Friday, June 19, 2020

KOHA

KOHA 

(10)

Duket se koha e gjithanshme është një konstruksion, si hapësira gjithëpërfshirëse. Vetë fizika është ndërgjegjësuar për këtë fakt përmes diskutimeve të lidhura me relativitetin. Midis dy këndvështrimeve që i përkasin përvojës së një personi, do të ketë një lidhje direkte kohore të - para dhe pas- . Kjo sugjeron një mënyrë të ndarjes së historisë në të njëjtën lloj mënyre, pasi ajo ndahet nga përvoja të ndryshme, por pa prezantuar një përvojë ose diçka mendore: ne mund të përcaktojmë një "biografi" si gjithçka që është (drejtpërdrejt) më herët ose më vonë se, ose njëkohësisht me, një të "ndjeshme" të dhënë. Kjo do të japë një seri perspektivash, të cilat mund të jenë të gjitha pjesët e përvojës së një personi, megjithëse nuk është e nevojshme që të gjithë ose ndonjë prej tyre duhet ta bëjnë këtë. Me këtë mjet, historia e botës është e ndarë në një numër biografish të ndërsjella. Tani kemi për të lidhur kohërat në biografitë e ndryshme. Gjëja natyrale do të ishte të themi se paraqitjet e një gjëje të caktuar (momentale) në dy këndvështrime të ndryshme që i përkasin biografive të ndryshme duhet të merren si të njëkohshme; por kjo nuk është e përshtatshme. Supozoni _ Britma _A_ në _B_, dhe _B_ përgjigjet më shpejt se A _ britma. Por ndërmjet _A dëgjimit dhe britmës së tij_B-së ka një interval; kështu nëse do të dëgjonin _A_ dhe _B_ të njëjtën thirrje saktësisht dhe njëkohësisht me njëri-tjetrin, duhet të kishim një ngjarje saktësisht dhe njëkohësisht një ngjarje të caktuar por jo me njëra-tjetrën. Për ta shmangur këtë, supozojmë një "shpejtësi të tingullit". Kjo është, supozojmë se në kohën kur _B_ dëgjon _A_ britma është në gjysmë-rrugë në mes të kohës kur _A_ dëgjon britmën e tij dhe kohën kur ai dëgjon _B_. Në këtë mënyrë realizohet lidhja. Ajo që është thënë në lidhje me tingullin vlen natyrisht njëlloj për dritën. Parimi i përgjithshëm është që paraqitjet, në këndvështrime të ndryshme, të cilat do të grupohen së bashku si përbërës të një sendi të caktuar në një moment të caktuar, nuk do të vlerësohen të gjitha në atë moment. Përkundrazi, ato përhapen nga gjërat me shpejtësi të ndryshme sipas natyrës së paraqitjeve. Meqenëse nuk ekziston asnjë mjet i drejtpërdrejtë i lidhjes së kohës në një biografi me kohën e një tjetri, ky grupim i përkohshëm i paraqitjeve që i përkasin një sendi të caktuar në një moment të caktuar është pjesërisht konvencionale. Motivi i saj është pjesërisht për të siguruar verifikimin e maksimave të tilla pasi që ngjarjet që janë saktësisht dhe njëkohësisht me të njëjtën ngjarje tjetër e që janë saktësisht të njëkohshme me njëra-tjetrën, shërbejnë pjesërisht për të siguruar lehtësi në formulimin e ligjeve kauzale.

#NdalohetKopjimi 
#Lejohetshpërndarja 
#Librikomenti