Tuesday, December 29, 2020

Lexo pak, mendo shumë

Lexoni pak, mendoni më shumë. 

Unë mësova të lexoj me kujdes dhe të mos jem i kënaqur me një kuptim të përafërt, dhe të mos pajtohem shumë shpejt me ata që kanë shumë për të thënë për pak gjë.

Libri i parë i Meditimeve të Marcus Aurelius fillon me një katalog mirënjohjeje. Ai falënderon, një nga një, ndikimet kryesore në jetën e tij. Një nga njerëzit që falënderon është Quintus Junius Rusticus,  mësues i cili zhvilloi tek studenti i tij një dashuri për qartësinë e thellë dhe mirëkuptimin - një dëshirë për të mos u ndalur vetëm në  sipërfaqe kur bëhet fjalë për të mësuarin. Ishte gjithashtu nga Rusticus që Marcus u prezantua me Epictetus. Në fakt, Rusticus i dha hua Marcus-it të tij kopje personale të leksioneve të Epictetus. Padyshim që Marcus nuk ishte i kënaqur me marrjen vetëm të përmbajtjes së këtyre leksione dhe nuk i pranoi ato thjesht me rekomandimin e mësuesit të tij. 

Kështu lexoi  Epictetus - dhe kur mësimet i kaluan atij, ai i përthithi ato. Ato u bënë pjesë e ADN-së së tij si një qënie njerëzore. Ai i citoi ato gjatë gjatë jetës së tij, duke gjetur qartësi dhe forcë të vërtetë në fjalët, edhe në mes të luksit dhe fuqisë së jashtëzakonshme që ai zotëronte. Ky është lloji i leximit dhe studimit të thellë që duhet të kultivojmë, prandaj duhet të lexojmë vetëm një deri në pesë faqe në ditë në vend të një kapitulli në të njëjtën kohë. Kështu që mund të gjejmë kohë për të lexuar me vëmendje dhe thellësi.

#NdalohetKopjimi 
#Lejohetshpërndarja

Saturday, December 26, 2020

Mbani një ditar

Unë do të mbaj një vëzhgim të vazhdueshëm mbi veten time dhe - më e dobishmja - do ta vendos çdo ditë për një rishikim. Sepse kjo është ajo që na bën të ligë - që askush prej nesh nuk shikon prapa në jetën e vet.  Ne reflektojmë vetëm mbi atë që do të bëjmë. 
E megjithatë planet tona për të ardhmen vijnë nga e kaluara.

Mbani një ditar, pavarësisht nëse ruhet në kompjuter ose në një bllok të vogël. Merrni kohë për të dhe me vetëdije kujto ngjarjet e një dite më parë. Jini të palëkundur në vlerësimet tuaja. Vini re çfarë kontribuoi në lumturinë tuaj dhe atë që e tërhoqi atë. Shkruani se në çfarë dëshironi të punoni ose cilat citate që ju pëlqejnë. Duke bërë përpjekje për të regjistruar mendime të tilla, ka më pak të ngjarë t'i harrosh ato. Një  bonus i shtuar: do të keni një numër rendor për të ndjekur edhe në progresin tuaj.

#NdalohetKopjimi 
#Lejohetshpërndarja

Monday, December 21, 2020

Parimet duhen ushqyer vazhdimisht

Parimet tuaja nuk mund të shuhen nëse thithni vazhdimisht mendimet që i ushqejnë, sepse është në fuqinë tuaj për të ringjallur mendime të reja .... Kështu që është e mundur të filloni të jetoni përsëri!  Shihni gjërat përsëri siç keni bërë dikur - kjo është mënyra se si të rinisni jetën!
 
Keni kaluar një apo dy javë keq?  A jeni larguar nga parimet dhe besimet - që ju i doni?  Perfekte, është krejtësisht gjë e mirë.  Na ndodh të gjithëve. Në fakt, kjo me gjasë i ka ndodhur çdokujt - kjo është arsyeja pse  e shkruaj këtë shënim.

Ndoshta do të merresha me njerëz të vështirë ose me njerëz të trazuar. Mbase në këto skenarë do të kisha humbur durimin, të kaloja në depresion ose do të ndaloja së kontrolluari veten.  Kush nuk do? Por kujtesa këtu është se pavarësisht se çfarë ndodh, pa marrë parasysh sa zhgënjyese është sjellja jonë në të kaluarën, vetë parimet mbeten të pandryshuara. Ne mund t'i kthejmë dhe t'i përqafojmë ato në çdo rast e në çdo moment  
Ajo që ndodhi dje-çfarë ndodhi pesë minuta më parë-është e kaluara. Ne mund të ringjallim dhe të rinisim sa herë që të duam. Pse nuk e bëjmë atë tani?

#NdalohetKopjimi 
#Lejohetshpërndarja

Pushteti

Qofsh në karrigen e një pushteti apo në karrigen e një burgu, dije se secili është një vend, njëri i lartë dhe tjetri i ulët, por në cilindo vend që të ndodhesh, liria juaj e zgjedhjes mund të ruhet nëse dëshironi.

Të gjithë kanë stacione jashtëzakonisht të ndryshme në jetë. Disa janë të pasur, disa kanë lindur në pjesën e poshtme të asaj shoqërie që është imponuar. Disa e kanë të lehtë dhe të tjerët e kanë të vështirë në mënyrë të paimagjinueshme.  Kjo është e vërtetë për ne sepse  të gjithë vijmë me filozofi dhe nga prejardhje të ndryshme, madje edhe brenda vetë jetës sonë, në përvojë dhe periudha të fatit të mirë dhe fat të keq. Por në të gjitha rrethanat -fatkeqësi ose përparësi- ne me të vërtetë kemi vetëm një gjë që duhet të bëjmë: të përqendrohemi mbi atë që është në kontrollin tonë në krahasim me atë që nuk është. 
Tani për tani ne mund të jemi të ulët dhe të dobët nga luftëra të ndryshe në përballje me jetën, ndërsa vetëm disa vjet më parë ne mund të kemi jetuar lart, dhe për vetëm disa ditë mund të jemi duke bërë aq mirë sa që suksesi në të vërtetë është një barrë. 

Një gjë do të qëndrojë konstante: liria jonë e zgjedhjes - të dyja  në foto të mëdha dhe të vogla. Në fund të fundit, kjo është qartësi.  Kushdo që të jemi, kudo që të jemi-ajo që ka rëndësi është zgjedhja jonë. Çfare jane këto?  Si do t’i vlerësojmë ata?  Si do t’i shfrytëzojmë sa më shumë?  Këto janë pyetjet që na bën jeta ne, pa marrë parasysh stacionin tonë.  Si do te pergjigjeni, kjo varet nga zgjedhja juaj!

#NdalohetKopjimi 
#Lejohetshpërndarja

Udhëtoni nëpër botë

Udhëtoni nëpër botë, në këtë copë toke, në këtë kohe të shkurtër në harmoni me natyrën, dhe në fund ejani në vendin tuaj poshtë tokës, duke përfunduar me hijeshi, ashtu si ulliri i pjekur kur mund të bjerë, duke lavdëruar tokën që e ushqeu atë dhe që tregohet mirënjohëse me pemën që i dha asaj rritje.

Ka disa përcaktime mahnitëse e të bukura dhe një trajtim befasues, më shumë sesa fraza të bukura, - një perspektivë të fuqishme për të parë gjërat e zakonshmet ose ngjarje në dukje jo të bukura. Duhet syri i një artisti për të parë që fundi i jetës nuk është ndryshe nga një frut duke rënë nga pema e saj. 
Duhet që një poet të vërejë mënyrën se si "pjekja e bukës ndahet në disa vende duke krijuar çarje, ndërsa kjo gjë nuk synohet në artin e bukëpjekësit, por na tërheqin vëmendjen dhe na shërben për të trazuar oreksin tonë " dhe për të gjetur një metaforë ata kanë qartësi (dhe gëzim) në shikimin e asaj që të tjerët nuk mund ta shohin, në gjetjen e hirit dhe harmonisë në vende ku të tjerët nuk e shohin.  A nuk është kjo shumë më mirë sesa ta shohësh botën si një vend të errët?

Sunday, December 20, 2020

Punoni dhe lëreni të rrjedhë

Unë jam si mësuesi juaj dhe ju po mësoni në shkollën time. Qëllimi im është t'ju sjell në një përfundim të drejtë dhe të arsyeshëm, të papenguar, të lirë nga sjellja detyruese, të përmbajtur në furinë emocionale, me turpin që e bën njeriun të jetë njeri; i lirë, i lulëzuar dhe i lumtur, duke parë në gjëra të mëdha dhe të vogla krijimin e Krijuesit-qëllimi juaj është të mësoni dhe praktikoni me zell të gjithë këto gjëra. Pse atëherë nuk e përfundoni punën, kur keni qëllimin e duhur, ndërsa unë i kam të dyja qëllimin e duhur dhe përgatitjen e duhur?  Çfarë mungon?  ... Puna është mjaft e realizueshme, dhe është e vetmja gjë në fuqinë tonë .... Lëreni të kaluarën. Ne vetëm duhet të fillojmë.  Më besoni dhe do të shihni.

A ju kujtohet, në shkollë apo në fillim të jetës suaj, keni pasur frikë të provoni diçka ngaqë keni pasur frikë se mund të dështonit në të?  Shumica e adoleshentëve zgjedhin të mashtrojnë më shumë sesa të ushtrojnë veten.  Me gjysëm zemër, dembeli në përpjekje u jep atyre një justifikim të gatshëm: "Nuk ka rëndësi. Unë as nuk po provoja." Ndërsa plakemi, dështimi nuk është më aq i pasojë. Ajo që bëhet fjalë nuk është ndonjë notë arbitrare ose trofe sportive intramurale, por cilësia e jetës tuaj dhe aftësia juaj për t'u marrë me botën përreth jush. Mos lejoni që kjo t'ju frikësojë, sidoqoftë. Ju keni mësuesit më të mirë në botë:  njerëzit më të mençur që kanë jetuar ndonjëherë. Dhe jo vetëm që ju jeni i aftë, por profesori po kërkon diçka shumë të thjeshtë: thjesht filloni punën.  Pjesa tjetër vijon.

#NdalohetKopjimi
#Lejohetshpërndarja

Rutina e përditshme

Pra, në shumicën e gjërave të tjera, ne adresojmë rrethanat jo në përputhje me të drejtën e supozuar, por kryesisht duke ndjekur zakonin e mjerë.  Meqenëse gjithçka që kam thënë është një çështje morali, personi në trajnim duhet të kërkojë të ngrihet lart, në mënyrë që të ndalojë së kërkuari kënaqësi zakoni dhe të largohet nga dhimbja që sjell rutina;  për të ndaluar kapjen e vetes nga ajo jetë që të shtyn për të jetuar pa dëshirë  dhe urrejtur vdekjen kur ajo vjen;  dhe në rastin e pronës dhe parave, për të ndaluar vlerësimin e marrjes mbi dhënien.

Një punëtor pyetet: " Pse e bëre në këtë mënyrë? "  Përgjigja: "Sepse kjo është mënyra se si kanë qenë gjithmonë gjërat e bëra." Përgjigja zhgënjen çdo pronar të aftë dhe çmend çdo sipërmarrës. Punëtori ka ndaluar së menduari dhe po punon pa mend për shkak të zakonit. Biznesi ka shumë shanse për të patur humbje nga një konkurent, dhe punëtori ndoshta do të pushohet nga puna nga ndonjë pronar që mendon. Ne duhet të zbatojmë të njëjtën pamëshirshmëri në zakonet tona.  Në fakt, ne jemi duke studiuar mendimin  pikërisht për të thyer veten dhe sjelljen rutinë.  Gjeni dikë që bën kujdes nga kujtesa e zakonshme ose rutina.  Pyesni veten: A është me të vërtetë mënyra më e mirë për ta bërë atë?  Dhe pse e bën atë që bën -e bën për arsyet e duhura apo nga zakoni? 

#NdalohetKopjimi 
#Lejohetshpërndarja

Saturday, December 19, 2020

Qetësia

Qetësia nuk mund të kuptohet nga çdo njeri përveç atyre që kanë arritur në një fuqi të palëkundur dhe të vendosur të gjykimit - pjesa tjetër vazhdimisht bie dhe ngrihet në vendimet e tyre, duke u lëkundur nga një gjendje në tjetrën e duke refuzuar dhe pranuar në mënyrë alternative gjërat. Cili është shkaku i kësaj vajtje-ardhje?  Është sepse asgjë nuk është e qartë dhe ata mbështeten në udhëzimin më të pasigurt për opinionin e përbashkët.

Në një ese për qetësinë, kam përdorur fjalën greke euthymia, në të cilën përcaktohet  si "të besosh në vete duke besuar se jeni në rrugën e duhur dhe duke mos qenë në dyshim në këtë rrugë, pa ndjekur shtigjet e atyre që enden në çdo drejtim."
Është kjo gjendje mendore, që prodhon qetësi. Qartësia e shikimit na lejon ta kemi këtë besim.  Kjo nuk do të thotë që ne gjithmonë do të jemi 100 për qind të sigurt për gjithçka, ose që edhe duhet të jemi.  Përkundrazi, është se ne mund të jemi të sigurt se po shkojmë përgjithësisht në drejtimin e duhur që nuk kemi nevojë ta krahasojmë veten vazhdimisht me njerëzit e tjerë ose ndryshojmë mendje çdo tre sekonda bazuar në informacione të reja.
Në vend të kësaj, qetësia dhe paqja gjenden në identifikimin e rrugës sonë dhe në qëndrimin në të: qëndrimin në kurs  - duke bërë rregullime këtu dhe atje, natyrshëm - por duke injoruar sirenat shpërqendruese që na bëjnë thirrje të kthehemi drejt shkëmbinjve.

#NdalohetKopjimi
#Lejohetshpërndarja

Njeriu shtyhet nga ngasjet por tërhiqet nga vlerat

"Kuptoni më në fund që keni diçka në vete më të fuqishme dhe hyjnore sesa ajo që shkakton pasione trupore dhe që ju tërheq si një kukull e thjeshtë. Cilat mendime tani pushtojnë mendjen time? A nuk është frika, dyshimi, dëshira, apo diçka e tillë?

Jeta është shuma e të gjitha interesave që garojnë për një pjesë të kohës tuaj ose për një sekondë të vëmendjes tuaj. Shkencëtarët e ushqimit kanë produkte inxhinierike për të shfrytëzuar shijet tuaja. Inxhinierët e Silicon Valley po hartojnë aplikacione po aq të varura sa lojërat e fatit. Media po prodhon histori për të provokuar zemërim dhe zemërim. Këto janë vetëm një fetë e vogël e tundimeve dhe forcave që veprojnë ndaj nesh që na tërheqin vëmendjen dhe na largojnë nga gjërat që kanë vërtet rëndësi.

Në të vërtetë, i urti i lashtë, nuk ishte i ekspozuar ndaj këtyre pjesëve ekstreme të kulturës sonë moderne. Por ai dinte edhe shumë vrima zhytëse që tërhiqnin vëmendjen: thashetheme, thirrja e pafund e punës, si dhe frika, dyshimi, epshi. Çdo qenie njerëzore tërhiqet nga këto forca të brendshme dhe të jashtme që janë gjithnjë e më të fuqishme dhe më të vështira për t'u rezistuar. Filozofia thjesht po kërkon që ne t'i kushtojmë vëmendje të kujdesshme dhe të përpiqemi të jemi më shumë se një peng.

Siç shprehet Viktor Frank në "Vullneti për Kuptimin" :  "Njeriu shtyhet nga ngasjet, por tërhiqet nga vlerat". Këto vlera dhe vetëdija e brendshme na ndalojnë të jemi kukulla. Sigurisht, kushtimi i vëmendjes kërkon punë dhe vetëdije, por a nuk është kjo më mirë sesa të tundesh në një tel?

#NdalohetKopjimi
#Lejohetshpërndarja

Vullneti juaj

"Ne kontrollojmë zgjedhjen tonë të arsyetuar dhe të gjitha veprimet që varen nga ai vullnet. Ajo që nuk është nën kontrollin tonë janë trupi dhe ndonjë nga pjesët e tij, pasuria jonë, prindërit, vëllezërit e motrat, fëmijët, vendi apo ndonjë gjë me të cilën mund të shoqërohemi."

Lajmi i mirë është se është shumë e lehtë të kujtojmë se çfarë është brenda kontrollit tonë. Rrethi i kontrollit përmban vetëm një gjë: MENDIMIN TUAJ. 
Çfarë është drejtë, madje edhe trupi juaj fizik nuk është plotësisht brenda rrethit. Mbi të gjitha, ju mund të goditeni nga një sëmundje fizike ose dëmtim në çdo moment. Ju mund të udhëtoni në një vend të huaj dhe të hidheni diku në një burg. Por të gjitha këto janë lajme të mira sepse zvogëlojnë në mënyrë drastike sasinë e gjërave për të cilat duhet të mendoni. Ka qartësi në thjeshtësi. Ndërsa të gjithë të tjerët vrapojnë me një listë të përgjegjësive një milje të gjatë, për të cilët nuk janë në të vërtetë përgjegjës - ju keni vetëm atë listë me një artikull. 
Keni vetëm një gjë për të menaxhuar: zgjedhjet tuaja, vullneti juaj, mendja juaj.

#NdalohetKopjimi 
#Lejohetshpërndarja

Friday, December 18, 2020

Mendimin që duhet të mbani mend

Mbajeni këtë mendim të gatshëm në agim, dhe gjatë ditës dhe natës - ekziston vetëm një rrugë drejt lumturisë, dhe kjo është në heqjen dorë nga të gjitha gjërat  jashtë sferës suaj të zgjedhjes, duke mos konsideruar asgjë tjetër si posedimin tuaj, duke i dorëzuar të gjitha të tjerat .

Në mëngjes, kujtoje veten se çfarë është në kontrollin tënd dhe çfarë  nuk është në kontrollin tënd. Kujtojini vetes që të përqendroheni tek e para dhe jo tek e dyta. Para drekës, kujtojini vetvetes se e vetmja gjë që posedoni me të vërtetë është aftësia juaj për të bërë zgjedhje (dhe për të përdorur arsyen dhe gjykimin kur veproni kështu). Kjo është e vetmja gjë që nuk mund të merret kurrë prej jush plotësisht. Pasdite, kujto veten se përveç zgjedhjeve që bën, fati yt nuk varet plotësisht nga ti. Bota po rrotullohet dhe ne rrotullohemi së bashku me të - në cilindo drejtim, i mirë apo i keq. Në mbrëmje, kujtojeni veten përsëri sesa është jashtë kontrollit tuaj dhe ku fillojnë dhe mbarojnë zgjedhjet tuaja. Ndërsa shtriheni në shtrat, mos harroni se gjumi është një formë dorëzimi dhe besimi dhe sa lehtë vjen. Dhe përgatituni të filloni të gjithë ciklin përsëri nesër.

Sunday, December 13, 2020

Bota është një grup i mundësive

“Bota  është  kjo  grup  i  vazhdueshëm  i mundësive  dhe  shanseve,  dhe  gjëja  e ndërlikuar  për  jetën  është,  nga  njëra  anë  të kesh  guximin  për  të  hyrë  në  gjëra  që  nuk  janë të  njohura,  por  gjithashtu  të  kesh  mençurinë për  të  ndaluar  së  eksploruari  kur  ke  gjetur diçka  ia  vlen  të  rrijë  përreth.  Kjo  është  e vërtetë  për  një  vend,  për  një  person,  për  një profesion.  Balancimi  i  këtyre  dy  gjërave  guximi  për  të  eksploruar  dhe  përkushtimi  për të  qëndruar  -  dhe  marrja  e  raportit  të  duhur është  shumë  e  vështirë.  Unë  mendoj  se  vetja ime  do  të  thoshte:  ''Ki  kujdes  që  të mos  gabosh  në  njërën  anë  ose  në  tjetrën,  sepse ke një  ide të  keq-konceptuar  se kush je ".

Gazetaria

“Pika  e  gazetarisë  është  e  vërteta.  Pika  e gazetarisë  nuk  është  të  përmirësojë  shoqërinë. Ka  gjëra,  ka  fakte,  ka  të  vërteta  që  në  të  vërtetë ndjehen  regresive,  por  nuk  ka  rëndësi,  sepse pika  e  gazetarisë  nuk  është  të  bësh  gjithçka  më mirë.  Është  t'u  japësh  njerëzve  informacion  të saktë se si janë gjërat ".

Sprova është sukses

“Ju  njerëz jeni  programuar me mendje  që  të  keni  sukses.  Gjëja më  e  vështirë  që  do  të  bëni  ndonjëherë  në  jetën tuaj  është  të  dështoni  në  diçka,  dhe  nëse  nuk  filloni të  dështoni  në  gjëra,  nuk  do  të  jetoni  një  jetë  të plotë.  Ju  do  të  jetoni  një  jetë  të  kujdesshme  në  një rrugë  që  e  dini  se  është  shumë  e  garantuar. Ju nuk  po  merrni maksimumin  nga  kjo  botë  mahnitëse  në  të cilën  jetojmë.  Ju  duhet  të  bëni  gjënë  më  të vështirë  për  të  cilën  nuk  jeni  përgatitur  në  këtë shkollë  të jetës:  Ju  duhet  të  jeni të përgatitur  të  dështoni.  Kështu  do  të zgjeroheni  dhe  do  të  rriteni.  Ndërsa  punoni  në atë  proces  dështimi  dhe  mësimi,  ju  me  të vërtetë  do  të  thelloheni  në  qenien  njerëzore për atë që  jeni të aftë të jeni ”.

Reflektime

Reflektime 

“Për  sa  i  përket  bashkësive  tona  dhe shoqërisë  sonë,  ne  [fatmirësisht] duhet  të  organizojmë grupe të dobishme me  të  rinjtë  dhe  t'i  përgatisim ata  për  një kauzë  në  grup  në  mënyrë  që  të mbijetojmë.  Kjo  është  norma  njerëzore  për  2 milion  vjet,  ose  nga  grabitqarët  ose  nga  njerëzit  e tjerë që rrezikojnë jetën tonë. 
Nëse  nuk  u  jepni  të  rinjve  një  grup  të  mirë dhe  të  dobishëm  për  t'iu  përkitur,  ata  do  të  krijojnë një  grup  të  keq  për  t'i  përkitur.  Pra  në  një  mënyrë apo  në  një  tjetër,  ata  do  të  krijojnë  një  grup  dhe  do të  gjejnë  diçka,  një  kundërshtar,  ku  mund  të demonstrojnë  aftësitë  dhe  unitetin  e  tyre.  " 

“Djemtë e forcave speciale ishin e kundërta [e atyre në  divizionet  jo elitare  ].  Sapo dëgjuan se do të përjetonin një sulm dërrmues, nivelet e tyre të kortizolit ranë.  Ata morën super qetësi. Arsyeja pse nivelet e kortizolit të tyre ranë ishte sepse ishte stresuese për ta të prisnin të panjohurën, por sapo e dinin se do të sulmoheshin, ata kishin një plan veprimi.  Ata filluan të mbushin thasët me rërë.  Ata filluan pastrimin e pushkëve.  Ata filluan të grumbullonin municionet e tyre, duke bërë gati çantat, dhe çfarëdo që duhet  të bënin para një sulmi.  E gjithë ajo zënie u dha atyre një ndjenjë mjeshtërie dhe kontrolli që në fakt i bëri ata të ndiheshin më pak të shqetësuar sesa thjesht të prisnin për një ditë mesatare në një vend të rrezikshëm. " 

“Ajo  që  është  me  shumë  fat,  e  bukur,  e mrekullueshme  dhe  gjithashtu,  në  një  mënyrë të  çuditshme,  tragjike  për  shoqërinë  moderne, është që kriza është hequr.  Kur rifutni një krizë  ose kur ndodhi një  tërmet  gjërat  ndryshuan  për të gjithë pa dallim.
Njerëzit  duhej  të  mbështeteshin  tek  njëri-tjetri, kështu  që  të  gjithë  -  njerëz  të  shtresës  së  lartë  , njerëz  të  shtresës  së  ulët  ,  fshatarë  dhe fisnikëria  -  një  lloj  u  strukën nga frika.  Një  nga  të  mbijetuarit  tha:  'Tërmeti  na dha  atë  që  ligji  premton,  por  në  të  vërtetë  nuk e realizon,  që  është  barazia  e  të  gjithë njerëzve.' " 
"Kjo  ndjenjë  e  'neve',  largon  shumë njerëz  nga  demonët  e  tyre psikologjikë." 

— Diku kam lexuar  se rrëmuja e katastrofave dhe krizës, si 11 shtatori ose bombardimet e Luftës së Dytë Botërore në Londër, rezultoi me një ulje  dramatike të vetëvrasjes, krimit të dhunshëm, simptomave të sëmundjes mendore, etj.

#NdalohetKopjimi 
#Lejohetshpërndarja

Saturday, December 12, 2020

Ne njerëzit

Ne, njerëzit e vdekshëm, të cilët kemi mangësi, përpiqemi të themi atë që është:
më afër të vërtetës, jo atë që është absolutisht e vërtetë. 
Bëjmë atë që është më afër të drejtës, jo atë që është absolutisht e drejtë. 
Shijojmë atë që është më afër të bukurës, jo atë që është absolutisht më e bukura.
Zgjedhim atë që është më afër të mirës, jo atë që është absolutisht më e mira. 
Sepse absolutja nuk qëndron tek njerëzit, ajo është hyjnore! 
Ne njerëzit jemi krijesa gabimtare që përpiqemi të përmirësojmë veten; kjo përpjekjeje është ajo që vlerësohet mes nesh!

Wednesday, December 9, 2020

Bisedë për librat

Biseda  jonë  u  zhvillua  në  tema  të  ndryshme,  siç është  e  natyrshme  në  një  darkë miqsh; nuk u ndoq  asnjë zinxhir  mendimesh  deri  në  fund,  por  u  hodhëm  nga një  temë  në  tjetrën.  Megjithatë  ai  kishte shkruar  një libër  të veçantë. Ai  është  një  njeri i  shkëlqyeshëm  në mendimin  tim,  dhe  një  i mendimtar  i  vërtetë,  megjithëse ai  vetë  e  mohon  atë. O Zot,  çfarë  force  dhe  shpirti  gjen  tek  ai!  Ky nuk  është  rasti  me  të  gjithë  mendimtarët;  ka  burra  me  emra  të  shquar,  shkrimet  e  të  cilëve janë  të  paqarta.  Ata  vendosin  rregulla, argumentojnë  dhe më pas  dridhen nga kundërshtimet;  ata  nuk  futin frymë në diskutime thjesht  sepse  nuk  kanë  shpirtin e argumentimit.  Por  kur  të botohet një ditë  të  do  të  thoni:  “Ai  është i gjallë;  ai  është  i  fortë;  ai  është  i  lirë;  ai  është  më shumë  se  një shkrimtar; ai  më  mbush  me  një  besim të madh përpara se ta mbyll librin e tij. " Unë  do  të  shpreh  për  ju  gjendjen  shpirtërore  në  të cilën  ndodhem  kur  lexoj  shkrimet  e  tij:  Unë  dua  të  sfidoj çdo  rrezik;  Unë  dua  të  qaj:  “Pse  të  më  mbash  në  pritje? Më lejoni të hyj në thellësi!  Ja,  unë  jam  gati  për  tek ti! ”  Unë supozoj frymën e një njeriu që kërkon se ku mund të provojë vetveten, ku mund të tregojë vlerën e tij: Dhe  duke  u  mallëngjyer  'në  mes  të turmës  të  papërshtatshme,  ai  lutet.  Disa derra  me  shkumë  mund  të  kapërcejnë rrugën  e  tij,  ose  përndryshe ecën si një  luan  i butë  poshtë  kodrave. Unë  dua  që  diçka  të  kapërcehet,  diçka  mbi  të cilën  mund  të  provoj  qëndresën  time.  Sepse kjo  është  një  cilësi  tjetër  e jashtëzakonshme:  ai  do  t'ju  tregojë  madhështinë e  jetës  së  lumtur  dhe  megjithatë  nuk  do  t'ju bëjë  të  dëshpëroheni  për  ta  arritur  atë;  do  ta kuptoni  që  është  në  lartësi,  por  që  është  i arritshëm  për  atë  që  ka  vullnet  për  ta  kërkuar atë. Dhe  vetë  virtyti  do  të  ketë  të  njëjtin  efekt  mbi ju,  duke  ju  bërë  ta  admironi  dhe  përsëri  të shpresoni  ta  fitoni.  Në  rastin  tim,  gjithsesi  vetë përsiatja  e  mençurisë  më  merr  shumë  nga koha;  Unë  e  shikoj  me  hutim,  ashtu  si ndonjëherë  e  shikoj  vetë  kupën  qiellore,  të cilën  shpesh  e  shikoj  sikur  ta  shihja  për  herë  të parë. Prandaj  unë  admiroj  zbulimet  e  mençurisë  dhe zbuluesit  e  tyre;  të  hysh,  si  të  thuash,  në trashëgiminë  e  shumë  paraardhësve  është  një kënaqësi.  Ishte  për  mua  që  ata  vendosën  këtë thesar;  ishte  për  mua  që  ata  u  munduan.  Por  ne duhet  të  luajmë  pjesën  e  një  shtëpiaku  të kujdesshëm;  ne  duhet  të  rrisim  atë  që  kemi trashëguar.  Kjo  trashëgimi  do  të  kalojë  nga  unë  te pasardhësit  e  mi.  Ende mbetet  shumë  për  të  bërë  dhe  shumë  do  të  mbetet gjithnjë,  dhe  ai  që  do  të  lindë  njëmijë breza, prandaj  nuk  do  të  ndalohet  nga  mundësia  e  tij  për të  shtuar  diçka  më  tej. Por  edhe  nëse  mjeshtrat  e  vjetër  kanë  zbuluar gjithçka,  një  gjë  do  të  jetë  gjithnjë  e  re  -  zbatimi  dhe studimi  shkencor  dhe  klasifikimi  i  zbulimeve  të bëra  nga  të  tjerët.  Supozoni  se  recetat  na  janë dhënë  për  shërimin  e  syve;  përveç  kësaj  nuk  ka nevojë  të  kërkoj  për  të  tjerët;  por  me gjithë  këtë,  këto  receta  duhet  t'i  përshtaten sëmundjes  së  veçantë  dhe  fazës  së  veçantë  të sëmundjes.  Përdorni  këtë  recetë  për  të lehtësuar  grimcimin  e  kapakëve  të  syve,  që  të zvogëlojë  ënjtjen  e  kapakëve,  kjo  për  të parandaluar  dhimbjen  e  papritur  ose  një vërshim  lotësh,  që  të  mpreh  shikimin.  Pastaj për këto  receta,  shikoni  për  kohën  e duhur  të  aplikimit  të  tyre  dhe  siguroni trajtimin e duhur në secilin rast. Shërimet  për  frymën  gjithashtu  janë  zbuluar nga  të  lashtët;  por  është  detyra  jonë  të mësojmë metodën dhe kohën e trajtimit. Të parët  tanë  kanë  punuar  shumë për përmirësim, por  nuk  e  kanë  zgjidhur çdo problem sepse çdo kohë ka problemet e saj.  Ata  meritojnë respekt, admirim, lavdërim, dhe  duhet  të  meritojnë një lutje  hyjnore. Pse  nuk  duhet  t'i  përshëndes vazhdimisht  me  respekt  dhe  nder?  Nderimin  që  u detyrohem  mësuesve  të  mi,  u  detyrohem  në  të  njëjtën masë  atyre  mësuesve  të  racës  njerëzore,  burimit  nga  i cili  kanë  rrjedhur  fillimet  e  bekimeve  kaq  të  mëdha.

Tuesday, December 8, 2020

Për pikëllimin e humbjes së njerëzve tanë

Për pikëllimin e humbjes së njeriut të dashur!

Reflektim 

Unë  u  pikëllova  kur  dëgjova  se  shoku  yt  ka  vdekur,  por  nuk  mund të  kisha trishtim  më  shumë  sesa  është  me  vend.  E  di  që  është e vështirë por është  mënyra  më  e  mirë.  Cili  njeri  do  të  bekohet  kaq  shumë  me  atë  vendosmëri  ideale  të shpirtit,  përveç  nëse  ai  tashmë  është  ngritur shumë  më  larg  se  arritja  e  fatit?  Edhe  një njeri  i  tillë  do  të  tronditet  nga  një  ngjarje  si  kjo, por  do  të  jetë  vetëm  një  dhimbje kalimtare.  Sidoqoftë,  neve mund  të  na  falet  që  kemi  shpërthyer  në  lot sepse është njerëzore, dhe nëse  vetëm  lotët  tanë  nuk  kanë  rrjedhur  tej mase,  dhe  nëse  i  kemi  kontrolluar  ato  me përpjekjet  tona.  Sytë  le  të  mos  qëndrojnë  të  thatë  kur kemi  humbur  një  mik,  e  as  të  mos  vërshojnë me tepri me ditë e muaj apo vite. Mund të qajmë, por nuk duhet të vajtojmë. A  mendoni  se  kjo  që  unë  them  është  i  ashpër,  kur  më  i  miri  i  njerëzve  ka e zgjatur  privilegjin  e  të  qarit  vetëm  një  ditë?  Dëshironi  të  dini arsyen  e vajtimeve  dhe  të  qarave  të  tepërta? Kjo  është  për  shkak  se  ne  i  kërkojmë  provat  e dëshpërimit  tonë  në  lotët  tanë  dhe  nuk  i lëshojmë  rrugë  pikëllimit,  por  thjesht  e parakalojmë  atë.  Askush  nuk  hyn  në  zi  për  hir të tij.  Turp për marrëzinë  tonë  në kohë të  keqe! 

Ekziston  një  element  i  vetkërkimit  edhe  në hidhërimin tonë. "Çfarë",  thoni  ju,  "a  duhet  ta  harroj  mikun  tim?" Sigurisht që është  një  kujtim  jetëshkurtër  që  ju  ia siguroni  atij,  nëse  do  të  duroje  vetëm për  pak kohë  pikëllimin tuaj;  aktualisht  ajo  vetulla juaj  do  të  zbutet  në  të  qeshura  në disa rrethana,  sado  të  rastësishme.  Është  për  një kohë  jo  më  të  largët  se  kjo  që  unë  pushoj qetësimin  e  çdo  keqardhjeje,  qetësimin  e pikëllimit  edhe  më  të  hidhur.  Sapo  të  pushoni së  vëzhguari  veten,  fotografia  e  trishtimit  që keni  menduar  do  të  zbehet;  për  momentin  ju jeni  duke  vëzhguar  vuajtjet  tuaja.  Por  edhe ndërsa  e  shikoni ajo rrëshqet  larg  jush,  dhe  sa  më  e mprehtë të jetë, aq më shpejt i vjen fundi. Le  të  kujdesemi  që  kujtimi  i  atyre  që  kemi humbur  të  bëhet  një  kujtim  i  këndshëm  për  ne. Askush  nuk  i  rikthehet  me  kënaqësi  çdo  teme, të  cilën  nuk  do  të  jetë  në  gjendje  ta  reflektojë pa  dhimbje.  Kështu  që  gjithashtu  nuk  mund  të mos  ndodhë  që  emrat  e  atyre  që  ne  i  kemi dashur  dhe  i  kemi  humbur  të  na  kthehen  me një  lloj  pickimi;  por  ka  një  kënaqësi  edhe  në këtë pickim. Sepse,  siç  thoshte  miku  im : “Përkujtimi  i  miqve  të  humbur  është  i këndshëm  në  të  njëjtën  mënyrë  që  fruta  të caktuara kanë një shije acidi të pëlqyeshme, ose si  në  verërat  jashtëzakonisht  të  vjetra  është vetë  hidhërimi  i  tyre  që  na  kënaq.  Në  të vërtetë,  pas  një  kohe  të  caktuar,  çdo  mendim që  na  dha  dhimbje  shuhet  dhe  kënaqësia  na  vjen e papërcaktuar. " Nëse  marrim  fjalën  e  mikut tim,  "të mendosh  për  miqtë  që  janë  gjallë  dhe  mirë  është  si  të  shijosh  një  vakt  me  ëmbëlsira  dhe mjaltë;  kujtimi  i  miqve  që  kanë  ndërruar  jetë  jep  një  kënaqësi  që  nuk  është  pa  një  hidhërim. Megjithatë,  kush  do  ta  mohojë  që  edhe  këto gjëra,  të  cilat  janë  të  hidhura  dhe  përmbajnë një  element  të  thartirës, shërbejnë  për  të zgjuar stomakun? " Nga  ana  ime,  unë  nuk  jam  dakord  me  të.  Për mua, mendimi  i  miqve  të  mi  të  vdekur  është  i ëmbël  dhe  tërheqës.  Sepse  i  kam  pasur  sikurse  duhet një  ditë  t’i  humbas;  I  kam  humbur  sikurse  i  kam akoma në kujtime. 

Prandaj,  vepro  ashtu  siç  i  përshtatet qetësisë  sate  të  mendjes  dhe  pusho  të  japësh një  interpretim  të  gabuar  të  dhuratave  të fatit. Zoti  ka  dhënë, Zoti  ka marrë. Le  të  shijojmë  me miqtë  tanë çdo çast që gjendemi me ta,  sepse nuk  e  dimë  sesa  do  të  jetë  ky  privilegj  i  yni.  Le  të mendojmë  sa  shpesh  do  t'i  lëmë  ata  kur shkojmë  në  udhëtime  të  largëta  dhe  sa  shpesh do  të  dështojmë  t'i  shohim  kur  qëndrojmë  së bashku  në  të  njëjtin  vend;  kështu  do  të kuptojmë  se  kemi  humbur  shumë  nga  koha  e tyre ndërsa ishin gjallë. Por  a  do  të  toleroni  njerëz  që  janë  të pakujdesshëm  ndaj  miqve  të  tyre,  dhe  pastaj  i qajnë ata  me  më  shumë  hidhërim  kur  e  kanë  humbur  atë? Arsyeja pse ata vajtojnë kaq shumë  të papërmbajtur  në  kohë  të  tilla  është  se  kanë frikë  se  mos  njerëzit  dyshojnë  nëse  vërtet i kanë dashur;  tepër  vonë,  ata thjesht  kërkojnë  prova  të emocioneve të tyre. 

Nëse  kemi  miq  të  tjerë,  ne  me  siguri nuk mendojmë  për ta  dhe për më tepër  mendojmë  keq. Nëse,  nga  ana tjetër,  nuk  kemi  miq  të  tjerë,  ne  kemi  dëmtuar veten  më  shumë  sesa  na  ka  plagosur  fati; meqenëse  fati na  ka  grabitur  një  mik,  ne kemi  grabitur  çdo  mik  që  nuk  kemi  arritur  ta kemi pranë; pra nuk ka asnjë ndryshim midis mikut që ka vdekur fizikisht nga ai që është gjallë por nuk është pranë nesh. Përsëri,  ai  që  nuk  ka  qenë  në  gjendje për  të dashur  më  shumë  se  një,  nuk  ka  pasur  shumë dashuri  edhe  për  atë që humbi. 

Nëse  një  burrë  që  ka humbur  tunikën  e  tij  të  vetme  dhe  zgjedh  të  shajë  për  gjendjen  e  tij  në  vend  që  të shikojë  rreth  tij  për  ndonjë  mënyrë  për  t'i shpëtuar  të  ftohtit,  ose  për  diçka  me  të  cilën  të mbulojë  shpatullat  e  tij, a nuk  do  ta  mendonit atë një budalla? Ju  keni  varrosur  dikë  të  cilin  e  donit; atëherë shiko  për dikë tjetër.  Është  më  mirë  të  zëvendësosh  shokun tënd  sesa  të  qash  për  të. E di që duket e ashpër kjo që them por është e domosdoshme për një jetë normale ! Ajo  që  do  të  shtoj  është,  e  di,  një  vërejtje  shumë  e harruar,  por  nuk  do  ta  harroj  thjesht  sepse  është  një frazë  e  zakonshme:  një  burrë  i  jep  fund  hidhërimit  me kalimin  e  kohës,  edhe  nëse  nuk  ka  përfunduar  me  dëshirën  e  tij.  Por  shërimi  më  i  turpshëm  për pikëllimin,  në  rastin  e  një  njeriu  të  arsyeshëm, është  të  lodhet nga  pikëllimi.  Unë  duhet  të preferoj  që  ju  të  braktisni  pikëllimin,  sesa  pikëllimi t'ju  braktisë ju;  dhe  ju  duhet  të  ndaloni  së  pikëlluari sa  më  shpejt  që  të  jetë  e  mundur,  pasi,  edhe  nëse dëshironi  ta  bëni  këtë,  është  e  pamundur  ta  mbash atë  për  një  kohë  të  gjatë. Të  parët  tanë    kanë  miratuar  që,  në  rastin  e grave,  një  vit  duhet  të  jetë  kufiri  për  të  mbajtur  zi; jo  se  u  duhej  të  vajtonin  kaq  gjatë,  por  që  të  mos vajtonin  më.  Në  rastin  e  burrave,  nuk  përcaktohen rregulla,  sepse  të  pikëllohesh gjatë aspak  nuk  vlerësohet  si e  nderuar.  Me gjithë  këtë,  cilën  grua  mund  të  më tregosh,  nga  të  gjitha  femrat  patetike  që  mezi mund  të  tërhiqeshin  nga  pirgu  i  varrimit  ose  të shqyheshin  nga  kufoma,  lotët  e  së  cilës  kanë zgjatur  një  muaj  të  tërë?  Asgjë  nuk  bëhet  fyese  aq shpejt  sa  pikëllimi;  kur  është  i  freskët,  gjen  dikë  për ta  ngushëlluar  dhe  tërheq  një  ose  një  tjetër  në vetvete;  por  pasi  të  bëhet  kronike,  ajo  tallet,  dhe me  të  drejtë.  Sepse  është  ose  e  supozuar  ose  e marrë. 

Ai  që  ju  shkruan  këto  fjalë  nuk  është  askush tjetër  përveç  meje,  që  qava  aq  shumë  për dikë saqë, përkundër  dëshirave  të  mia,  unë  duhet  të përfshihem  ndër  shembujt  e  burrave  që  janë mposhtur  nga  pikëllimi.  Sot, megjithatë,  unë  e dënoj  këtë  veprim  timin  dhe  e  kuptoj  që arsyeja  pse  qajta  aq  shumë  ishte  kryesisht ngaqë kurrë  nuk  kisha  imagjinuar atë që mund të ndodhte. Prandaj,  le  të  mendojmë  vazhdimisht  më shumë  për  vdekshmërinë  tonë,  sa  për  atë  të  të gjithë  atyre  që  duam. 

Në  ditët  e  mëparshme  duhet të  kisha  thënë:  “Miku  im  është  më  i  ri  se unë;  por  çfarë  rëndësie  ka  kjo? Ai  natyrshëm  do  të vdiste  pas  meje,  por  mund  të  më  paraprijë  ”.  Fatet janë të caktuara nga Zoti dhe ne jemi brenda caktimeve të Tij ! Mund të ishte miku im ai që do sprovohej me vdekjen time, por u sprovova unë me humbjen e tij. Dikush tjetër mund të kalojë të njëjtën gjë me humbjen time kur të ndodhë caktimi i Zotit. 

Tani  është  koha  që  ju  të  reflektoni,  jo vetëm  që  të  gjitha  gjërat  janë  të  vdekshme,  por edhe  të kuptoni se vdekshmëria  nuk  i  nënshtrohet  asnjë  ligji njerëzor. Çfarëdo  që  mund  të  ndodhë  në  çdo  kohë  mund të ndodhë dhe sot. Le  të  reflektojmë,  pra, se  së shpejti  do  të  arrijmë dhe ne  në vendin që  ky  mik,  për hidhërimin  tonë,  ka  arritur.  Dhe të shpresojmë se  këshilla e  treguar  nga  njerëzit  e  mençur është  e  vërtetë,  që  ka  një  vend  për  të  na mirëpritur,  atëherë  ai  që  mendojmë  se  e  kemi humbur  është  dërguar  përpara nesh aty ku do shkojmë dhe ne.

#NdalohetKopjimi 
#Lejohetshpërndarja

Monday, December 7, 2020

Vdekja

Le të  pushojë ajo që dëshironim, ajo  që  ne  kemi  qenë duke  dëshiruar.  Unë,  të  paktën,  po  e  bëj  këtë:  në moshën  time  kam  pushuar  të  dëshiroj  atë  që dëshiroja  kur  isha  një  adolishent. Në lidhje me këto dëshira, ka marrë fund ajo kohë  por vetëm në ditët  dhe  netët  e  mia  që kanë  kaluar;  kjo  është  detyra ime,  ky  është objekt  i  mendimeve  të  mia  -  t'u  jap  fund sëmundjeve  të  mia  kronike që burojnë nga dëshirat e vjetra. 

Jam  duke  u  munduar të  jetoj  çdo  ditë  sikur  të  ishte  një  jetë  e  plotë.  Unë me  të  vërtetë  nuk  e  rrëmbej  sikur  të  ishte dita ime e fundit;  megjithatë, e konsideroj  sikur  mund  të  jetë edhe  e  fundit. Letra  e  tanishme  ju  është  shkruar  me  këtë  në mendje,  sikur  vdekja  do  të  më  kapte në  vetë aktin  e  shkrimit.  Unë  jam  gati  të  largohem në çdo kohë  dhe do e  shijoj  jetën  vetëm  sepse  nuk  jam shumë  i  shqetësuar  për largimin tim në  ditët  e  ardhshme. Gjithnjë i them vetes: " para  se  të  plakem  u  përpoqa  të  jetoja  mirë; dhe kur të jem  plakur,  do  të  përpiqem  të  vdes mirë;  por  të  vdesësh  mirë  do  të  thotë  të vdesësh  me  kënaqësi. Ruaju  që  të  mos  bësh kurrë asgjë pa dashur. " 
Ajo  që  do  të  jetë  e  domosdoshme  nëse rebeloheni,  nuk  është  domosdoshmëri  nëse  e dëshironi.  Kjo  është  ajo  që  dua  të  them:  ai  që  i merr  urdhrat  e  tij  me  kënaqësi,  i  shpëton  pjesës më  të  hidhur  të  skllavërisë  -  duke  bërë  atë  që nuk  dëshiron  të  bëjë.  Njeriu  që  bën  diçka  nën urdhra  nuk  është  i  pakënaqur;  ai  është  i pakënaqur  që  bën  diçka  kundër  vullnetit  të  tij. Le  të  vendosim  kështu  mendjet  tona  në  mënyrë që  të  dëshirojmë  gjithçka  që  na  kërkohet,  dhe  mbi  të  gjitha  që  të  mund  të reflektojmë mbi fundin tonë pa trishtim. 

Ne  duhet  të  bëhemi  gati  për  vdekjen  para  se të  bëhemi  gati  për  jetën.  Jeta  është  e  mobiluar mjaft  mirë,  por  ne  jemi  shumë  lakmitarë  në lidhje  me  orenditë  e  saj;  diçka  gjithnjë  na duket  se  mungon  dhe  do  të  duket  gjithmonë  e munguar.  Të  kesh  jetuar  mjaft  gjatë  nuk  varet as  nga  vitet  tona,  as  nga  ditët  tona,  por  nga mendjet  tona.  Unë  kam  jetuar, mjaft  kohë sipas mendjes sime.  Unë  kam  pasur ngopjen time; kështu që unë e pres vdekjen duke jetuar me kënaqësi, jo duke jetuar në panik nga frika e vdekjes ! 

#NdalohetKopjimi 
#Lejohetshpërndarja

Saturday, December 5, 2020

E keqja

"E keqja i kundërvihet sẽ mirës, por, për njeriun e urtë, e keqja është kusht për ta vërtetuar të mirën; si rrjedhim, ajo është e nevojshme. Pra, njeriu i urtë përpiqet ti shndërrojë të këqijat në të mira, duke mos ndryshuar natyrën e tij, por natyrën e së keqes në të mirë."

Mbi Kënaqësinë dhe Gëzimin

Mbi Kënaqësinë dhe Gëzimin 

Reflesione 

Kam ndjerë një  kënaqësi të madhe nga letra juaj; me  mirësi  më  lejoni  t'i  përdor  këto  fjalë  në kuptimin e tyre të përditshëm, pa këmbëngulur  për kuptimin e  tyre  stoik.  Për  ne mendimtarët, konsiderojmë  se  kënaqësia shpesh është  një ves.  Ka  shumë  të  ngjarë  që  është  një  ves;  por ne  jemi  mësuar  të  përdorim  fjalën  kur dëshirojmë  të  tregojmë  një  gjendje  shpirtërore të lumtur. Unë  jam  i  vetëdijshëm  se  nëse  provojmë  fjalët sipas  formulës  sonë, edhe  kënaqësia  merr  një reputacion të keq  ndërsa gëzimi  mund  të  arrihet  vetëm nga  të  mençurit.  Sepse  "gëzimi"  është  një  gëzim  i shpirtit,  i  një  fryme  që  beson  në  mirësinë  dhe  të vërtetën  e  pasurive  të  veta.  Sidoqoftë,  përdorimi  i zakonshëm  është  që  ne  të  marrim  "gëzim"  të  madh nga  pozicioni  i  një  miku në pushtet,  ose  nga martesa  e  tij,  ose  nga  lindja  e  fëmijës  së  tij;  por  këto ngjarje,  për  aq  sa  nuk  janë  çështje  gëzimi,  janë  më shpesh  fillimet  e  trishtimit  që  do  të  vijnë.  Jo,  është një  karakteristikë  e  gëzimit  të  vërtetë  që  nuk pushon  kurrë  dhe  kurrë  nuk  ndryshon  në  të kundërtën  e  saj. Prandaj, dikush thotë :  "Gëzimet e liga të mendjes". Fjalët  duken  elokuente,  por  jo saktësisht  të përshtatshme.  Sepse  asnjë  "gëzim"  nuk  mund të  jetë  i  keq.  Ai  u  ka  dhënë  emrin  "gëzim"  kënaqësive  dhe  kështu  ka  shprehur  kuptimin  e tij.  Sepse  ai  ka  përcjellë  idenë  se  njerëzit kënaqen me të keqen e tyre. Sidoqoftë,  nuk  gabova  duke  thënë  se  pata  një "kënaqësi"  të  madhe  nga  letra  juaj;  sepse megjithëse  një  njeri  injorant  mund  të  ndjejë "gëzim"  kur  kauza  është  e  ndershme, megjithatë, emocioni  i  tij  është  i  paqartë  dhe  ka  të  ngjarë që së  shpejti  të  marrë  një  drejtim  tjetër,  këtë unë  e  quaj "kënaqësi";  sepse  është  frymëzuar  nga  një  mendim në  lidhje  me  një  të  mirë  të  rremë;  e  tejkalon kontrollin  dhe  çohet  në  tepricë. 

Por,  për  t'u  kthyer  në  temë,  më  lejoni  t'ju tregoj  se  çfarë  më  gëzoi  në  letrën  tuaj.  Ju  i  keni fjalët  tuaja  nën  kontroll.  Ju  nuk  jeni  rrëmbyer nga  gjuha  juaj,  ose  nuk  jeni  duke  u  ngarkuar përtej kufijve që keni përcaktuar. Shumë  shkrimtarë  tundohen  nga  hijeshia  e  një fraze  tërheqëse  për  ndonjë  temë  tjetër  nga  ajo  që ata  kishin  vendosur  ta  diskutonin.  Por  kjo  nuk  ka qenë  kështu  në  rastin  tuaj;  të  gjitha  fjalët  tuaja  janë kompakte,  dhe  të  përshtatshme  për  temën. Ju  thoni gjithçka  që  dëshironi,  dhe  keni  ndërmend  akoma më  shumë  sesa  thoni.  Kjo  është  një  provë  e rëndësisë  së  lëndës  suaj,  duke  treguar  se  mendja juaj,  si  dhe  fjalët  tuaja,  nuk  përmbajnë  asgjë  të tepërt  ose  bombastike. Sidoqoftë,  gjej  disa  metafora, vërtet të guximshme,  por  llojin  që  i  ka  rezistuar  provës  së përdorimit.  Gjen  edhe  shëmbëllime;  natyrisht,  nëse dikush  na  ndalon  t'i  përdorim  ato,  duke  thënë  se  vetëm poetët  e  kanë  atë  privilegj,  ai,  me  sa  duket,  nuk  ka lexuar  ndonjë  nga  prozatorët  e lashtë,  të  cilët ende  nuk  kishin  mësuar  të  ndikonin  në  një  stil  që duhet  të  fitonte  duartrokitje.  Për  ata  shkrimtarë, elokuenca  e  të  cilëve  ishte  e  thjeshtë  dhe  e  drejtuar vetëm  drejt  vërtetimit  të  çështjes  së  tyre,  janë  plot krahasime;  dhe  mendoj  se  këto  janë  të  domosdoshme, jo  për  të  njëjtën  arsye  që  i  bën  të  domosdoshme  për poetët,  por  në  mënyrë  që  të  mund  të  shërbejnë  si rekuizita  të  dobësisë  sonë,  për  t'i  sjellë  të  dy  drejtuesit dhe  dëgjuesit  ballë  për  ballë  me  temën  në  diskutim. Për  shembull,  po  lexoj  pikërisht  në  këtë  moment Sextius;   ai  ishte një  njeri  i  mprehtë  dhe  një filozof  i  cili,  megjithëse  shkruan  në  Greqisht,  ka standardin  etik  Italian.  Një  nga  ngjashmëritë  e tij  më  pëlqeu  veçanërisht  mua,  ajo  e  një  ushtrie  që marshonte  në  sheshin  e  uritur, në  një  vend  ku  armiku  mund  të  pritet  të shfaqet  nga  çdo  vend,  gati  për  betejë.  "Kjo",  tha ai,  "është  vetëm  ajo  që  njeriu  i  mençur  duhet  të bëjë;  ai  duhet  të  ketë  të  gjitha  cilësitë  e  tij luftarake  të  vendosura  në  çdo  anë,  në  mënyrë që  kudo që sulmi mund të vijë,  atje mbështetësit  e tij  të  jenë  të  gatshëm  për  t'i  dhënë  dhe  t'i binden  urdhrit  të  gjeneralit  pa  hutim  ".  Kjo është  ajo  që  vërejmë  në  ushtritë  që  shërbejnë nën  udhëheqës  të  mëdhenj;  ne  shohim  se  si  të gjitha  trupat  njëkohësisht  i kuptojnë  urdhrat  e gjeneralit  të  tyre,  pasi  ato  janë  rregulluar  aq shumë  sa  një  sinjal  i  dhënë  nga  një  njeri  kalon në  radhët  e  kalorësisë  dhe  të  këmbësorisë  në  të njëjtin moment. Kjo, deklaron  ai,  është  akoma  më  e nevojshme  për  burra  si  ne;  sepse  ushtarët shpesh  kanë  pasur  frikë  nga  një  armik  pa  arsye dhe  marshimi  që  ata  mendonin  se  ishte  më  i rrezikshmi  ka  qenë  më  i  sigurti;  por  marrëzia nuk  sjell  prehje,  frika  e  ndjek  atë  si  në një tren  në  pjesën  e  pasme, dhe  të  dy krahët  janë  në  panik.  Marrëzia  ndiqet  dhe përballet  me  rrezik.  Hutohet  në  çdo  gjë;  është e papërgatitur;  frikësohet  edhe  nga  trupat ndihmëse. Por  njeriu  i  mençur  është  i fortifikuar  kundër  të  gjitha  hyrjeve;  ai  është vigjilent;  ai  nuk  do  të  tërhiqet  para  sulmit  të varfërisë,  të  pikëllimit,  të  turpit  ose  të dhimbjes.  Ai  do  të  ecë  i  paturpshëm  si  kundër tyre ashtu edhe midis tyre. Ne  qeniet  njerëzore  ngatërrohemi  dhe dobësohemi  nga  shumë  vese;  ne  jemi  zhytur  në to  për  një  kohë  të  gjatë  dhe  është  e  vështirë  për ne  të  pastrohemi.  Ne  nuk  jemi  thjesht  të  ndotur; ne  jemi  të  lyer  nga  ato.  Por,  që  të  përmbahem në kalimin nga  një  figurë  në  një  tjetër,  unë  do të  ngre  këtë  pyetje,  të  cilën  shpesh  e ndjej  në  zemrën  time:  pse  marrëzia  na  mban  me  një  kapje  kaq këmbëngulëse?  Ndodh,  kryesisht,  sepse ne  nuk  e  luftojmë  atë  mjaftueshëm,  sepse  nuk luftojmë  drejt  shpëtimit  me  të  gjitha  forcat  tona; së dyti, sepse  ne  nuk  kemi  besim  të mjaftueshëm  në  zbulimet  e  të  mençurve  dhe nuk  pimë ujë  në  fjalët  e  tyre  me  zemra  të  hapura; ne  i  qasemi  këtij  problemi  të  madh  me  një  frymë tepër të vogël. 

Por  si  mund  të  mësojë  një  burrë,  në  luftën kundër  veseve  të  tij,  një  shumë  që  është  e mjaftueshme,  nëse  koha  që  ai  i  jep  të  mësuarit është  vetëm  shuma  e  mbetur  nga  veset  e  tij? Askush  nga  ne  nuk  shkon  thellë  nën  sipërfaqe. Ne  e  heqim  vetëm majën  dhe  e  konsiderojmë mjaft  të  dobët  kohën  e  kaluar  në  kërkimin  e mençurisë  dhe  të  kursejmë  për  një  njeri  të zënë. Ajo  që  na  pengon  mbi  të  gjitha  është  se  ne  jemi shumë  të  kënaqur  me  veten;  nëse takohemi  me  dikë  që  na  quan  njerëz  të  mirë,  ose njerëz  të  mençur,  ose  njerëz  të  shenjtë,  e  shohim veten  në  përshkrimin  e  tij,  duke  u  kënaqur  me lavdërime, ne  pranojmë  gjithçka nga lajkat  e  paturpshme që na  grumbullojnë,  sikur  të  ishte për  shkakun  tonë.  Ne  jemi  dakord  me  ata  që  na deklarojnë  si  më  të  mirët  dhe  më  të  mençurit  nga burrat,  megjithëse  e  dimë  se  ata  janë të dhënë  për shumë  gënjeshtra.  Dhe  ne  jemi  aq  vetëkënaqur  sa  dëshirojmë  lavdërim  për  veprime  të  caktuara kur  jemi  veçanërisht  të  varur  nga  e  kundërta. Njeriu  i  jashtëzakonshëm  e  dëgjon  veten  të  quhet "më  i  butë"  kur  po  bën  tortura,  ose  "më  bujar"  kur merret  me  plaçkitje,  ose  "më  i  butë"  kur  është  në mes  të  dehjes  dhe  epshit.  Kështu  rrjedh  që  ne  nuk jemi  të  gatshëm  të  reformohemi,  vetëm  sepse besojmë  se  jemi  më  të  mirët  e  njerëzve. 

Aleksandri  ishte  duke udhëtuar  deri  në  Indi, duke  shkatërruar  fise  që  ishin  shumë  pak  të njohura,  madje  edhe  për  fqinjët  e  tyre.  Gjatë bllokimit  të  një  qyteti  të  caktuar,  ndërsa  ai  po bënte  vëzhgimin  e  mureve  që të  gjuante  për vendin  më  të  dobët  në  fortifikime,  ai  u  plagos nga  një  shigjetë.  Sidoqoftë,  ai  vazhdoi  gjatë rrethimin,  me  synimin  për  të  përfunduar  atë që  kishte  filluar.  Sidoqoftë,  dhimbja  e  plagës  së tij u shtua, ndërsa  sipërfaqja  u  infektua dhe rrjedha e gjakut, u rrit;  këmba  e  tij gradualisht  u  mpi ndërsa  ulej  në  kalin  e  tij; dhe  më  në  fund,  kur  u  detyrua  të  tërhiqej,  ai bërtiti:  "Të  gjithë  betohen  se  unë  jam  djali  i Jupiterit,  por  kjo  plagë  bërtet  se  unë  jam  i vdekshëm". 

Le  të  veprojmë  gjithashtu  në  të  njëjtën  mënyrë.  Secili njeri,  sipas  shortit  të  tij  në  jetë,  është  i  ndikueshëm  nga lajkat.  Ne  duhet  t'i  themi  atij  që  na  bën  lajka:  "Ju  më quani  një  njeri  me  mend,  por  unë  e  kuptoj  se  shumë  prej gjërave  që  unë  dëshiroj  janë  të  padobishme  dhe  shumë  prej gjërave  që  unë  dëshiroj  do  të  më  bëjnë  dëm.  Unë  madje nuk  kam  njohuri,  se  cila duhet  të  jetë  masa  e  ushqimit  ose  pijeve  të  mia.  Unë ende  nuk  e di  se  sa  mund të mbaj ”. Tani  do  t'ju  tregoj  se  si  mund  ta  dini  që  nuk  jeni të  mençur.  Njeriu  i  mençur  është  i  lumtur,  i  gëzuar dhe  i  qetë,  i  palëkundur. Tani  shkoni,  pyesni  veten;  nëse  nuk tërhiqesh  kurrë,  nëse  mendja  jote  nuk  ngacmohet nga  trembja  ime,  përmes  parashikimit  të  asaj  që  do të  vijë,  nëse  ditë  e  natë  shpirti  yt  vazhdon  në drejtimin  e  saj  të  palëkundur,  i  drejtë  dhe  i kënaqur  me  vetveten,  atëherë  ti  ke  arritur  tek e  mira më  e  madhe  që  mund  të  zotërojnë  të  vdekshmit. Nëse,  megjithatë,  ju  kërkoni  kënaqësi  të  të  gjitha llojeve  në  të  gjitha  drejtimet,  duhet  ta  dini  se  keni aq  shumë  mençuri  sa  edhe  mungesë  gëzimi. Gëzimi  është  qëllimi  të  cilin  ju  dëshironi  ta  arrini, por  ju  po  endeni  nëpër  rrugë,  ndërkohë  prisni  të  arrini qëllimin  tuaj  ndërsa  jeni  në  mes  të  pasurive  dhe titujve  zyrtarë  -  me  fjalë  të  tjera,  ju  kërkoni gëzim  në  mes  të  përkujdesjeve, këto  objekte  për  të cilat  ju  përpiqeni  me  aq  dëshirë,  sikur  të  ju  jepnin lumturi  dhe  kënaqësi,  janë  thjesht  shkaqe hidhërimi. Të  gjithë  njerëzit  e  kësaj  rruge, them unë,  po nguten  për  të  ndjekur  gëzimin,  por  ata  nuk  e  dinë se  ku  mund  të  marrin  një  gëzim  që  është  i  madh dhe  i  qëndrueshëm.  Një  person  e  kërkon  atë  në festë  dhe në vetëkënaqësi;  një  tjetër,  në  vlerësimin  e nderimeve  dhe  në  rrethimin  nga  një  turmë klientësh;  një  tjetër,  në  zonjën  e  tij;  një  tjetër,  në shfaqje  boshe  të  kulturës  dhe  në  letërsi  që  nuk  ka fuqi  të  shërohet;  të  gjithë  këta  njerëz  janë  të humbur  nga  kënaqësitë  që  janë  mashtruese  dhe jetëshkurtra  -  si  dehja  për  shembull,  e  cila  paguan për  një  orë  të  vetme  çmendurinë  gazmore  nga një dhimbje  prej  shumë  ditësh,  ose si  duartrokitjet  dhe  popullariteti  i  aprovimit entuziast  që  fitohen  dhe  shlyhen  me  koston  e  një shqetësimi  të  madh  mendor. 

Reflekto,  pra,  mbi  këtë,  që  efekti  i  mençurisë është  një  gëzim  i  pandërprerë  dhe  i vazhdueshëm. Mendja  e  njeriut  të  mençur është  si  qielli  ultra-hënor;  qetësia  e përjetshme  përshkon  atë  vend.  Ju  keni,  pra,  një arsye  për  të  dëshiruar  të  quheni  të  mençur,  nëse  mençuria  nuk  ju privon  kurrë  nga  gëzimi. Ky  gëzim  buron  vetëm  nga  njohuria  se  ju zotëroni  virtytet.  Askush  përveç  trimave,  të drejtëve,  të  vetëpërmbajturve,  nuk  mund  të gëzohet. Dhe  kur ju  pyetni:  “Çfarë  kuptoni me këyë?  A  nuk gëzohen  gjithashtu  budallenjtë  dhe  të  pabesët? "  Unë  përgjigjem,  jo  më  shumë  se ata luanë  që  kanë kapur  prenë  e  tyre.  

Kur njerëzit  janë  lodhur  me verë  dhe  epsh,  kur  nata  nuk  i  deh  para  se  të bëhet  shthurja  e  tyre,  kur  kënaqësitë  që  kanë grumbulluar  mbi  një  trup  që  është  shumë  i vogël  për  t'i  mbajtur  ata  fillojnë  të  acarohen,  në kohë  të  tilla  ata  shqiptojnë  me  mjerimin  e  tyre ato ankesa që dëgjohen në momentet e vdekjes. Ata humbasin  mes  gëzimeve të  rreme  si ai floriri fallco që vezullon nga shkëlqimi por ska asnjë vlerë. Dashamirët  e  kënaqësisë  e  kalojnë  çdo  natë mes  gëzimesh  të  rreme, sikur  të  ishte  e fundit.  Por  gëzimi  që  u  vjen  nga Zoti dhe nga mençuria,  nuk  prishet  dhe  as nuk pushon;  por me siguri do të pushonte po të merrej  si imitim  nga  jashtë pa mençurinë e vetes.  Vetëm  sepse  nuk  është në  fuqinë  e  tjetrit  për  të  dhuruar mençuri,  as  nuk  i nënshtrohet  tekave  të  tjetrit. Ajo fitohet! 

Atë  që  caktimi i Zotit nuk  e  ka  dhënë,  askush  nuk  mund  ta  japë. Dhe atë që e kanë dhënë, askush nuk mund ta largojë. 

#NdalohetKopjimi 
#Lejohetshpërndarja