Thursday, October 31, 2019
Niçe 7
Niçe 6
Strategjia e ripërkufizimit
Tuesday, October 29, 2019
Strategjia e rezultateve pozitive
Friday, October 25, 2019
Strategjia e ndryshimit të përqendrimit
Thursday, October 24, 2019
Pretendimi në bindje
Wednesday, October 23, 2019
Çfarë është një kujtim?
Sunday, October 20, 2019
Strategjia e shëmbëltyrës së lartë
Ne i imitojmë të tjerët qysh prej fëmijërisë në
menyre që të formojmë personalitetin tonë. Dhe persoaliteti është: një grumbull sjelljesh, të cilat i përfiton njeriu dhe me të njëjtat sjellje ai ndien se dallon nga të tjeret.
Të parët prej të cilëve ne mësojmë dhe të parët qe ne i kemi imituar në çdo gjë, qoftë në të shprehurit me fytyrë, goftë lëvizjet trupore e që i kemi imituar edhe në vlera njerëzore dhe në ideologji e sjellje të ndryshme, janë prindërit tanë. Pastaj kemi përfituar disa sjellje,disa fjalé dhe disa fjali nga rrethi i ngushtë familjar, qoftë ajo nga vēllezërit ose motrat më të mědhenj ose kemi marrë prej të afërmve tëtjerë. Pastaj kemi mësuar fjalë dhe sjellje të tjera prej rrethit shoqëror, qoftë ajo nga shokët e lagjes ose nga shoferi i autobusit të shkollës etj. Pastaj kemi marrë sjellje nga shkolla, nga mësuesit e arsimtarët e pastaj edhe nga shokët tane të ngushtë. Dhe, së fundmi, kemi marre edhe sjellje të tjera nga mjetet mediatike, qofshin ato sjellje nga artistët ose moderatorë të emisioneve.
Përgjatë këtij udhëtimi imituam sjellje, stile,
mendime të botés së jashtme etj. Dhe e kemi bërë kë në mënyrë që të formojmë personalitetin tonë, një personalitet të atillë që të na e mundësojë komunikimin me njerëz nga të gjitha shtresat njerëzore.
Dhe me strategjinëe shëmbëlltyrës nënkuptojmë që njeriu te formoje personalitetin e vet ose botëkuptimet e veta ashtu siç i ka shëmbëlltyra e tij, pra personi që për atë është shembulli më i mirë në ndonjë drejtim të përcaktuar. Pastaj të veprojmë me çdo gjë që përballet në atë mënyrë siç do të vepronte shèmbëlltyra e tij po të gjendej përballë së njëjtës gjë. Tani më lejo të të pyes: a njeh ndonjë njeri që ti e respekton dhe e konsideron si shembullin më të mirë?
Personalisht, kur merresha me ping-pong, shembullin mëtë lartë në këtë drejtim kisha Xhamoskov-in,njëri prej legjendave të viteve '60. Imagjinoja veten sikur të isha ai dhe ushtrohesha në tavolinën e ping-pongut në të njëjtën mënyrë siç bënte ai, saqë u aftesova shumë në lojën spirale në ping-pong (dredhjen e topit) ashtu siç ishte shëmbëlltyra ime. Më ndihmoi shumë kjo aftési, saqë arrita të fitoj garat egjiptase më shumë se një herë.Ndërsa në lëmin e hotelerisë, shembulli im më i mirë ishte Lanor Blando, i cili ka qenë prej më të mireve në këtë drejtim.
Ndërsa për qetësinë psikike dhe për përballillimin e sfidave me vetëpërmbajtje, kisha shembullin më të mirë, shokun tim Rexhis Nado, kIshte një vetëpërmbajtje të shkëlqyer në përballimin e sfidave të jetës,ndërsa në zhvillimin tim njerèzor kisha më shumë se një shëmbëlltyrë, nga ata shkrimtarin amerikan dr. Robert Shuler, i cili ndertoi kristalin e katedrales nga asgjeja. Pastaj ishte edhe Oxho Mandino, i cili ishte i varfër, deri në atë gjendje saqë mblidhte ushqim nëpër shportat e rrugës. Fshihej nëpër zyra publike ose vende publike të Nju-Jorkut që të ruhej nga i ftohti.
Një ditë kishte vendosur që të bënte diçka në jetën e tij dhe kishte shkruar një libër që e titulloi "Shitësi më i mirë në botë" dhe, me dëshirën e Zotit të Madhėrishëm, libri i tij u bë nga më të shiturit, ndërsa autori u bë nga njërëzit më me përvojë dhe nga njohësit më të mirë të zhvilimit njerëzor. Kam pasur edhe shumë shëmbëlltyra të tjera në lëmenj të ndryshëm. Ndersa shembulli im më i mirë, shëmbëllyra që gjithmonë kam në çdo sferë të jetës sime,është Profeti Muhammed.Kur përballem me ndonjë sfidë ose kur jam perballë ndonjë problematike, sado e madhe të jete e pyes veten time: sikur të ishte profeti Muhamed në gjendjen time a thua si do te vepronte?
Dhe për ketë arsye nuk veproj me ndjenja dhe emocione, por veproj me qetësi të plotë dhe në mënyrën më shpirtërore që më afron tek Zoti.Nga sfidat dhe problematikat e këtij lloji është edhe përvoja ime me nje person që e konsideroja shumë besnik. Kisha besë tek ai dhe i dhashë hua një shumë të madhe parash që të ndihmonte ndonjë nevojtar, ndërsa ai e mori atë shumë të hollash dhe e mbajtin për vete. Kur e kuptova këtë gjë u hidhërova shumë. Jo vetëm nga fakti që ai nuk e mbajti besën dhe amanetin e dhënë, por më hidhëroi edhe fakti se ai nuk brengosej për atë nevojtar për të cilin mi kishte marrë të hollat. U prish lidhja jonë shoqërore për disa ditë. Një dite kuptova nga njëri prej familjarëve të tij se policia po e kërkonte atë person. Po e kërkonte, ngase ai kishte marrë para edhe nga shumë njerëz të tjerë dhe i kishte mashtruar. E kishin kapur dhe e kishin gjykuar me dy vjet burg.
Kerkuan nga unë që ta ndihmoj të dalë nga
burgu, nëse kisha mundësi ta bëj një gjë të tillë. U habita nga kjo kërkesë dhe e gjeta veten përballë një gjendjeje të sikletshme. Kishte mundësi që unë të gezohesha që ai do të merrte dënimin e merituar mirepo, unë e dija mirë se ai person ishte njeri i mirë i cili i ndihmonte njerëzit. Nuk arrita ta kuptoj se pse ai veproi në atë mënyrē.
Mendova me veten time: sikur të ishte Muhammedi në këtë gjendje, si do të vepronte?
Keshtu që unë vendosa dhe iu paraqita ish-mikut tim, e pyeta për shumën e parave me të cilat do të lirohej nga gjykimi. Ma tregoi shumën, e pagova dhe ndjeva lumturi të plotë. Ndjeva lumturi të plotë, ngase unë praktikova fjalën e Zotit të Madhërishëm në
Kur'an: "..Ata që shtypin zeměrimin dhe ua falin njerêzve, Zoti i do bamiresit."
Ishte ky veprim që rodhi nga shëmbëlltyra ime e lartë dhe veprova në këtë mënyrë falë Zotit të Madhërishëm, i Cili më mundësoi të mendoj shpirtërisht. Pikërisht ashtu sikurse do të vepronte shëmbelltyra ime më e lartë - profeti Muhamed sikur të ishte në gjendjen apo pozitën time. Kaluan disa ditë dhe ky person ndryshoi, ndryshoi pozitivisht. Filloi t'ua kthejë borxhet njerëzve që ua kishte marrë dhe, përveç kësaj, filloi të ndërtojë një xhami. Kështu ai u kthye në gjendjen e mëparshme, u bë njeri i mirë dhe bamirës.Ky është një shembulli mirë i përdorimit të strategjisë së "shëmbëllyrës së lartë " dhe se si ka mundësi që me përdorimin e kėsaj strategjie ne të jemi të qetë shpirtërisht edhe atëherë kur ballafaqohemi me probleme dhe me vështirësi të jetës.
Tani le ta provojmë së bashku strategjinë e
shembëlltyrës së lartë:
1. Kujto një nga problemet me të cilin ballafaqohesh momentalisht në jetën tënde dhe kujdesu për ate që ti ke në mendje në lidhje me atë problem,kujdesu edhe për lëvizjet e trupit (gjesteve të veçanta gjatë ballafaqimit me atë problem), kujdesu edhe për frymemarrjen tënde edhe ndjenjat tua dhe reagimeve gjatë ballafaqimit me atë problem.
2. Tani kujtoje shembullin më të lartë të jetës
tënde (atë që ti e ndjek ose që e ke shembull për veprimete tua).
3. Tani kujto dhe imagjino sikurse shëmbëlltyra jote që ti ndjek ose e merr për shembull të mirë, imagjinoje sikur ai të jetë në gjendjen tënde dhe sikur ai të ballafaqohet me problemin tënd dhe pastaj pyete veten tënde:
Si do te jetë mendimi i tij (shëmbëlltyrës) dhe gjendja e trupit të tij?
Si do të jenë ndjenjat e tij?
Si do te jetë vëmendja e tij (përqendrimi i tij
përballë problemit)? A do të jetë material apo do të jetë shpirtëror?
Cili do të jetë qéllimi dhe caku i tij gjatë ballafaqimit me problemin? Dhe si do të jenë veprimet e tij?
4. Shkruaji dhe ose kujtoji përgjigjet e këtyre pyetjeve të lartshënuara, pastaj futi në praktikën tënde dhe përmirësoji që të jenë të përshtatshme për ty nëse ka nevojë të përmirësohen ato përgjigje. Nëse jo, atëherë futi në praktikë ashtu siç janë.
5. Kujtoje dhe imagjinoje veten tënde duke
përdorur veprimet e shëmbēlltyrës tënde më të lartë dhe kujdesu për ndjenjat tua.
6. Dhe tani imagjinoje veten tënde sikurse në të ardhmen je duke u ballafaquar me një problem si ky në të tashmen dhe imagjinoje si do të jetë kundërveprimi yt gjatë ballafaqimit me atë problem.
Do ta shohësh pas kësaj se si mendimi yt ka përfituar aftësi nga aftësitë e shëmbëlltyrës tënde më të lartë dhe e sheh se veprimet e tua janë bërë të ngjashme me veprimet e shëmbëlltyrës tënde, në fuqinë e
tyre dhe në pozitivitetine tyre (veprimeve).
Përdor këtë metodologji edhe në ballafaqimin me probleme të tjera, qofshin ato në të kaluarën tënde qofshin ato të tanishme dhe vepro në të njëjtën menyte sikurse do të vepronte shëmbëlltyra jote më e larte.Në këtë mënyrë do të bëhesh më i aftë dhe më pozitiv gjatë zgjidhjeve të problemeve të tua.
Çmenduria e të dashuruarit
Jetë e çuditshme
Dashuri jeto gjatë
Friday, October 18, 2019
Miku i mirë dhe armiku më i keq
Tuesday, October 15, 2019
Lumturia
Monday, October 14, 2019
Strategji të të menduarit pozitiv
Strategjia e ndryshimit të së kaluarës!
"E kaluara nuk është gjë tjetër vetëm se një
thesar i mbushur me aftësi, njohuri dhe
përvojë, pa të cilat njeriu zhduket në errësirë."
A është e mundur të ndryshohet e kaluara?
Kështu filloi një program televiziv në njërin prej
televizoneve të famshëm, në të cilin isha i ftuar dhe emisioni transmetohej drejtpërdrejt.
Gjatë emisionit thashë se nuk mund ta ndryshosh të kaluarën, sepse ajo ka kaluar, mirëpo kemi mundësi të ndërrojmë botëkuptimin tonë në përvojën e së kaluarës.
Pastaj të sjellim diçka të re kur të njëjtat përvoja përsëriten.
Të imagjinojmë sikur të kthehemi në të kaluarën dhe për të dytën herë kthehemi në të njëjtën përvojë dhe të veprojmë pikërisht ashtu siç kemi dashur here ne pare te veprojmë.
Në këtë mënyrë ne do të ndryshojme gjendjen aktuale për më miré,duke përfituar nga aftësitë dlhe përvoja e së kaluarës.
Grazetari pyeti: "Kaq lehtë ?"
I thashë: "Më lejo të provojmë këtë së bashku :
kujto ndonjë përvojë të hidhur qé ke kaluar dhe mendo e kujto se ç'ndjenja kishe atëherë."
Tha: "E kam në mendje një përvojë të së kaluarës dhe ndjenjat e mia ishin dhe vazhdojnë të jenë negative."
I thashë: "Të supozojmë se koha është kthyer pas dhe për të dytën herë e gjen veten në të njëjtën situatë,a do të jenë sjelljet e tua te njëjta sikurse ishin herën e parë?"
Tha: "Me siguri që jo, sepse unë e kam mësuar
nga ajo që më ka ndodhur dhe do të jem më i kujdesshem dhe veprimet e mia do të jenë më të sakta dhe më të duhurat."
I thashë: "Dua që tani të mendosh për aftësitë që i ke përfituar nga hera e parë."
Mendoi dhe më tha: "Jam aftësuar dhe kam mesuar se si të dëgjoj dhe si të dal nga situatat e vështira.Kam mësuar se nuk duhet t'i gjykoj gjërat në ngutje e sipër, por t'i shqyrtoj mirë dhe te perqendrohem zgjidhje."
I thashë: "Tani kthehu edhe një herë në atë situatën e keqe dhe vepro me aftësitë dhe mësimet ti i mësove nga hera e pare."
E imagjinoi rastin dhe tha: "Ndiej se e kam plotësisht situatën në dorë dhe se jam shumë më i mirë se herën e parë."
E pyeta: "Tani kujto një situatë tjetër të vështirë
dhe më thuaj ç'ishie ajo gjëja e parë që të erdhi në mendje dhe çka ndjeve në atë moment?"
E imagjinoi dhe tha: "Ajo që më erdhi e para në
mendje ishte fuqia ime mbi situatën dhe kontrolli im i.plotë ndaj saj dhe u ndjeva shumë i qetë."
I thashë: "Ti tani e përdore strategjinë e ndryshimit të së kaluarës, e cila të mundësoi të ndërrosh pikëpamjen tënde për të kaluarën, i largove ndjenjat negative dhe shtove aftësitë e tua. Në këtë mënyrë e kaluara negative nuk është më sfidë nga sfidat që ke jetuar, por
është shkollë dhe aftësim yti."
Dhe tani, lexues i nderuar, më lejo që edhe me ty te provojmë strategjinë e ndryshimit të së kaluarës:
Kujto nga e kaluara jote një përvojë negative,
kujto një rast të përcaktuar dhe kujto veten në atë moment se c'ke bëré?
Si ka qené fytyra jote? Cila ishin lëvizjet e trupit tënd? Ç'ndjenja kishe dhe ç'veprime ke bërë?
Tani kujtoji aftësitë që ke përfituar nga ai rast.
Tani imagjino sikur kthehesh prapa në të kaluarën dhe gjendesh përballë së njejtés situatë. Bëje fytyrën ashtu siç ke pasur dëshiré ta kishe pasur herën e pare, beji lëvizjet e déshiruara të trupit ato lëvizje që ke dashur ti bësh herën e parë dhe futi në funksion aftësitë dhe mésimet që ke marrë kur për herë të parē e
ke kaluar atë sfidë.
Vëzhgoji ndjenjat e tua...Do të shohësh se tani
ndjenjat i ke më të mira dhe kjo, sepse ti tani përdore aftésité dhe njohuritë që i ke përfituar nga hera e pare.
Tani të menduarit dhe të kuptuarit tek ti janë bērë pozitivë dhe nga kjo vijnë ndjenjat normale dhe pozitive.
Tani imagjino sikurse përballesh me të njëjtën
sfidë në të ardhmen. Dhe imagjino se çfarë do të kishe vepruar dhe si do të ishe ndier... Do ta shohësh se sa është shkathtësuar mendja jote në tejkalimin e mirë të situatave nga ky lloj, pra nga lloji që ti e imagjinove problemin tënd.
Pérsérite këtë strategji në mênyrë që ta bësh të kaluarën tënde thesar përplotë me aftesi, njohuri dhe përvojē!
Sunday, October 13, 2019
Mendimtari, mendimi dhe të menduarit
Saturday, October 12, 2019
Vetmia në shoqëri
Niçe 5
Pak nga pak mua më është bërë e qartë se çfarë ka qenë deri sot çdo filozofi e madhe, pra dhe rrëfimi i vetvetishëm i autorit të saj dhe një lloj mèmoires të pavullnetshme dhe të shkujdesura, por edhe që synimet morale
(ose imorale) kanë përbërë farën e vërtetë jetësore të çdo filozofie nga e cila herë pas herë është rritur e gjithë pema. Në të vërtetë bëhet mirë ( dhe është edhe pjekuri) në qoftë se, për të shpjeguar këtë, si gjë e parë na kërkohet se si janë zhvilluar pohimet më të largêta metafizike të një filozofi, drejt cilit moral priret e gjithë kjo (drejt cilit moral priret ai vetë). Si pasojë nuk mendoj se babai i flozofisë është një "shtysë në njohje", por që këtu, si zakonisht, një tjetër instinkt e ka shfrytëzuar njohjen (dhe njohjen e gabuar) vetëm si një mjet. Por ai që merr parasysh instinktet themelore të qenieve njerëzore për të parë se deri në çfarë pike pikërisht këtu ata kanë mundur të bëjnë lojën e tyre si gjeni frymëzuese (ose djaj ose shpirtra), do të zbulojë se dikur ata janë marrë të gjithë me filozofi dhe se secilit prej tyre, madje, do ti pëlqente tepër ta paraqiste veten si qëllimin e fundit të jetës dhe mendimin e ligjshëm të gjithë instinkteve të tjera. Në të vërtetë, çdo
instinkt është i papërmbajtur për pushtet dhe si i tillë synon të filozofojë.Pa dyshim, midis njerëzve të ditur, midis njerëzve të vërtetë të shkencës gjërat mund të qëndrojnë ndryshe, "më mirë" në qoftë se duan: mund të ketë me të vërtetë diçka si një instinkt njohjeje, njëfarë mekanizmi ore të vogël të pavarur që, i kurdisur mire, ti kushtohet me guxim kësaj pa qenë e
thënë që instinktet e tjera te njerezve te ditur te marrin pjesë aty në mënyrë të qenësishme. Prandaj "interesat " e vertete te njerezve të ditur zakonisht synojnë drejt një fushe krejt te ndryshme, për shembull drejt familjes ose
për të bërë apo për t'u marrë me politikë. Madje është gati edhe i painteres nëse mekanizmi i tij i vogël zbatohet në këtë ose në atë fushë të shkencave dhe nëse punonjësi i ri "plot shpresa" bëhet edhe një filolog i mirë apo një
njohës i kërpudhave apo një kimist : kjo nuk e përcakton faktin për t'u bërë ky ose ai. Përkundrazi, tek filozofi nuk ka asgjë të pangjyrshme; dhe mbi të gjitha morali i tj dëshmon në mënyrë të prerë dhe vendimtare kush është ai : gjë që do të thotë se në çfarë shkalle hierarkike qëndrojnë midis tyre
instinktet më të thella të natyrës së tij.
Femra ideale
Nuk ka dashuri ideale! Ka femra ideale.
Për mua një femër ideale është ajo që e bën dashurinë ideale duke e ditur që ska djem idealë.
Wednesday, October 9, 2019
Lypsar dashurie
Nëpër udhë ka gropa,
Intriga të mbuluara me buzëqeshje.
Dikush që brenda gropës ra,
Paralajmëron kalimtarët kujdes të kenë në ecje.
Për fat të keq asnjë nuk e kupton,
Paralajmërimi i tij gjykohet.
Sikur botën nuk e don,
Por me fatin e tij pajtohet.
Me një lypsar duket se ngjan,
Jo për një pesçe nga dorë bujare.
Si një lypsar dashurie ai qan,
Për një zemër tjetër mbushur me thesare.
Tuesday, October 1, 2019
Vlerëso atë që sheh dhe mos gjyko atë që nuk sheh.
Vlerëso atë që sheh dhe mos gjyko atë që nuk sheh.
Një i pasur vendosi të jepte bamirësi tek një i varfër pa e ditur asnjë këtë gjë.
Ngrihet natën për të dhënë disa lekë dhe gjen dikë i cili ishte ulur në një cep të rrugës.
Ulet bashkë me të anash por pa e parë fytyrën e tij dhe pa e pyetur se kush ishte.
Thjesht e pa këtë burrë ulur në këtë cep duke qenë i menduar dhe duke rënkuar dhe mendoi se ishte nevojtar.
Vendosi t'ja linte lekët aty dhe më pas u çua për të ikur.
Në mëngjes dëgjon dikë i cili thoshte se një person i kishte dhënë aq lekë filanit i cili ishte pijanec dhe kumarxhi.
Pasi e dëgjoi mirë këtë histori, i thotë :
- A ka bërë gabim personi i cili i dha para atij pijaneci?
Sigurisht që po,ka bërë shumë gabim i thotë!
Një tjetër aty pranë që ishte i moshuar ja ktheu duke i thënë :
- Jo, aspak nuk ka bërë gabim duke i dhënë para sepse njeriu duhet të vlerësohet nga ajo që bëri dhe ajo që dimë,jo nga ajo që nuk dimë dhe që nuk pamë.
Gjesti i tij ishte bujari dhe humanizëm,jo krim sepse ai nuk e dinte që ishte pijanec dhe kumarxhi!
Nëse do vazhdojmë të gjykojmë tjetrin nga ajo që nuk dimë dhe nuk pamë,atëherë sdo guxojë më njeri të bëjë bamirësi nga frika e gjykimit të njerëzve.
Prandaj, vlerësimi është më i mirë se gjykimi!