duart e të tjerëve, nga ata që duan të kontrollojnë dhe të shfrytëzojnë dobësinë e tij.

Kur dëgjoj të flitet nga çdokush për "dashurinë" ndaj atdheut, nuk e shoh si një ndjenjë të pastër dhe fisnike, por si një maskë. Një maskë që njeriu i dobët e vesh për të fshehur frikën e tij nga e panjohura, nga humbja e vetëkontrollit, nga humbja e vetvetes. Patriotizmi i njeriut është shpesh një iluzion i ndërtuar për të mbuluar boshllëkun brenda tij. Ky boshllëk është aq i frikshëm, aq i përbindshëm, saqë kërkon të mbushet me diçka, çfarëdo qoftë ajo, dhe ja ku vjen patriotizmi, si një shpëtim, si një armë për të shmangur përballjen me vetveten.

Por çfarë ndodh kur njeriu përballet me këtë boshllëk? A ka ndonjë gjë më të tmerrshme se sa të zbulosh se të gjitha ato që ke mbrojtur, të gjitha ato për të cilat ke luftuar, janë veçse gënjeshtra? Aty fillon rrënimi. Fillon agonia e shpirtit, një agoni që nuk ka fund, sepse nuk është thjesht humbje e një ideje; është humbje e identitetit. Kur patriotizmi shembet, bashkë me të shembet dhe njeriu, sepse ai e ka lidhur veten aq ngushtë me këtë ide të krijuar, sa që humbja e saj është si humbja e shpirtit.

E çfarë është ky shpirt? A ekziston ai jashtë ideve të ngurta që na janë imponuar që nga lindja? Ne mendojmë se jemi të lirë, se jemi qenie që mund të zgjedhim fatin tonë, por e vërteta është më e errët. Ne nuk jemi gjë tjetër përveçse krijesa të formuara nga normat e shoqërisë, nga rregullat që të tjerët kanë vendosur për ne. Patriotizmi është një ndër këto rregulla, një ndër ato kafazet e padukshme që na mban të lidhur, që na bën të besojmë se jemi të mëdhenj, të fuqishëm, por në të vërtetë jemi vetëm skllevër të mendimeve të imponuara.

Sa i lig është ai njeri që fshihet pas flamurit? Sa herë një kriminel mbulon gjakun e duarve të tij me pretekstin e dashurisë ndaj atdheut? Dhe sa herë masa e verbër, në vend që të refuzojë këtë turp, e pranon atë si heroizëm? Nuk ka asgjë më të ligë se njeriu që gjen justifikime për mizoritë e tij në emër të patriotizmit. Kjo strehë është e fundit, sepse kur të gjitha justifikimet dështojnë, kur të gjitha mashtrimet janë zbuluar, njeriu i lig kthehet tek ajo që mendon se është e patundshme, tek dashuria për vendin e tij. Një dashuri që, në të vërtetë, nuk është asgjë më shumë se një mjet për të mbrojtur veten e tij, jo vendin.

Por a është patriotizmi ndonjëherë i vërtetë? A mund të ekzistojë dashuria e sinqertë për një koncept aq abstrakt si atdheu? Apo është gjithmonë e lidhur me interesin personal, me frikën për të humbur diçka që ne e konsiderojmë si pjesë të vetes? Më duket se e vetmja dashuri e vërtetë është ajo që nuk kërkon reciprocitet, ajo që nuk varet nga asnjë marrëveshje ose ide e paracaktuar. Por në rastin e patriotizmit, gjithmonë ekziston diçka që kërkohet në këmbim: siguri, identitet, përkatësi. Dhe këto janë vetëm forma të maskuara të egoizmit.

Ah, sa i lig është njeriu! Ai kërkon strehë pas ideve të mëdha për të mbrojtur veten nga e vërteta e tmerrshme e ekzistencës së tij. Ai nuk mund të përballojë boshllëkun, dhe kështu, ndërton kështjella të rreme me emra të ndritur si “atdheu”, “nderi”, “patriotizmi”. Dhe kur këto kështjella rrëzohen, ai mbetet i zhveshur, pa asgjë tjetër përveç boshllëkut që gjithmonë e ka trembur.

Por a ka shpëtim për njeriun? A mund të shpëtohet ai nga ky rreth vicioz i gënjeshtrave dhe iluzioneve? Mbase vetëm në momentin kur ai pranon që nuk ka asgjë të vërtetë përveç vetëdijes së tij të pastër, kur ai pranon që gjithçka që ka mbajtur ka qenë vetëm një trillim i kotë, atëherë ndoshta do të gjejë një farë paqeje. Por kjo është një paqe e hidhur, një paqe që vjen vetëm pasi çdo iluzion është shkatërruar, pasi çdo strehë është shembur.

Në fund të fundit, patriotizmi nuk është gjë tjetër veçse një reflektim i dobësisë njerëzore, një maskë për ta mbrojtur njeriun nga frika e thellë që ai ka ndaj vetvetes dhe botës përreth tij. Dhe ata që e përdorin këtë maskë për të fshehur ligësinë e tyre, ata që bëjnë krime në emër të kësaj ndjenje, janë më të poshtër se çfarë mund të përfytyrojë njeriu. Sepse në fund të fundit, patriotizmi nuk është asgjë tjetër përveçse streha e fundit e një të poshtri.

Patriotizmi. Një fjalë e madhe, e rëndë, që peshon mbi njeriun si një barrë e padukshme. Shpesh, ne e marrim këtë barrë pa e kuptuar, duke ndjekur rrjedhën e jetës si të ishim të destinuar të lindnim nën flamujt dhe kufijtë që të tjerët kanë vizatuar për ne. Por a e zgjedhim vërtet atdheun tonë, ashtu si nuk zgjedhim ditën e lindjes apo emrin që na jepet? Çdo gjë na imponohet, dhe ne pranojmë, sepse jeta është më e lehtë kur thjesht pranon. Por është një lehtësi që na lë të verbër përballë absurditetit të gjithçkaje që na rrethon.

Në këtë botë të çuditshme e të ftohtë, ku gjithçka është kaos, njeriu kapet pas çdo lloj kuptimi që mund të gjejë, sado iluzionar të jetë. Kështu, patriotizmi bëhet një lloj strehe, një lloj besimi që të mbron nga pafundësia e absurditetit. E megjithatë, në thelb të tij, ai është po aq absurd sa çdo tjetër konstrukt shoqëror. Njeriu që lufton dhe vdes për një copë toke, që e konsideron të shenjtë vetëm sepse ndodhet brenda disa kufijve të vendosur rastësisht, është thjesht një tjetër njeri që përpiqet të gjejë kuptim në një univers pa kuptim.

Absurd. Kjo është fjala që përshkruan gjithçka. Në përpjekjet tona për të ndërtuar struktura të qëndrueshme në një botë që rrënohet nga vetë natyra e saj, ne e gjejmë veten duke besuar në gjëra të kota. Patriotizmi është një ndër këto gjëra që na mban larg mendimit të tmerrshëm se nuk ka asgjë përtej nesh, asgjë për të cilën të vdesim apo të jetojmë, përveç momentit të tanishëm.

Por a është e mundur të jetosh pa këtë iluzion? Albert Kamy, i fiksuar me idenë e absurditetit, do të thoshte po, por vetëm nëse njeriu është i gatshëm të pranojë këtë absurditet pa u zhytur në dëshpërim. Njeriu absurd, ai që zgjedh të përballet me jetën pa justifikime, është ai që jeton përtej patriotizmit, përtej ideve të ngurta të kombit apo ndonjë kauze të madhe. Ai është ai që sheh botën siç është, pa filtra, dhe e kupton se çdo përpjekje për të vendosur rend në këtë kaos është një gënjeshtër.

Dhe prapë, njeriu që refuzon këtë gënjeshtër, që refuzon të veshë maskën e patriotit, shihet si një tradhtar, si një i huaj në botën e tij. Ai është ai që nuk i përket asnjë vendi, asnjë flamuri, asnjë bindjeje, përveç bindjes së tij ndaj të vërtetës së brendshme: që bota është një vend pa kuptim dhe që kuptimi duhet të krijohet nga brenda, jo nga jashtë. E ky është rebelimi i tij: jo një rebelim i dhunshëm, por një rebelim ndaj vetë ekzistencës.

Kjo është ajo që e bën njeriun absurd kaq të fuqishëm, dhe njëkohësisht kaq të vetmuar. Ai është i vetmi që ecën përtej kufijve të vendosur nga shoqëria, i vetmi që refuzon të nënshkruajë një marrëveshje me absurditetin për të gjetur ngushëllim në një iluzion si patriotizmi. Ai nuk lufton për flamuj, për atdhe, por për vetë ekzistencën e tij, për lirinë e tij për të qenë ai që është, në një botë që nuk ka nevojë për justifikime.

Por a është ky një akt heroik? Apo thjesht një tjetër përpjekje për të gjetur një formë kuptimi në një jetë pa kuptim? Kamy do të thoshte se nuk ka heroizëm në rebelimin absurd, sepse nuk ka shpërblim, nuk ka fund të lavdishëm. Ka vetëm jetën, ashtu siç është, me gjithë absurditetin dhe pafundësinë e saj. Njeriu që pranon këtë është një njeri që ka zgjedhur të jetojë në të vërtetë, pa streha të rreme.

E kështu, ndërsa të tjerët mbushen me krenari dhe nder për vendin e tyre, njeriu absurd qëndron mënjanë, i qetë në vetëdijen se çdo flamur që valëvitet është vetëm një copë pëlhurë në erë. Çdo kufi është një vijë e vizatuar mbi tokë që s’ka kuptim përtej mendjes së njeriut. Dhe çdo luftë për atdhe është një akt i kotë, një luftë që luftohet kundër vetë natyrës së njeriut për të gjetur kuptim aty ku nuk ka asnjë.

#ndalohetkopjimi
#lejohetshpërndarja

Pjekuria

Jeta njerëzore është e mbushur me sprova, por aty ku mendja dhe zemra takohen në një rrugëtim të pashmangshëm, shfaqet pjekuria – një udhëheqës i heshtur, një dritë e zbehtë që ndriçon shpirtin në momentet më të errëta. Të dëshirosh një jetë pa dhimbje, pa emocione negative, pa sfida – a nuk është ky një iluzion i shpirtit të lodhur? Mendjelehtësia e tillë shfaqet si një strehë e përkohshme, një shteg i shtruar me gënjeshtra. Sepse vetë jeta është një fllad i trazuar ku nuk mund të përjashtosh dhimbjen, zhgënjimin dhe dëshpërimin – ndjenja që lindin jo vetëm nga armiqtë, por shpesh nga ata që më së shumti i do. Në këtë ndërlidhje të pashmangshme, pjekuria na thërret të pranojmë. Jo një pranim i dorëzuar, por një pranim i heshtur dhe i plotë se çdo gjë që ndodh, ndodh për të na mësuar, për të na kalitur.

Pjekuria nuk është thjesht të pranosh sfidat e jetës, por të kuptosh thellësinë e tyre. Jeta, me gjithë ndryshueshmërinë dhe brutalitetin e saj, na provon të gjithëve. Askush nuk shpëton nga sfidat, as nga ato të mëdha që tundin themelet e qenies sonë, as nga ato të vogla që gërryejnë ditën pas dite. Dhe në këtë udhëtim, ku çdo hap është një provë, një përballje me të panjohurën, pjekuria është ajo që na mban për dore. Të përballesh me jetën, me guxim, me qetësi – të jesh gati për çdo stinë të shpirtit, qoftë ajo dimri i ftohtë i vetmisë apo pranvera e ngrohtë e dashurisë.

Në këtë udhëtim, pjekuria na mëson se lumturia nuk është një qëllim i fiksuar në horizonte të largëta, por një ndjesi e rrallë që ngrihet nga brenda. Ajo nuk varet nga rrethanat, nga të tjerët, nga jeta e jashtme. Lumturia është një moment, një fllad i lehtë që prehet mbi krahët tanë për një çast të shkurtër, vetëm për të ikur sërish. Dhe nëse ne e lidhim lumturinë tonë me ngjarjet e jashtme, do të mbetemi gjithmonë në kërkim, gjithmonë në ankth. Pjekuria na mëson se lumturia është brenda nesh, e varur vetëm nga ne – dhe kur e ndiejmë atë, duhet ta përqafojmë, pa e kërkuar më tej, pa e ndjekur përtej mundësive tona.

Por pjekuria është më shumë se një ndjenjë e qetë brenda vetes. Ajo është një dritë që na shtyn të përballemi me problemet e jetës pa u ankuar, pa u mbuluar nga pesha e tyre. Çfarë është ankesa, përveçse një strehim i përkohshëm për mendjen që refuzon të përballet me realitetin? Pjekuria është të kuptosh se zgjidhja e çdo problemi qëndron në përballjen e tij me kurajë dhe qetësi. Në vend që të zhytësh shpirtin në ankim, më mirë është të ndërtosh një rrugë drejt zgjidhjes, një udhë e ngushtë, por e fortë.

E në të njëjtën kohë, pjekuria është edhe ndërtimi i marrëdhënieve të vërteta. Nuk është e mjaftueshme të bashkëjetosh me dikë; bashkëjetesa është art, një simfoni e brendshme që kërkon bashkëpunim, mirëkuptim dhe ndershmëri. Një marrëdhënie e fortë nuk ndërtohet vetëm mbi dashuri, por mbi një dialog të përhershëm mes mendjes dhe zemrës. Të jesh me dikë nuk është thjesht një zgjedhje e përkohshme; është një vendim që përfshin çdo frymëmarrje, çdo gjendje të jetës. Pjekuria qëndron në aftësinë për të bashkëjetuar në çdo vendim, për të pranuar se çdo veprim, çdo fjalë, çdo mendim është një pjesë e bashkëjetesës.

Ndonjëherë, ky udhëtim na çon në pikëllim të thellë. Tjetri përballet me errësirë dhe ne, edhe nëse nuk e ndiejmë atë pikëllim, duhet të japim dritë, të ofrojmë një ngushëllim që ndoshta nuk mund ta shohim vetë. Të japësh pozitivitet në momentet kur tjetri ndihet i mposhtur është një nga format më të thella të dashurisë. Dhe pjekuria, në këtë kontekst, është të ndash edhe ato emocione që nuk i ndjen – të qash dhe të qeshësh bashkë me dikë, edhe kur arsyeja nuk qëndron brenda teje, por te tjetri.

Falja është një akt tjetër i madhësisë së pjekurisë. Të kërkosh falje jo sepse ke gabuar, por sepse dëshiron të qetësosh një shpirt të trazuar – ky është një art që vetëm pjekuria e vërtetë mund ta kuptojë. Nuk është çështje krenarie apo drejtësie, por një përpjekje për të ndërtuar paqe, për të mbajtur gjallë atë lidhje që na mban të bashkuar.

Në fund, çdo marrëdhënie, çdo lidhje, çdo dashuri është një kujtesë e përhershme e arsyes pse jemi bashkë. Kur sfidat e jetës na tundin dhe tundimet e së përditshmes na largojnë, duhet gjithmonë të kujtojmë pse zgjodhëm të jemi aty. Pjekuria është të mos kapemi pas çastit të zemërimit, por pas kujtimit të arsyes së përbashkët, pas shpresës dhe dashurisë që na solli në këtë udhëtim.

Dashuria dhe arsyeja janë dy anët e së njëjtës monedhë, të lidhura pazgjidhshmërisht në një vallëzim të përjetshëm. Të dashurosh me arsye është të zgjedhësh të jesh i qëndrueshëm, të arsyetosh me dashuri është të zgjedhësh të jesh i dhembshur. Në këtë ndërthurje, pjekuria është urë që lidh zemrën dhe mendjen – një urë që na udhëzon të jetojmë, jo thjesht të ekzistojmë.

Për ta përmbledhur :

Është mendjelehtësi të dëshirosh që të mos përjetosh emocione negative, qoftë edhe nga njerëzit e tu të dashur.

Pjekuri është të pranosh se jeta i ka të gjitha sprovat dhe se askush nuk mund të shpëtojë nga sprovat.

Pjekuri është të pranosh që ti do kalosh gjithçka në jetë dhe të jesh gati për këto gjëra.

Pjekuri është të pranosh se nuk ka lumturi në këtë botë por pika lumturie të cilat varen vetëm nga ty.

Pjekuri është që të mendosh zgjidhjen pasi je sprovuar me një problem, jo të ankohesh për problemin.

Pjekuri është të bashkëpunosh me atë që do për të bashkëjetuar me çdo vendim të jetës.

Pjekuri është të bashkëjetosh me tjetrin,jo thjesht të jetosh me tjetrin.

Pjekuri është të japësh pozitivitet kur tjetri ndihet i demoralizuar edhe pse nuk sheh një zgjidhje për të.

Pjekuri është të qash dhe të qeshësh bashkë me tjetrin pa e lënë vetëm edhe pse ti ske arsye të qash apo të qeshësh.

Pjekuri është të kërkosh falje edhe kur nuk gabon për të qetësuar situatën me atë që do.

Pjekuri është të mos qëndrosh në vetmi për një gabim që bën i/e dashuri/a por të gjeni një mënyrë për të mirëkuptuar njeri-tjetrin.

Pjekuri është të kujtoni gjithnjë arsyen pse jeni bashkë,jo të kapeni pas shkaqeve që rrezikojnë bashkëjetesën.

Pjekuri është të dashuroni me arsye dhe të arsyetoni me dashuri...

#lejohetshpërndarja
#ndalohetkopjimi

Fjala 

"Çdo fjalë që shprehet pa ndjenjë është e thatë. Çdo ndjenjë që nuk shprehet është e dhimbshme."

Nuk e di kur ka nisur për herë të parë fjala, por ajo që është e sigurt është se në fillim të çdo fjale ishte ndjenja – një uragan i heshtur që përvëlonte thellësitë e shpirtit, duke kërkuar të dalë, të bëhet zë, të bëhet jetë. Por fjala, nëse shkëputet nga kjo burimësi, nga kjo ndjenjë e brendshme që e ushqen, shndërrohet në diçka të zbrazët, një murmurimë e largët në erën e harresës. Si një degë e tharë që thyhet nën peshën e vet, çdo fjalë që del nga buzët pa frymën e zemrës është një boshllëk që përhapet, që ndot hapësirën, që përplaset në heshtjen e universit pa kurrfarë jehone.

Por më e thellë dhe më e trishtë është ndjenja që mbetet e pashprehur. Ajo që rri brenda nesh, e burgosur, duke trokitur në muret e shpirtit me një ankth të padukshëm. Kjo ndjenjë është si një plagë që nuk duket, por që dhemb në çdo frymëmarrje. Çdo herë që mbajmë një emocion brenda, duke mos gjetur guximin ose gjuhën për ta shprehur, ai bëhet si një zjarr i heshtur, që na përvëlon qetësisht brenda nesh, pa shpërthyer kurrë. Kjo dhimbje e fshehur, e paqartë, është më e vështira për ta përballuar, sepse nuk ka fjalë që mund të na shpëtojë. Nuk ka zë që mund ta çlirojë.

Në këtë tension të brendshëm, ndjenja dhe fjala jetojnë në një lloj marrëdhënieje të ndërlikuar, një simbiozë të dhimbshme dhe të bukur njëkohësisht. Çdo fjalë që mbart brenda saj një ndjenjë është si një degë e gjelbëruar që lulëzon dhe jep fryte. Ajo ka një jetë të vetën, dhe kur thënia del nga buzët e dikujt, prek jo vetëm ajrin, por edhe zemrat e atyre që e dëgjojnë. Në atë moment, ne kuptojmë se fjala është më shumë sesa një tingull i thjeshtë – është një mostër e brendësisë, një përqafim i botës sonë të brendshme me botën e jashtme.

Por çfarë ndodh me ato ndjenja që nuk gjejnë kurrë fjalët për t'u shprehur? Ato mbeten të fshehura në qendrat më të thella të qenies, duke formuar shtresa mbi shtresa dhimbjeje, të cilat koha vetëm i përforcon. Shpirti mbushet me shenja të padukshme, me kujtime që asnjëherë nuk u thanë, me dashuri që kurrë nuk u pranua, me lot që kurrë nuk rrodhën. Kjo dhimbje e heshtur është më e fortë se çdo fjalë që mund të thuhet, sepse ajo nuk ka as fillim, as fund – është thjesht një prani e pafundme, që rri pezull në ajër, si një mjegull e trishtë që përqafon çdo cep të ekzistencës sonë.

Në heshtjen e saj, ndjenja e pashprehur bëhet si një lum i nënndheshëm, që rrjedh në fshehtësi, duke gërryer nga brenda themelet e shpirtit. Çdo herë që një emocion mbahet brenda, ai humbet diçka nga natyra e tij e lirë dhe e gjallë. Si një zog që nuk ka krahë për të fluturuar, ndjenja e pashprehur mbetet rob i kafazit të vet, duke u përpjekur të dalë, por pa mundur të gjejë rrugën.

Por a janë fjalët gjithmonë të mjaftueshme për të kapur thellësinë e një ndjenje? A mundet që zëri ynë të bartë tërë atë barrë që na rëndon zemrën? Në thelb, ndjenja është kaq e papërkufizueshme, kaq e rrëmbyeshme dhe kaq e ndërlikuar, saqë edhe fjala më e bukur, më e pastër, duket si një reflektim i zbehtë i saj. Megjithatë, ne përpiqemi – përpiqemi të shprehim, të nxjerrim, të japim jetë me anë të fjalëve, sepse pa këtë përpjekje, shpirti ynë do të mbetet gjithmonë një burg i ndjenjave të pashprehura, një shkretëtirë e pafund dhimbjeje të fshehta.

Pra, kur fjala dhe ndjenja gjejnë njëra-tjetrën, kur tingulli mbart peshën e emocioneve të thella, ndodh diçka e mrekullueshme: një rilindje, një çlirim. Fjala bëhet një urë midis shpirtit dhe botës, një dritare për të parë dhe për t'u parë. Dhe ndjenja, më në fund e liruar nga prangat e heshtjes, merr frymë për herë të parë jashtë trupit tonë, si një erë që udhëton nëpër fusha të gjelbra, duke prekur çdo gjë që takon.

Në fund, ndoshta nuk është aq e rëndësishme se sa e saktë është fjala, se sa bukur tingëllon ajo. E rëndësishme është që ajo të jetë një zë i zemrës, një jehonë e asaj që rrjedh brenda nesh. Dhe kështu, çdo fjalë që del me ndjenjë është një fitore ndaj dhimbjes, një përqafim i jetës, një thirrje për të jetuar dhe për të ndjerë pa frikë. Sepse në fund të fundit, jeta është kjo: një dialog i pafund mes fjalës dhe ndjenjës, mes asaj që themi dhe asaj që ndiejmë.

#lejohetshpërndarja 

#ndalohetkopjimi

Nga përvoja ime me njerëzit, kam analizuar 4 lloj tipash në aspektin psikologjik.

Janë 4 lloj njerëzish:
Ata që e mbajnë shtëpinë pastër por jo gjërat në vendin e duhur.
Ata që i mbajnë në vendin e duhur por jo pastër.
Ata që e mbajnë pastër dhe në vendin e duhur.
Ata që nuk e mbajnë as pastër dhe as në vendin e duhur.

Në çdo moment të qenies sonë, ne ndërtojmë brenda vetes një shtëpi të padukshme, një vend të fshehtë ku shpirtërat tanë prehen, luftojnë, përballen me të shkuarën dhe të ardhmen, ku gjejmë ngushëllim ose hutim. Dhe në këtë shtëpi të brendshme, ashtu si në çdo shtëpi të ndërtuar nga tulla e gëlqere, ekzistojnë katër lloj njerëzish, katër shtegtarë të rrugëtimit të përhershëm të jetës.

E para është ai njeri që përpiqet të mbajë shtëpinë e tij të pastër. Ai pastron çdo cep, heq çdo papastërti që mund të grumbullohet, për të krijuar hapësira të lira për frymëmarrjen e shpirtit. Por nuk arrin t'i vendosë gjërat në vendin e tyre. Jeta e tij është një vorbull përpjekjesh për të gjetur qetësinë përmes pastërtisë, por mbetet gjithmonë një çrregullim i brendshëm, një paqartësi se ku shkojnë gjërat me të vërtetë. Ai rregullon botën e tij të jashtme, por brenda vetes mbetet një kaos i heshtur. Si një piktor që lyen me ngjyra të ndritshme, por nuk arrin ti japë kuptim përfundimtar tablosë së tij, ai e jeton jetën duke kërkuar simetri në një univers që refuzon të jetë linear.

Pastaj vjen ai njeri që vendos çdo gjë në vendin e tij. Çdo send është i renditur sipas një logjike të ftohtë dhe të përkryer, ku çdo objekt ka kuptim dhe qëllim, çdo detaj është i menduar deri në imtësinë më të vogël. Por pastërtia është e parëndësishme për të. Në këtë shtëpi, ku gjithçka ka vendin e saj, pluhuri i harresës mbulohet mbi mobilie, ndërsa brenda tij qëndron një zbrazëti e ngurtë. Shpirti i tij, i përqendruar në rregull, nuk ka vend për të prekur atë papastërti të natyrshme të jetës. Ai është si një arkitekt që krijon struktura madhështore, por harron të vërë dritë në dhomat ku jetojnë njerëzit. Rregulli i tij e mbyt spontanitetin, dhe njeriu që gjithçka e vë në vendin e vet, ndonjëherë harron të vendosë zemrën e tij në vendin që e pret.

Të tretët janë ata të rrallët që e mbajnë shtëpinë pastër dhe çdo gjë në vendin e saj. Në pamje të parë, ata janë përkryerja, harmonia mes pastërtisë dhe rregullit, duket sikur kanë zbuluar misterin e jetës dhe e kanë kapur atë në duar. Çdo gjë shkëlqen në simetri, çdo gjë është e pastruar deri në ndjenjën më të hollë të ekzistencës. Por, nganjëherë, në këtë botë perfekte mungon ndonjë element thelbësor, një grimë papërsosmërie që i jep kuptim kaosit. Jeta e tyre është si një poezi e shkruar me rregulla të rrepta, por që mungon një fjalë spontane, një ndjenjë e thellë që i bën vargjet të marrin frymë. Ata janë poetët e heshtur të ekzistencës, që mbajnë ekuilibër mbi një litar të hollë, të frikësuar mos e humbin atë simetri të përsosur që kanë krijuar. E megjithatë, jeta është më shumë sesa rregull dhe pastërti. Ndonjëherë, një çrregullim i vogël, një shpërthim i papritur, është ajo që i jep shpirtit atë që ai me të vërtetë kërkon.

Dhe pastaj janë ata të fundit, ata që nuk kujdesen as për pastërtinë e as për rregullin. Shtëpitë e tyre janë labirinte ku çdo cep është mbushur me gjëra të harruara, objekte pa kuptim, kujtime që nuk kanë gjetur kurrë vendin e tyre. Ata jetojnë në një kaos të plotë, duke u përpjekur të mbijetojnë mes rrëmujës që i rrethon, si anijet që lundrojnë në një det të stuhishëm, të pafuqishëm për të gjetur portin e sigurt. Jeta e tyre është e mbushur me copëza të pa lidhura, fragmente të një mozaiku që kurrë nuk bëhet i plotë. Por ndoshta, ndonjëherë, ata janë më afër së vërtetës, sepse e kuptojnë se në jetën tonë të shkurtër, rregulli dhe pastërtia janë vetëm iluzione të përkohshme. Ata që jetojnë në kaos ndoshta e kuptojnë më mirë se jeta nuk është një lojë e përsosur, por një balancë e brishtë mes të njohurës dhe të panjohurës.

Kështu është dhe në jetë. Çdo shpirt është një shtëpi më vete, një tempull i ndërtuar mbi kujtime, dëshira, humbje dhe gjetje. Disa prej nesh përpiqen të pastrojnë gjithçka që takojnë, të heqin çdo njollë, por ndoshta harron se papërsosmëria është vetë fryma e jetës. Disa të tjerë, përpiqen të vendosin gjithçka në vendin e vet, por jeta nuk i përshtatet rregullave të ngurta; ajo rrjedh si një lumë i çmendur që nuk pyet për pengesa. Dhe pastaj janë ata që arrijnë ta mbajnë gjithçka të rregullt dhe të pastër, por e humbasin ndonjëherë ndjesinë e kaosit të bukur që jeta sjell. Dhe më në fund, janë ata që përqafojnë çrregullimin, që lënë gjithçka të rrjedhë, duke pranuar se ndoshta në këtë kaos qëndron sekreti i vërtetë i ekzistencës.

Në fund të fundit, çdo shtëpi është një reflektim i shpirtit të saj. Dhe çdo shpirt, përveç rregullit dhe pastërtisë, kërkon edhe diçka më të madhe, një qëllim, një kuptim të thellë që mund të gjendet vetëm mes rrëmujës së bukur të jetës. Kështu, jeta vazhdon, si një udhëtim i gjatë përmes shtëpive që ndërtojmë dhe rrëzojmë, duke u përpjekur të gjejmë vendin tonë në këtë botë të pafundme."

#lejohetshpërndarja
#ndalohetkopjimi

Sa shumë që kemi ndryshuar...

Sa shumë që kemi ndryshuar! Sa thellë është ndryshimi që na ka përfshirë, si një erë e padukshme që përthyhet në çdo çast të ekzistencës sonë, duke e shndërruar atë që ishte dikur në një hije të asaj që është tani. A është evolucioni një përparim, apo thjesht një ndryshim? Dhe çfarë kemi fituar? Çfarë kemi humbur?

Dikur, lodheshim me jetën e përditshme, me botën që na rrethonte, që i vinte rëndësia çdo gjesti, çdo pune që na shtinte të ndihemi të gjallë. Ne e ndjenim fuqinë e krijimit tonë në tokë, ndjenim kalimin e kohës në trupin tonë – në dorë, në këmbë, në muskuj. Por sot, lodhja jonë është e heshtur, e ftohtë, pa peshë. Është një lodhje që vjen nga duart që prekin ekrane, nga sy që mbesin të ngulitur në dritat artificiale. Nuk është lodhja e tokës nën këmbët tona, por e realitetit që tani nuk është më i yni, por një realitet virtual, i krijuar për ne, që na mban peng mes një botë ku gjithçka duket e afërt, por në fakt është larg.

Nëse dje duart na zinin kallo nga puna, ajo kallo kishte histori, kishte dhimbje, kishte forcë dhe krenari. Ishte dëshmia se kemi jetuar, kemi krijuar, kemi ndikuar botën rreth nesh. Sot, kalloja është e butë, e ftohtë, një plagë e paqenë në gishta, nga një pajisje që na robëron çdo ditë e më shumë. A na ndihmon kjo të ndihemi më të lidhur me botën, apo thjesht më të shkëputur nga vetja jonë?

Dikur, sytë tanë lotonin nga drita e qiriut, nga fjalët e urta që lexonim në librat e vjetër. Lotët e tyre ishin lot ngrohtësie, të mbushur me kuptim dhe njohje. Ishin ato fjalë që na mbushnin shpirtin, që na bënin të kuptojmë më shumë për veten tonë dhe për botën përreth nesh. Por sot, sytë na lotojnë nga zbrazëtia, nga vargu i pafund i postimeve të kota, të cilat na bëjnë të ndalojmë e të vështrojmë, por kurrë të ndjejmë. Sot, lexojmë pa mësuar. Ndjekim pa u ndjekur. Jetojmë pa jetuar.

Ah, si kemi ndryshuar! Muskujt tanë, të krijuar për lëvizje, për forcë, për lojëra që na ngrinin shpirtin, tani na lënë pas vetëm dhimbje nga pozicionet e panatyrshme para kompjuterit, nga ore të tëra të ngrira në një realitet të krijuar. Dikur, ndiqnim lojërat e jetës, të natyrës, të qiellit dhe tokës. Sot, ndihemi të humbur në një ekran, ku bota është e paformë dhe e pakuptimtë, ku emocionet janë të ngatërruara dhe të largëta.

Miqësitë tona, dikur të krijuara në botën reale, në biseda të sinqerta, në të qeshura që shpërthenin nga brenda zemrës, tani janë thjesht numra. Miq të panjohur, që nuk i kemi parë kurrë, por që ndodhen diku në një vend të largët, dhe me të cilët ndërlidhemi përmes një butoni "pëlqej". A është kjo miqësi? A është kjo lidhje e vërtetë? Apo është një mirazh, një pasqyrë e zbrazët që thyen vetveten me çdo reflektim?

E mjekësia... dikur, për të gjetur shërim, i drejtoheshim mjekut, i cili me përvojën dhe urtësinë e tij na drejtonte drejt dritës së shëndetit. Sot, gjithkush është mjek, gjithkush ka një mendim, një përgjigje, një "shërim" për çdo dhimbje tonën, dhe ne humbemi në zhurmën e këtyre mendimeve, pa e ditur më ku qëndron e vërteta.

Dhe librat, ah, librat! Dikur shkuam për to në biblioteka të largëta, i kërkonim me etje, me një dëshirë të madhe për të ndriçuar mendjen. Sot, janë të gjithë aty, në dispozicionin tonë të menjëhershëm, por sa pak lexojmë, sa pak kuptojmë. Secili është një shkrimtar sot, secili mendon se ka diçka për të thënë, por mes këtij kaosi të fjalëve, sa pak është e vërteta që vërtet del në dritë.

Kemi ndryshuar... por a jemi vërtet më të lumtur? A na ka sjellë ky ndryshim një përparim të vërtetë, apo thjesht një zbrazëti të thellë, një humbje të përhershme të asaj që na bënte të ndiheshim njerëz? A do të arrijmë ndonjëherë ta rikthejmë atë që kemi humbur, apo jemi të dënuar të jetojmë në një botë ku gjithçka është virtuale, dhe asgjë më nuk është e vërtetë?

Ndoshta, në fund, përgjigja nuk është në atë që kemi fituar apo humbur, por në vetëdijen e këtij ndryshimi. Sepse vetëm duke u përballur me të, duke e njohur, mund të gjejmë një rrugë për të rikuperuar atë çfarë është esenciale, atë çfarë nuk ka humbur kurrë – shpirtin tonë.

#lejohetshpërndarja
#ndalohetkopjimi

Jeta është një oqean i pafund, ku valët e saj na bartin nga një breg në tjetrin, herë me butësi e herë me forcë. Ne kërkojmë përgjatë brigjeve të këtij oqeani atë figurë që mendonim se ishte e skalitur enkas për ne, atë shpirt që do të plotësonte zbrazëtitë tona të pafundme. Kërkojmë nëpër errësirë, me sytë e zemrës të gjysmë mbyllur, njeriun e përshtatshëm, atë që do t’i përmbushte të gjitha fantazitë tona më të fshehta e që do të na dhuronte një jetë të plotë. Por a ekziston vallë një shpirt i tillë, apo është ai një mirazh, një iluzion që shfaqet në horizont për të na shtyrë drejt një kërkimi të pafund?

Jeta më ka mësuar, me thjeshtësinë e saj të ndërlikuar, se ky kërkim është i kotë. Nuk ekziston njeriu i përshtatshëm për ne, ashtu siç nuk ekziston edhe dielli që nuk ngroh apo era që nuk fryn. Ne jemi, në thelb, qenie të papërsosura dhe kjo është bukuria e ekzistencës sonë. Nuk kërkohet përsosmëri në të tjerët, sepse vetë dashuria është ajo që na përshtat njeriun pranë nesh. Dashuria është forca që thyen çdo mur, që zbut çdo egërsi dhe që ndërton urat e lidhjeve të vërteta. Kur ne duam me gjithë shpirt, të gjitha mangësitë shndërrohen në elementë të harmonisë. Të metat e tjetrit bëhen pjesë e yjeve që ndriçojnë universin e lidhjes sonë, dhe atëherë kuptojmë se përshtatshmëria nuk ishte kurrë një dhuratë, por një arritje që kërkonte përkushtim dhe durim.

Dashuria është ajo energji e pastër që na nxit të mësojmë artin e përshtatjes, dhe është në vetë natyrën e saj të sinqertë që ajo lulëzon. Sinqeriteti, ai pasqyrim i brendshëm i shpirtit të lirë, krijon bazat e një ndërtese të fortë ku respekti është themeli. Respekti, i lindur nga njohja e sinqertë e njëri-tjetrit, mbjell farën e dhembshurisë, një dhembshuri që nuk buron nga dobësia, por nga një forcë e thellë njerëzore për të parë brenda shpirtit të tjetrit. Mëshira, ky akt hyjnor që na bën të falim dhe të kuptojmë, sjell mirëkuptimin e ndërsjellë, një mirëkuptim që është si një valë e ngrohtë, që përfshin çdo gabim dhe çdo fjalë të thënë keq, duke i kthyer ato në grimca dashurie dhe përulësie.

E gjithë kjo është një cikël i pashmangshëm, një rreth magjik që çdo marrëdhënie e kthen në një histori të përsosur. Jo sepse ishte e përsosur në fillim, por sepse dashuria, në sinqeritetin e saj të thellë, gjen mënyrën për të përshtatur çdo qelizë të saj me të tjetrin. Kur zemrat ndihen dhe dashurojnë, nuk është më çështje përshtatshmërie, por çështje dashurie që krijon një përshtatje unike, të paparashikueshme, por të pamohueshme.

Prandaj, mos kërko dikë të përshtatshëm, mos kërko atë që përshtatet si një copëz perfekte në mozaikun e jetës tënde, sepse përsosmëria është iluzion. Kërko njeriun që ti mund të duash me të gjitha forcat e tua dhe lëre dashurinë të bëjë magjinë e saj. Sepse lidhjet nuk janë asgjë më shumë se një pasqyrë e asaj që ne jemi të gatshëm të bëjmë për njëri-tjetrin. Dhe kur kjo pasqyrë reflekton dashuri, sinqeritet, respekt, mëshirë dhe mirëkuptim, atëherë ke gjetur përshtatshmërinë e vërtetë.

Ndaj, në këtë jetë, ndoshta më e mençur është të ndalemi dhe të shikojmë se si dashuria e krijon përshtatjen që ne kurrë nuk do të mund ta kërkonim vetë. Ashtu si rrënjët e një peme që përqafojnë tokën, ngadalë, me durim dhe përkushtim, edhe zemrat tona do të gjejnë mënyrën për të përshtatur njëra-tjetrën, duke krijuar një lidhje që është më e fortë se çdo ideal i përshtatjes.

#lejohetshpërndarja 

#ndalohetkopjimi

Do të doja një Shqipëri

Do të doja të hapja zemrën time, të derdhja gjithë atë pasion të fjetur, atë zjarr të brendshëm që digjet pa reshtur, për një Shqipëri të mbushur me librari në çdo qoshe, me libra, me fletët e letrës që fëshfërijnë si një stuhi e butë mendimesh. Sikur të mund të ndërtoja me fjalët e mia një shoqëri ku dashuria për librin është si ajri që thithim – e papërfillshme për sa duket, por e domosdoshme për jetën. Një shoqëri ku çdo mendje rritet si një pemë në një kopsht të stërmadhe të dijes, ku çdo rrënjë e ngulur thellë në tokën e përjetësisë ushqehet nga ujërat e mençurisë.

Ah, sa shumë do të doja një botë ku libri është  litari shpirtëror që na lidh, që na mban të sigurt në oqeanin e pafund të injorancës. Ku leximi nuk është vetëm një veprim i thjeshtë, por një ritual i shenjtë që i shndërron mendjet tona të shqetësuara në tempuj të qetësisë dhe arsyes. Një shoqëri e cila nuk përplaset në valët e vogla të mendimeve të ngushta, e cila nuk merret me hijet e tjetrit, nuk njollos fytyrën e askujt përmes përbuzjes apo urrejtjes. Një shoqëri e pastër si mëngjesi i hershëm i pranverës, ku paragjykimet janë veç hije të zbehta që zhduken para diellit të ndritur të dijes.

A mund ta përfytyrojmë atë shoqëri? Atë botë ku ne shqiptarët nuk krijojmë fronte imagjinare, nuk ngrejmë mure ndarëse mbi baza të kota si përkatësitë etnike apo fetare? Ku nuk jemi as grekofilë, as turkofilë, as pro e as kundër një kombi apo gjeografie, por mbi të gjitha pro njeriut, pro jetës, pro dashurisë dhe të vërtetës? Një shoqëri ku gjuha që flasim është gjuha e dijes, jo gjuha e urrejtjes apo e përçarjes. Ku shpirti i kombit rritet jo nga luftërat, por nga arritjet intelektuale, ku çdo individ ndjehet përgjegjës për të mbajtur ndezur zjarrin e dijes dhe të dashurisë për të.

Do të doja të shihja fytyrat e njerëzve të ndriçuara jo nga ekranet e ftohta të telefonave, por nga dritat e librave të hapur. Të shihja një rini që ecën me kokën lart, me mendje të lirë nga prangat e frikës dhe padijes, një rini që lexon, që mendon, që krijon. Të shoh një brez që nuk mban në zemër armiq imagjinarë, por që ndjek rrugën e bashkimit dhe të mirëkuptimit, një brez që refuzon të helmohet nga urrejtja e të shkuarës dhe ngrihet mbi të për të ndërtuar një të ardhme të ndritur për të gjithë.

Po, do të doja njerëz të dijes mes nesh, do të doja që dija të bëhej e shenjtë, që të mos ishte vetëm një objektiv i largët, por një thesar i çmuar, i ndarë dhe i përqafuar nga të gjithë. Sepse vetëm përmes dijes mund të kuptojmë thellësitë e shpirtit tonë, mund të zgjerojmë horizontet tona dhe të ngrihemi mbi të gjitha ndarjet që na mbajnë prapa. Në një shoqëri të tillë, çdo njeri do të ishte një pishtar që ndriçon rrugën për të tjerët, çdo mendim një dritë e re në errësirën e kohës.

A nuk është ky vizioni më i lartë për një komb? Një komb që nuk përpiqet të zhytet në luftëra të brendshme, por që synon të arrijë lartësitë e mendimit, që nuk lufton për kufij tokësorë, por për kufij shpirtërorë, që nuk ndan njerëzit në 'ne' dhe 'ata', por i bashkon të gjithë në një unitet të madh njerëzor, për një të ardhme më të mirë, më të mençur, më të drejtë.

Kjo është ëndrra ime. Një Shqipëri që rritet në mendje dhe në zemër, që udhëhiqet nga drita e dijes dhe jo nga hijet e frikës apo injorancës. Një Shqipëri ku dashuria për librin është dashuria për vetveten, për njëri-tjetrin, dhe për botën.

#lejohetshpërndarja
#ndalohetkopjimi

Ata që fitojnë pushtet, në fillim janë si ngjyrat e forta të agimit, që ndriçojnë çdo qoshe të botës së tyre, duke ndjerë se kanë kapur frerët e fatit në duar. Pushteti duket se i ngre mbi re, aty ku rregullat e zakonshme të jetës shfaqen si të largëta, si fije të holla që nuk mund t'i arrijnë më. Ata ndihen si zotërues të gjithçkaje që prekin, si të pavdekshëm, të pamposhtur, të pathyeshëm. Por, oh, sa e përkohshme është kjo ndjesi! Në heshtjen e netëve të gjata, kur pasuria e tyre fillon të rëndojë si një mantel i artë, në brendësi ndjejnë një thyerje të fshehtë, një humbje të padukshme, sikur vetë fuqia që kanë kapur të jetë një përbindësh i cili një ditë do t’i gëlltisë.

Ata që fitojnë famë, në fillim janë si yje të ndezur në qiellin e njerëzimit. Vështrimet e të tjerëve u ngrohin zemrat dhe ata besojnë se kanë arritur pavdekësinë përmes mendjeve dhe zemrave të miliona njerëzve që i admirojnë. Por a nuk është edhe fama një hije e brishtë, një mirazh që zhduket po aq shpejt sa shfaqet? Kur duartrokitjet zbehen dhe drita e skenës shuhet, ata ngelen vetëm me jehonën e asaj që dikur ishte e gjallë. Emrat e tyre qëndrojnë në ajër për një çast dhe pastaj, si rërë në erë, shpërbëhen në harresë.

Ata që fitojnë një luftë, fillimisht ngjiten mbi malet e triumfit, me ndjenjën e hakmarrjes dhe fitores që u rrjedh në venat. Gjaku i armikut u duket si një kujtesë e fuqisë së tyre, një vulë mbi historinë që nuk mund të zhbëhet. Por çdo luftëtar që ngjitet në majë të betejës një ditë do të rrëzohet, sepse shpata e tij do të thyhet, mishi i tij do të plaket dhe pluhuri i kohës do ta mbulojë. Dhe në fund, ata që kanë vrarë për të fituar një luftë, shpesh vriten nga luftrat që mbjellin në zemrat e tyre.

Ata që fitojnë pasuri e ndiejnë veten si mbretër të një mbretërie të padukshme. Ato thasë të mbushur me ar u japin një siguri të rreme, një ndjenjë se janë të pandalshëm. Por a nuk është pasuria si uji në duar? Sa më fort të përpiqesh ta mbash, aq më shumë rrjedh ndër gishta. Dhe një ditë, kur vitet të rëndojnë mbi supe, kupton se gjithë ajo që mblodhe ishte vetëm një iluzion, një ndërtesë e ndërtuar mbi rërë, që valët e kohës e rrëzojnë pa mëshirë.

Por ata që fitojnë zemrat... ah, ata që fitojnë zemrat, nuk kanë frikë nga asgjë. Sepse dashuria, miqësia, dhe ndjesia e thellë e lidhjes njerëzore janë të vetmet pasuri që nuk mund të shkatërrohen. Ato janë si rrënjë të lashta, të ngulura thellë në dheun e përjetësisë. Çdo buzëqeshje, çdo prekje e butë e shpirtit, është një gjurmë që nuk humbet, pavarësisht se çfarë stuhish fryjnë. Zemrat që fitohen janë yje që nuk shuhen kurrë, pasi drita e tyre ndriçon përtej kohës dhe hapësirës. Kur trupat të jenë bërë pluhur, kur emrat të jenë harruar, dashuria do të jetojë, e fiksuar në përjetësinë e asaj që është njerëzore dhe hyjnore njëkohësisht. Ata që fitojnë zemrat jetojnë përjetësisht në kujtimet dhe në thellësitë e shpirtit të atyre që i kanë dashur.

Në fund të ditës, pushteti bie, fama shuhet, lufta vret dhe pasuria zhduket, por dashuria dhe lidhjet e sinqerta mbeten, të paprekura nga koha, të pathyeshme ndaj harresës. Ata që fitojnë zemrat kanë prekur një dimension që asgjë në këtë botë nuk mund ta rrëzojë. Ata janë përjetësia e vetë qenies.

#ndalohetkopjimi
#lejohetshpërndarja

Fama

Sa njerëz të famshëm janë tashmë në duart e harresës. Të gjithë ata që dikur ecnin nëpër rrugët e kohës me mendjen e mbushur nga admirimi dhe kureshtja e botës, tani janë fshirë si pluhuri i hollë mbi faqet e një libri të harruar. Por sa të tjerë kanë ikur bashkë me ta, ata që i ngritën lart me duart e tyre, me fjalët e tyre, me kujtimet e tyre? Si një fllad i butë në një mbrëmje verore, ata lëvizën përmes dritës dhe hijes, duke lënë pas vetes vetëm një gjurmë të përkohshme, një kujtim që zbehet pa asnjë zhurmë, deri sa edhe ai të tretet plotësisht.

Harresa është më e fortë se lavdia, më e paanshme se drejtësia, më e qetë se vetë vdekja. Ajo vjen pa thirrje, e shtrirë si një gjumë i pafund që përthith gjithçka në rrugën e saj, qoftë emra të njohur, qoftë ata që ishin shpirti i atyre emrave. Njëherë, kur zëri i tyre kumbonte në ajër, duke u përzier me zhurmat e jetës, mund të mendohej se do të jetonin përgjithmonë, por tani, as edhe jehona e tyre nuk arrin më të ngjallë kureshtjen e atyre që ecin në këtë botë.

Sa ironike është jeta njerëzore! Ne përpiqemi me të gjitha forcat që të lëmë një gjurmë, që të mos harrohemi, të shënjojmë një copëz të kohës, por koha është si rëra që rrjedh mes gishtave të një dore, dhe ne s’mund ta ndalim. Shkëlqimi që na verboi një herë, fama dhe lavdia, i përngjajnë një dritëze të venitur që humbet në errësirë, e asgjë nuk mund ta shpëtojë atë nga fati i pashmangshëm i harresës.

Çfarë është fama në fund të fundit? Një dritëz që ndriçon përkohësisht një qoshe të botës dhe më pas shuhet, duke lënë prapa vetëm një hije të zbehtë. Sa shpejt harrohen zërat që dikur ishin të pandalshëm, sa lehtë humbasin gjurmët që kishin lënë mbi zemrat dhe mendjet tona! Aty ku dikur mbretëronin duartrokitjet dhe entuziazmi, tani mbretëron qetësia e ftohtë e harrimit. Ata që dikur i duartrokitën, që i ngritën mbi supet e njerëzimit, vetë janë zhdukur, duke lënë pas vetëm boshllëkun.

Por nuk është harresa ajo që duhet të na trembë. Nuk është frika se mos humbim në rrjedhën e pafund të kohës që duhet të na ndalojë. Në fund, të gjithë jemi të thirrur për t’u përballur me atë qetësi absolute, atë heshtje që vjen pas një zhurme kaq të madhe. Ajo është pjesë e ciklit të jetës, dhe ndoshta ajo që na jep kuptim të vërtetë është pikërisht ky përfundim i pashmangshëm.

A është, pra, më mirë të ndjekim famën? Apo duhet të përqendrohemi tek vetë përvoja e të jetuarit, pa pritur shpërblimin e njerëzve? Sepse, në të vërtetë, momentet më të çmuara të jetës janë ato që nuk mbahen mend nga të tjerët, por që ruhen thellë në qenien tonë. Kujtimet që na ngrohin në zemër, ato heshtje të vogla mes zhurmave të përditshme, ato buzëqeshje që nuk janë kurrë të kapshme për historinë e madhe të njerëzimit, por që formojnë thelbin e jetës sonë.

Harresa, ndoshta, është një bekim në vetvete. Ajo na çliron nga pesha e lavdisë, nga ndjenja e pashtershme e pritjes së përjetësisë. Na rikthen në përulësinë e momentit, në atë hapësirë të vogël ku çdo frymëmarrje ka kuptim vetëm për ne dhe për ata që i duam. Dhe ndoshta, në fund, ajo është ajo që na bën të kuptojmë se të jesh i famshëm apo jo, është një pyetje e kotë. Sepse jeta nuk matet nga numri i njerëzve që të kujtojnë, por nga thellësia me të cilën e ke ndier secilin moment të saj.

Në duart e harresës ndoshta ndodhet edhe një liri. Sepse kur harrimi mbërrin, asnjë nga këto kujtime, as lavdia e as humbja, nuk ka më rëndësi. Ne kthehemi në një qetësi të pafund, një hapësirë pa kohë, ku gjithçka është dhe nuk është. Ku nuk ka më dëshirë për të qenë i famshëm, as frikë nga harresa, por vetëm një prani pa patur mundësi për të lënë gjurmë, në një tjetër botë.

#lejohetshpërndarja
#ndalohetkopjimi

Malli 

Malli është një dhimbje e heshtur, një zjarr që nuk digjet, por përhapet ngadalë në qënien tënde, duke përpirë gjithçka që prek. Malli nuk është mungesë, jo. Mungesa është boshllëk, një hapësirë e lirë që mund të mbushet me diçka tjetër, por malli është ndryshe, më i thellë, më i rëndë. Malli nuk është një hendek që mund të mbushet; është një prani e fuqishme e diçkaje që nuk ekziston më fizikisht, por jeton në një formë tjetër – në kujtimet që ke krijuar, në përvojat që ke ndarë, në fjalët që janë thënë dhe të pa thëna.

Në thelbin e tij, malli është një prani e hijeve të së shkuarës. Ai vjen si një erë e lehtë, që sjell me vete copëza të jetës, tingujt e të qeshurave, zërin e dikujt që ke dashur, prekjen e butë të duarve që dikur të mbajtën fort. Dhe ndoshta më e dhimbshmja është se kjo prani nuk largohet kurrë, edhe kur përpiqesh ta shtysh, edhe kur dëshiron ta harrosh. Kujtimet janë të rrënjosura thellë në vetëdijen tënde, si rrënjët e një peme të vjetër që rriten thellë në tokë. Çdo kujtim është një degë, një fije që të lidh me dikë që nuk është më aty fizikisht, por që vazhdon të jetojë përmes teje.

Malli është një formë e heshtur e dashurisë. Nuk kërkon asgjë në këmbim, nuk kërkon praninë e tjetrit, por thjesht ekziston përmes asaj që është lënë pas. Është një bisedë e brendshme mes shpirtit dhe kujtimeve, ku fjalët janë të panevojshme sepse gjithçka është thënë tashmë. Çdo kujtim që ngrihet në mendje është një fllad që prek zemrën, herë e ngrohtë, herë e ftohtë, herë e dhembshme dhe herë e ëmbël. Por gjithmonë aty, gjithmonë prezente, si një muzikë që vazhdon të luajë edhe kur instrumentet janë heshtur.

Dhe ndoshta është pikërisht ky mall që na bën njerëz. Malli përmban në vetvete gjithë thellësinë e ndjenjave tona, të gjitha momentet që kanë rëndësi. Është dëshmia se kemi jetuar, kemi dashur, kemi humbur. Çdo ndjesi malli është një kujtim i asaj që kemi qenë dikur dhe atyre që kemi dashur dikur. Ne jemi mbledhës të kujtimeve, shpesh të pavetëdijshëm për peshën që ato kanë mbi ne. Dhe kur dikush ikën, kur një periudhë kalon, malli shfaqet, jo si një mungesë, por si një reflektim i asaj që kemi ruajtur me kaq kujdes.

Në fund të fundit, malli nuk është një brengë për atë që nuk është, por një festë për atë që ka qenë. Një kujtim i gjallë i atyre që kanë prekur jetët tona, që kanë lënë gjurmë në çdo hap që kemi bërë. Një prani e pavdekshme e çastit që, pavarësisht kalimit të kohës, nuk humbet kurrë. Malli është një dëshmi e pavdekësisë së kujtimeve, sepse ndërsa trupi largohet, ndërsa fytyrat zbehen, ndërsa zërat heshten, ajo që na mbetet është gjurma e asaj që kemi përjetuar së bashku.

Malli është një çelës i fshehtë që hap portat e shpirtit dhe të kujton se ndonëse koha ikën, ndonëse gjithçka ndryshon, ajo që ka qenë njëherë e imja mbetet gjithmonë aty, në zemër, në kujtesë, në atë hapësirë të vogël të shpirtit ku ndjenjat nuk vdesin kurrë.

#lejohetshpërndarja 

#ndalohetkopjimi

Dashuria midis varfërisë dhe pasurisë

Brenda thellësive të qënies njerëzore, ekziston një labirint ndjenjash të ndërlikuara që ndërthuren mes varfërisë dhe pasurisë, mes brengave të zemrës dhe zhgënjimeve të shpirtit. Ky kontrast i thellë mes të pasurit dhe të varfrit, nuk është thjesht një ndarje e bazuar në pasuritë materiale, por një rrugëtim i dhimbshëm për të kuptuar vetë esencën e dashurisë dhe ndjenjave që lidhin qeniet njerëzore.

Kur je i varfër, çdo gjë që bën, çdo fjalë që shqipton, çdo shikim i dashur që ofron, duket sikur është në rrezik të vlerësohet si një manovër për të shpëtuar shpirtin e kërrusur nën barrën e ekzistencës. Njerëzit të shikojnë me dyshim, sikur dashuria jote të jetë vetëm një formë e tjetërsoj e nevojës, një përpjekje për të gjetur strehë në zemrat e tyre. Nuk besojnë se një zemër që nuk ka pasuri, mund të jetë ende e aftë të ndjejë, të dashurojë me pastërtinë më të sinqertë, dhe të përfshihet në valën e madhe të dhimbjes dhe kënaqësisë që vjen bashkë me dashurinë.

Njeriu i varfër, i ngarkuar me stigmën e mungesës, lufton me shpirt për të treguar se dashuria e tij është e pastër. Por kjo dashuri shpesh dështon të pranohet si e tillë, sepse në sytë e botës, gjithçka që vjen nga varfëria duket e mbuluar nga pluhuri i interesave dhe nevojave të përditshme. A është e mundur që një shpirt që nuk ka asgjë, të ofrojë gjithçka? Dhe nëse po, a është ai i denjë për të marrë një vend në zemrën e dikujt tjetër?

Por kur pasuria vjen, bashkë me të vijnë edhe dyshimet e tjera, të heshtura dhe të errëta. Pasuria krijon distanca të padukshme, mure të ndërtuara nga paragjykimet dhe frika, duke e bërë të vështirë të besosh në sinqeritetin e atyre që të afrohen. Kur xhepat janë plot dhe shtëpia është e mbushur me gjëra, zemra bëhet më e zbrazët dhe vështirë të besosh se dikush të dashuron për atë që je, dhe jo për atë që ke. Pasuria mund të shkëlqejë si një dritë që verbohet, duke e bërë të pamundur të shohësh thellësitë e vërteta të ndjenjave të të tjerëve.

Dhe kështu, në këtë udhëtim mes varfërisë dhe pasurisë, dashuria bëhet një fushëbetejë e brishtë, ku çdo ndjenjë vlerësohet, peshohet dhe dyshohet. Njeriu i varfër lufton për të dëshmuar se dashuria e tij është e sinqertë dhe pa interes. Njeriu i pasur, nga ana tjetër, kërkon dëshpërimisht një dashuri që të jetë më e fortë se pasuria, një ndjenjë që nuk lidhet me arin dhe sendet, por me atë që qëndron përtej materializmit.

Është një ironi e hidhur që të dyja gjendjet, varfëria dhe pasuria, janë të lidhura nga e njëjta pyetje: A është dashuria e vërtetë? Për njeriun e varfër, përgjigjja varet nga përpjekja për të çliruar veten nga zinxhirët e dyshimeve të të tjerëve. Për njeriun e pasur, përgjigjja qëndron në përpjekjen për të çliruar veten nga zinxhirët e dyshimeve të veta.

Në fund, ndoshta është pikërisht dashuria ajo që i shpalos dy anët e saj. Një anë është e thjeshtë dhe e paprekur, si një shpirt i varfër që kërkon të japë gjithçka, pa pritur asgjë në kthim. Anën tjetër e mbështjell pasuria, një pasuri që dyshon në çdo ndjenjë që vjen përpara saj, duke pyetur nëse ndonjëherë mund të dashurohet pa hije interesash.

Kjo është një tragjedi historike, një rreth vicioz që njeriu e përjeton në një jetë të mbushur me ndjenja të ndërlikuara dhe filozofi të papërfundueshme. Dashuria, në fund të fundit, është ajo forcë që duhet të shfaqet përtej varfërisë dhe pasurisë, përtej nevojës dhe dyshimit, përtej asaj që shohim në sipërfaqe. Por si të gjejmë atë dashuri, kur zemrat tona janë të ngarkuara me kaq shumë dyshime, me kaq shumë barrë? Kjo është sfida më e gjatë dhe më e lodhshme e shpirtit njerëzor.

#lejohetshpërndarja
#ndalohetkopjimi

Në një botë që shpeshherë shndrit nga dritat e materializmit, ku tingujt e së përditshmes përplasen si valë kundër brigjeve të ndërgjegjes, të gjesh një mendje kritike është si të zbulosh një yll të vetmuar në një qiell të mbuluar nga mjegulla. Shumë janë të zhurmshëm, të zënë në kërkim të fitimit, të lavdisë së përkohshme, të përkrahjes pa thelb; por mendja kritike – ajo që depërton përtej sipërfaqes, që shtron pyetje në heshtjen e brendshme – ajo është një pasuri e rrallë. Në këtë heshtje, zbulohen ndjenjat e holla, mendimet që shqiptojnë të vërtetat e hidhura, por të domosdoshme. Mendja kritike është ajo që thërret në pyetje, që nuk pranon t’i bindet lehtë rrymës së kotësisë dhe manipulimit të së përbashkëtës. Ajo është si një pasqyrë që reflekton botën, por nuk e pranon verbërisht.

Por ç’mund të thuash për një zemër bujare? Ah, zemra e tillë është një oqean ku prehet ndjenja e butësisë, dhembshurisë dhe dashurisë së pakushtëzuar. Në këtë kohë, ku interesat personale janë ngritur në piedestal, një zemër bujare sot është tepër e rrallë, që ndonjëherë duket se humbet në egërsinë e botës. Të jesh bujar nuk është thjesht të japësh nga pasuria apo koha jote, por të japësh nga vetvetja, pa pritur asgjë në këmbim. Të japësh ndoshta një pjesë të shpirtit tënd, të mbështetësh një tjetër qenie që po mbytet në errësirë. Zemra bujare është një dritë, një zjarr që ngroh edhe në dimrin më të ftohtë të shpirtit njerëzor. E megjithatë, si shpesh e lëmë të harrohet ajo dritë! Si shpesh mbyllim portat e zemrës sonë ndaj nevojës së tjetrit!

E nëse shpirti mëshirues është i rrallë, atëherë është për shkak se dhembshuria shpesh humbet në kaosin e së përditshmes. Mëshira është një fuqi e fshehur, një forcë që buron nga një thellësi e pashtershme. Nuk është thjesht një emocion, por një akt, një zgjim i brendshëm që na bën të ndjejmë dhimbjen e tjetrit si tonën. Në një botë ku vlerat morale shpesh deformohen, ku njerëzit nisen për të kërkuar fuqinë dhe lavdinë, mëshira mbetet një thesar i harruar. Një shpirt i mëshirshëm është ai që nuk do të të lërë të biesh; ai të ngre edhe kur nuk ke më forcë të qëndrosh. Të jesh i mëshirshëm është të njohësh vetveten përmes syve të tjetrit dhe të zgjedhësh të mos largohesh, edhe kur gjithçka të fton për t’u tërhequr.

Po personaliteti i denjë? Sa të rrallë janë ata që jetojnë me integritet në çdo hap! Një personalitet i denjë është si një mal që nuk përkulet përpara as stuhisë më të madhe. Ai mbetet i qëndrueshëm, i vendosur në të drejtën, në të vërtetën, edhe kur bota rreth tij përpiqet ta tundë me gënjeshtra dhe iluzione. Të kesh një personalitet të denjë nuk do të thotë të jesh pa të meta, por të jesh i sinqertë me veten dhe me botën. Është të jetosh me një ndjenjë të brendshme të drejtësisë, të jesh një shembull për të tjerët jo përmes fjalëve të mëdha, por përmes veprimeve të thjeshta dhe të përditshme. Çdo njeri mund të ketë fjalë të bukura, por sa pak janë ata që kanë forcën e heshtjes së tyre, forcën e një jete të denjë!

Të jesh një shembull për të tjerët është më shumë sesa një sfidë – është një përgjegjësi. Jeta që frymëzon të tjerët është ajo që jeton me vetëdije, me kujdes dhe përkushtim ndaj parimeve të së vërtetës dhe dhembshurisë. Të jetosh një jetë që është shembull është të jetosh një jetë që nuk është vetëm për ty. Një jetë e tillë është një urë që lidh botët e brendshme të njerëzve, një udhërrëfyes që shtron një rrugë të ndritur për ata që ndihen të humbur. Të jetosh duke qenë një shembull do të thotë të bëhesh një dritë që ndriçon nëpër hijet e dyshimit dhe konfuzionit, duke i treguar të tjerëve se si mund të jetojnë me dinjitet, ndershmëri dhe dashuri.

Por më e rralla ndër të rrallat mbetet të gjesh një njeri që meriton me të vërtetë emrin “njeri”. Në këtë epokë ku shpejtësia dhe teknologjia janë bërë idhuj të rinj, ku egoizmi ka zënë vendin e përbashkët, është e vështirë të gjesh dikë që vërtet mishëron thelbin e humanizmit. Të jesh njeri, në kuptimin më të thellë të fjalës, është të bashkosh në vetvete mendimin kritik, zemrën bujare, shpirtin e mëshirës dhe personalitetin e denjë. Një njeri i tillë nuk është vetëm një qenie fizike, por një qenie që tejkalon kufijtë e vetvetes, që prek jetët e të tjerëve, që ndikon botën përreth në një mënyrë që fjalët nuk mund ta shpjegojnë.

Të gjesh një njeri të tillë është të takosh një mrekulli në mes të së zakonshmes, një margaritar të fshehur në shkëmbinjtë e jetës. Ndoshta ky njeri është aty pranë, në heshtje, në hijet e përditshmërisë sonë, duke vepruar me një dhembshuri të qetë, duke menduar me një urtësi të thellë, duke frymëzuar me një jetesë të thjeshtë, por të mbushur me kuptim. Këta janë njerëzit që i japin botës dritën e tyre, edhe kur bota duket se është zhytur në errësirë.

Njerëzit e tillë janë të rrallë, por ekzistenca e tyre dëshmon se gjithmonë ka një mundësi për një jetë më të mirë, për një botë më të drejtë. A nuk është, në fund të fundit, ky thelbi i të qenit njeri – të ndriçosh dritën e brendshme, t’u japësh shpresë të tjerëve dhe të jetosh me një ndjesi të thellë të përbashkët?

#lejohetshpërndarja 

#ndalohetkopjimi

Miq të Librit!
Ndaluni dy minuta për të lexuar atë çfarë dua të them në lidhje me shkrimet e mia të cilat paragjykohen.

Askush të mos e masë shpirtin e një njeriu nga fjalët që ai nxjerr përmes shkrimeve të tij. Ajo që shohim në rreshtat e një teksti, në fjalët e radhitura si perla mbi një varg, është vetëm një hije, një reflektim i zbehtë i ndjenjave që lëvizin në thellësitë e padukshme të shpirtit njerëzor. Sepse unë nuk shkruaj për të treguar veten. Nuk shkruaj që të jem zëri i urtësisë, as mendjemprehtësisë, as të atij që njeh çdo të vërtetë. Jo, fjalët që dalin nga zemra ime nuk janë gdhendur që të jenë altoparlantë të një predikimi, një moralizimi apo një mësimi. Shkrimi im është si një lumë, që buron nga thellësia ime, por nuk është kurrsesi kufiri që përkufizon shpirtin tim. Ai është veçse një rrjedhë që kapërcen brigjet e mendjes, pa e shteruar dot atë që unë vërtet jam.

Shkrimet e mia janë të lira, të pambyllura në kutinë e përvojave dhe identitetit tim. Janë si yjet në qiellin e pafund, aty për këdo që ka syrin të shohë, dorën të prekë dhe zemrën të ndiejë. Shkrimi është pasuri, por nuk është kurrë vetëm një pronë e atij që e shkruan. Është një dhuratë, një ftesë për çdo shpirt që kërkon ngushëllim, frymëzim apo një copëz kuptimi. E në këtë ftesë, nuk ka imponim. Nuk ka një detyrim për të marrë. Sepse nëse zemra e dikujt nuk është e gatshme të pranojë, atëherë le të jetë ai prej atyre që japin.

Por çfarë do të thotë të japësh? Të japësh është një akt i thellë, një rrugëtim në të panjohurën e shpirtit tënd dhe të tjetrit. Të japësh nuk është thjesht një veprim dorëzimi, por një mënyrë për të njohur veten dhe për të zgjeruar qenien tënde përmes përvojës së tjetrit. Ndërsa lexon dhe ndan, ti bëhesh një enë ku universi derdhet. Në këtë mënyrë, shkrimi nuk është më një akt personal; ai është një shenjë solidariteti me çdo qënie që ecën mbi këtë dhe, për çdo qenie që endet në errësirën e pyetjeve të saj ekzistenciale.

Nuk është e rëndësishme nëse fjalët e mia rezonojnë me ty apo jo. Më shumë rëndësi ka nëse ato të nxisin të mendosh, të ndihesh dhe të reflektosh. Sepse në fund, secili prej nesh është një shkrimtar në mendjen e vet. Fjalët e mia janë vetëm dritaret përmes të cilave ti mund të shohësh një peizazh të ri, një horizont tjetër, por është detyra jote të gjesh dritaret e tua dhe t’i hapësh ato për botën që pret përtej.

Nëse ndihesh që nuk mund të marrësh, nuk është një dështim. Në fakt, ndoshta ti je prej atyre që kanë më shumë për të dhënë. Ndoshta je ti ai që me zemrën tënde, mendjen tënde dhe frymën tënde, do të japësh diçka që do të ndriçojë jetën e dikujt tjetër. Sepse në fund të fundit, shkrimi dhe jeta janë një shkëmbim i pafundëm mes dhënies dhe marrjes. Asnjëri prej nesh nuk është vetëm marrës apo vetëm dhënës. Jemi të gjithë udhëtarë në këtë rrugë të pambarimtë të ndjenjave dhe mendimeve, dhe është kjo rrugë që na bën të njerëzishëm.

Kështu, mos ki frikë nga fjalët. Mos i përçmo ato kur nuk i kupton, sepse ndoshta në një moment tjetër të jetës, ato do të ndizen si një fener në errësirën e shpirtit tënd. Dhe mos ki frikë të japësh, edhe kur ndjen që nuk ke asgjë për të marrë. Sepse dhënia është një akt i shenjtë, një forcë që ndriçon rrugën tënde dhe të të tjerëve.

Në fund, këshilla ime është kjo: mos kërko të gjesh veten apo mua në çdo fjalë që lexon apo shkruan. Fjalët janë të pakapshme, të ndryshueshme, ashtu si dhe mendimet tona. Ajo që është e vërtetë sot, mund të ndryshojë nesër. Por ajo që mbetet është dëshira për të mësuar, për të reflektuar dhe për të ndarë. Dhe kjo është një dhuratë që të mbush me paqe, sepse në këtë shkëmbim të ndjesive dhe mendimeve, ti bëhesh pjesë e diçkaje më të madhe se vetvetja. Dhe kjo, në fund, është ajo që na bën të ndjejmë thellë dhe të jetojmë plotësisht.

#lejohetshpërndarja
#ndalohetkopjimi

Deri dje, në të shkuarën, zëri i fëmijëve që luanin në oborret e shkollave ishte si një melodi që përshkonte ajrin e pastër të mëngjesit. Zhurma e këmbëve të tyre të vogla që rendnin drejt dijes, gëzimi i tyre që mbushte klasat, ishte fryma e vetë jetës që derdhej me shpresë në çdo gur të rrugëve të qytetit. Por sot, heshtja po i zëvendëson zërat. Klasat mbeten të zbrazura, si fletë të bardha që nuk gjejnë dorën e fëmijëve për t’u mbushur me shkronja, dhe kjo heshtje flet për diçka më të madhe, për një plagë të thellë që nuk shërohet vetëm me kohë.

Familjet po largohen, tërhequr nga një premtim më i mirë për fëmijët e tyre, larg këtyre rrugëve të vjetra, larg tokës ku kanë mbirë rrënjët e tyre. Është një lëvizje që dhemb, sepse shpirti i një kombi gjendet në zemrat e brezave që rriten këtu. Me çdo fëmijë që largohet, është sikur një fletë e re e historisë sonë të përbashkët të mos shkruhet më. Dhe kur bien lindjet, siç bien gjethet e një peme në vjeshtë, duket sikur po humbasim diçka më të çmuar – frymëmarrjen e së ardhmes.

Por ndoshta, në këtë zymti, është koha të ndalemi e të meditojmë. Pse po ndodh kjo? Çfarë mungon këtu që po i shtyn njerëzit të largohen? Mos është koha të rikthejmë shpresën në shtëpitë tona, në rrugët tona, në shkollat tona? Le të ndërtojmë më shumë se thjesht godina; le të ndërtojmë një të ardhme ku fëmijët të mos kenë nevojë të largohen për të kërkuar një jetë më të mirë, por ta gjejnë atë këtu, në vendin e tyre.

Në çdo vështirësi gjendet një mundësi. Ndoshta kjo zymti na thërret të ndryshojmë rrënjësisht – jo vetëm të përmirësojmë ekonominë apo kushtet, por të krijojmë një kulturë të re dashurie e besimi për këtë tokë. Çdo prind që largohet me dhimbje, largohet sepse do më të mirën për fëmijët e vet. A nuk është kjo dashuri e pastër që mund ta përdorim si forcë për të ndërtuar diçka të re?

Mos t’i lëmë gërmadhat e së kaluarës të na mbysin. Fëmijët që kanë mbetur këtu janë fara që ende pret të mbijë. Le të mbjellim me kujdes, me dashuri, me vizion. Sepse vendi që e lë shpirtin e tij të thahet, e humbet edhe shpirtin e së ardhmes.

Le të ngrihemi të gjithë, si një komb që përqafon të ardhmen e tij, dhe të luftojmë për të mbajtur frymën gjallë. Ata që kanë ikur, le të shohin se këtu është vendi ku mund të ndërtohet diçka e bukur, ku jeta mund të lulëzojë sërish.

#lejohetshpërndarja
#ndalohetkopjimi